Żywienie a zdrowie Żywienie dzieci Mgr inż. Iwonna Niegowska Specjalista Żywienia Człowieka
Dziecko jest ojcem dorosłego….
… jednak dziecko to nie jest mały dorosły !
Specjalne zalecenia dla dzieci! Dzieci potrzebują 2-3 razy więcej składników odżywczych na kg masy ciała niż dorośli! Dzieci mają większe zapotrzebowanie, ale……….. małe żołądki!!
Kilka faktów….. Nie ma jednego pokarmu czy produktu, który dostarcza wszystkich niezbędnych dla organizmu składników odżywczych Nie ma zdrowych czy niezdrowych produktów są tylko zdrowe i niezdrowe diety. Każdy produkt spożywany w odpowiedniej ilości może być elementem zbilansowanej diety !
Zdrowe żywienie = Zbilansowana dieta! Co to jest zbilansowana dieta? Dostarcza odpowiednich ilości składników odżywczych, witamin i składników mineralnych Wspiera zachowanie zdrowia i witalności
Zapotrzebowanie zależy od: Zalecenia żywieniowe Dla poszczególnych składników odżywczych (np. RDAs, WHO) Dla całej diety (np. Piramida żywienia) Zapotrzebowanie zależy od: wieku płci aktywności fizycznej czynników genetycznych (waga, wzrost) stanu fizjologicznego czynników środowiska stanu zdrowia
Zalecane dzienne spożycie energii 2400-2900 kcal 2000-2500 kcal Zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia WHO dla energii - dorośli WHO/FAO. Joint WHO/FAO expert consultation “Diet, Nutrition, and the prevention of chronic diseases”. WHO Technical report series 916. Geneva, 2003. Zalecane dzienne spożycie energii 2400-2900 kcal 2000-2500 kcal
Duże potrzeby „małych” ludzi Normy spożycia Normy żywienia M. Jarosz; B. Bułhak-Jachymczyk; PZWL 2008
Zalecenia dla diety Piramida Prawidłowego Żywienia Biały ryż, chleb, makaron, słodycze Czerwone mięso, masło Nabiał lub suplementy wapnia 1-2 x dz. Ryby, drób i jajka 0-2 x dz. Alkohole z umiarem
Rozwój i wzrastanie dziecka nie przebiegają w jednakowym tempie Okres rozwojowy Wiek Noworodek 1 m. ż. Intensywnie przybiera na masie Niemowlę 1 r. ż. Pierwsze ząbki, potraja urodzeniową masę ciała Okres poniemowlęcy 1- 3 r. ż. Wymiana zębów Dzieciństwo okres przedszkolny 3 – 6 r. ż. Okres młodociany - szkolny 7- 12 r. ż. 2 – 3 kg przyrosty masy i 5 cm długości rocznie Okres młodzieńczy 12 -18 r. ż Dojrzewanie, dorastanie, skok wzrostowy
Duże potrzeby „małych” ludzi kcal
Zalecenia żywieniowe dla dzieci > 2 roku życia Kaloryczność diety – dostosowana do potrzeb i wieku Nie przekarmiać dziecka, stosować się do zalecanych wielkości porcji Źródło białka w każdym posiłku zwierzęce – chude mięso i wędliny, drób bez skóry białko roślinne – strączkowe, zboża i warzywa Warzywa i owoce, zarówno świeże jak i gotowane - codziennie w każdym posiłku ! Ograniczyć dodatek soli i cukru do potraw – zioła i przyprawy zamiast Tłuszcze zwierzęce zastąpić roślinnymi Pełnoziarniste produkty zbożowe: płatki, musli, pieczywo, kasze, makarony Ograniczać słodycze i słodzonych napoje - zamiast podawać100 % soki i wodę mineralną Minimum 2 porcje produktów mlecznych - o obniżonej zawartości tłuszczu, ale nie bez tłuszczu Podawać więcej ryb morskich, szczególnie tłustych, gotowanych lub pieczonych Codzienna aktywność fizyczna – minimum 60 minut
Spożycie niezgodne z zaleceniami - nadmiar energii nasyconych kwasów tłuszczowych kwasów tłuszczowych typu trans cukru sodu (soli) otyłość cukrzyca problemy stomatologiczne choroby układu krążenia nadciśnienie podwyższony poziom cholesterolu
Spożycie niezgodne z zaleceniami - niedobory Niedostatek składników odżywczych zaburzenia wzrastania zaburzenia rozwoju psychosomatycznego zaburzenia koncentracji nadpobudliwość zmniejszenie masy ciała zmniejszenie siły mięśni wady postawy niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych Wapnia Żelaza witamin C, D i grupy B