Odbudowa powojenna

Odbudowa zniszczeń wojennych Po II wojnie światowej Polska była najbardziej zrujnowanym państwem Europejskim. Podczas działań wojennych w latach 1939-1945 zniszczono dużą część Warszawy, Poznania, Gdańska, Szczecina i Wrocławia.

Zniszczenia wojenne w Polsce po II wojnie światowej

W czasie walk i po ich zakończeniu żołnierze niszczyli i palili zabudowę miast, ale i również mniejszych miejscowości. Utrudniało to w znacznym stopniu powojenne zagospodarowanie tych obszarów przez osiedlających się tam Polaków. Zagospodarowaniem oraz procesem włączenie do gospodarki, ogólnokrajowych terenów kraju kierowało od listopada1945. Ministerstwo Ziem Odzyskanych pod przewodnictwem Władysława Gomułki.

Dzięki niezwykłej ofiarności oraz zaangażowaniu polskiego społeczeństwa szybko przystąpiono do odbudowy zniszczonego kraju. Osobisty program odbudowy objął Bolesław Bierut. Następnie powstało Biuro Odbudowy Stolicy (BOS). Powołane w calu koordynacji praw renowacyjnych. Architekci biura, prócz odtwarzani zniszczonych budynków, stosowali także założenia architektury socrealistycznej. działacz komunistyczny, Przewodniczący Krajowej Rady Narodowej od 1944, pierwszy przywódca Polski Ludowej, Prezydent RP od 1947

Plany BOS

Jednym z ważniejszych haseł jakie komuniści zawarli w Manifeście PKWN, było przeprowadzenie reformy rolnej. Pierwszy dekret wydano 6 września 1944. Na mocy tego dokumentu zarządzono wywłaszczenie dotychczasowych właścicieli bez odszkodowania. Takim zasadom podlegały dobra o wielkości powyżej 50 ha użytków rolnych, a na terenach województwa poznańskiego,śląskiego i pomorskiego-powyżej 100 ha. W pierwszej fazie reformy przyznawano chłopom po 2-3ha gruntu. Dopiero kolejne uchwały podjęte w 1945, pozwoliły na tworzenie większych gospodarstw do 5h, a na pomorzu do 15ha,

Komunistom chodziło głównie o zdobycie poparcie chłopów, a w dalszej kolejności o upaństwowienie własności ziemskiej czyli kolektywizację.

Nacjonalizacja przemysłu i próba kolektywizacji Głównym założeniem systemu komunistycznego było uzyskanie pełnej własności państwowej. Pierwszy element realizacji tego programu stanowiła nacjonalizacja przemysłu i handlu, rozpoczęta po uchwaleniu ustawy o nacjonalizacji z 3 stycznia 1946 , a przeprowadzona przez ministra Hilarego Minca w latach 1946 -1947. W tym czasie państwo przejęło bez odszkodowania przedsiębiorstwa należące do Niemców i tzw. „Zdrajców narodu”.

Bitwa o handel „Bitwa o handel”- wydarzenie mające na celu ograniczenie i wyeliminowanie sektora prywatnego, którego istnienie miało grozić odrodzeniem się kapitalizmu. W trakcie "bitwy o handel" liczba prywatnych sklepów spadła z ponad 134 tys. w 1947 do około 78 tys. w 1949. Spowodowało to ogromne trudności w zaopatrywaniu ludności w towary codziennego użytku. Źródło: wikipedia.pl

Kolejnym elementem upaństwowienia gospodarki stała się próba kolektywizacji rolnictwa. Dzięki propagandzie w Polsce utworzono ponad 8 tys. Spółdzielni rolniczych. W 1949 r. Powołano również Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR) Nie spełnił się jednak założenia dotyczące przejęcia całkowitej kontroli nad rolnictwem-państwowe przedsiębiorstwa i spółdzielnie okazały się ekonomicznie nie efektywne. Traktory w latach 40 stanowiły nowinkę technologiczną. Mechanizacja rolnictwa była prowadzona przede wszystkim w spółdzielniach rolniczych, co miało przekonać chłopów do kolektywizacji.

Industrializacja (uprzemysłowienie) kraju W związku ze zmianami w strukturze przemysłowej podjęto decyzję, że kraj będzie się rozwijał na podstawie planów gospodarczych. Ich wytyczne opracował Centralny Urząd Planowania (CUP), w którym większość stanowili socjaliści z PPS.

Plan 3 letni (1947-1949) Pierwszy plan gospodarczy jako jedyny zakończył się sukcesem. Za główny cel uznano wówczas odbudowę gospodarki, przy czym skupiono się na przedsiębiorstwach stwarzających realne szanse na szybki powrót do pełnej wydajności. Mimo to rolnictwo nie było wstanie zaspokoić rosnących potrzeb społeczeństwa, wynikających z coraz większej liczby mieszkańców miast.

Wyścig pracy Pierwszym propagandowo wykreowanym bohaterem został górnik Wincenty Pstrowski. Podczas realizacji pierwszego planu gospodarczego wprowadzono na wzór radziecki system „wyścigu pracy”. Polegał on na przekraczaniu norm, co wiązało się z nagrodami i pochwałami. Górnik Czesław Zieliński był jednym z najbardziej znanych przodowników pracy. Przekroczył on 720% normy.

Plan 6 letni Po 1949 r. Zwyciężyła stalinowska wersja socjalizmu, która za główny cel obrała rozwój przemysłu ciężkiego. Powstała także Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego (PKPG) z Hilarym Mincem na czele. W ramach planu 6-letniego w całym kraju realizowano program intensywnego uprzemysłowienia. Zaniedbano natomiast przemysł lekki, co przyczyniło się do odczuwalnego obniżenia poziomu życia obywateli.