ROPA NAFTOWA
Co to jest ropa ? Ropa naftowa ( olej skalny, czarne złoto )- ciekła kopalina złożona z mieszaniny naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych z niewielkimi domieszkami azotu, tlenu, siarki i zanieczyszczeń. Posiada podstawowe znaczenie dla gospodarki światowej jako surowiec przemysłu chemicznego, a przede wszystkim jako jeden z najważniejszych surowców energetycznych.
Kto odkrył ropę naftową ? Wielki polski odkrywca ropy naftowej, Ignacy Łukasiewicz (1822-1882). Nie wszyscy uświadamiają sobie, nawet w Polsce, że w roku 1853, we Lwowie Ignacy Łukasiewicz, skromny polski chemik pierwszy w świecie odkrył ropę naftową, docenił jej znaczenie przemysłowe i wybudował pierwsze rafinerie w Ulaszowicach koło Jasła (w 1856r.), w Klęczanach(w 1858 r.), w Polance (w 1861 - 1863 r.) i w Chorkówce (w 1865r.)
Jakie jest pochodzenie ropy naftowej ? Dwie główne teorie, tłumaczące pochodzenie złóż ropy naftowej powstały już w XIX wieku, wkrótce po jej odkryciu przez Łukasiewicza. Zdaniem zdecydowanej większości geologów ropa naftowa powstała jako produkt rozkładu mikroorganizmów, glonów i wymarłych zwierząt wodnych, które żyły na Ziemi w dawnych okresach geologicznych, miliony lat temu. Teorię tę sformułowali uczeni niemieccy: Engler i Hoefer i w roku 1877 polski uczony Bronisław Radziszewski. Zupełnie inne przypuszczenie wysunął w wieku XIX rosyjski chemik Mendelejew, twórca układu okresowego pierwiastków. Mendelejew uważał, że powstała ona w reakcjach chemicznych węglików metali, wchodzących w skład jądra Ziemi z wodą. Reakcje te prowadziły rzekomo do powstania węglowodorów. Współcześnie powszechnie przyjęta jest teoria Englera, Hoefera i Radziszewskiego, wywodząca pochodzenie ropy naftowej z dawnych morskich organizmów żywych.
Jaki jest skład chemiczny ropy ? Podstawowy skład chemiczny ropy naftowej to: 80-88% węgla, 11-14,5% wodoru, 0,01-6% siarki (rzadko do 8%), 0,005-0,7% tlenu (rzadko do 1,2%), 0,001-1,8% azotu. Oprócz tych pierwiastków w ropie naftowej można znaleźć około 50 pierwiastków chemicznych, w tym: wanad, nikiel, chlor.
Podział ropy : ze względu na ciężar właściwy: lekka (poniżej 878 kG/m³) średnia (od 878 do 884) ciężka (powyżej 884) ze względu na skład chemiczny ropy: parafinowa naftenowa parafinowo-naftenowa aromatyczna parafinowo-naftenowo-aromatyczna parafinowo-aromatyczna ze względu na zawartość siarki w ropie: niskosiarkowa (poniżej 0,5%) siarkowa (powyżej 0,5%) ze względu na zawartość żywic w ropie: małożywiczna (poniżej 17%) żywiczna (od 18 do 35%) wysokożywiczna (powyżej 35%) ze względu na zawartość parafiny w ropie: niskoparafinowa (bezparafinowa) (temperatura krzepnięcia poniżej −16°C) parafinowa (temperatura krzepnięcia od −15˚C do +20°C) wysokoparafinowa (temperatura krzepnięcia powyżej +20°C)
Występowanie ropy naftowej w Polsce: Krosno Jasło Gorlice Kamień Pomorski pod Bałtykiem Wielopol Łodyna Osobnica Grabownica Strachocin Węglówka na świecie : w Azji w rejonie Zatoki Perskiej w basenie Morza Kaspijskiego na Syberii w Ameryce Północnej i środkowej na dnie Morza Północnego w północnej Afryce w Zatoce Meksykańskiej w USA w Kanadzie w Meksyku
Schemat wydobycia ropy naftowej spod dna morskiego 1 Schemat wydobycia ropy naftowej spod dna morskiego 1. Platforma wydobywcza 2. Warstwy skalne 3. Szyby 4. Gaz i ropa uwięzione w porowatej skale