MIĘŚNIE SZKIELETOWE CZŁOWIEKA Spis treści

Wstęp Skupmy się na mięśniach szkieletowych-zależnych od naszej woli. Do codziennych czynności człowieka wykorzystywanych jest tylko 1/3 wszystkich mięśni, pozostałe 2/3 mięśni nie pobudzone przez ćwiczenia ruchowe mogą ulegać zanikowi. Zaniki mięśni mają wpływ na statykę stawów, choroby układu kostnego. Brak masy mięśniowej prowadzi do zmian strukturalnych w ścięgnach i więzadłach: - ścięgna, które stanowią połączenia mięśnia z układem kostnym bez ruchu stają się sztywne i mało elastyczne. - więzadła, które stabilizują stawy oraz wyznaczają zakres ich ruchomości skracają się. Mięśnie zbudowane są z włókien mięśniowych, które mają właściwości kurczliwe. Kurcząc się stają się krótsze i grubsze, pociągają za sobą kości ,do których są przymocowane .Tak powstaje ruch. Mięśnie mają różne kształty: koliste o kształcie pierścieniowatym zamykające otwory ciała okrężne o kształcie pętli jak te zamykające oczy i usta płaskie i szerokie jak te na oczach wachlarzowate np. skroniowe poruszające żuchwę wrzecionowate-masywne pośrodku i zwężające się ku końcowi, są najczęściej występującymi w układzie człowieka np. dwugłowy ramienia, smukły. Mięśnie mają na ogół dwa przyczepy - głównie na kościach również na powięzłach, torebkach stawowych i wewnętrznych powierzchniach skóry np. mięśnie mimiczne.

Podział i ogólna budowa mięśni Mięśnie dzielą się na mięśnie poprzecznie prążkowane, mięśnie gładkie i mięsień sercowy.    Mięśnie poprzecznie prążkowane są zbudowane z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej i są czynnymi narządami ruchu. Mogą powodować bądź ruchy przemieszczeniowe, tj. zmianę pozycji poszczególnych części ciała względem siebie, chód itp., bądź ruchy odkształceniowe, np. skurcz mięśni brzucha powodujący ucisk jelit. mięśnie poprzecznie prążkowane dzielą się na mięśnie szkieletowe mające początek i przyczep do kości i mięśnie wyrazowe (skórne, mimiczne) mające przyczep do skóry.    Mięśnie gładkie są zbudowane z tkanki mięśniowej gładkiej. Występują w ścianie naczyń, w ścianie narządów układu pokarmowego i oddechowego, w narządach moczowych i płciowych, w przewodach wyprowadzających gruczołów, w gałce ocznej i powłoce wspólnej.    Mięsień sercowy jest zbudowany z tkanki mięśniowej sercowej, budową jest zbliżony do mięśni poprzecznie prążkowanych, pod względem czynności i rodzaju unerwienia do mięśni gładkich.    W każdym mięśniu poprzecznie prążkowanym można wyróżnić: początek - część mięśnia mniej ruchomą, ścięgno początkowe, brzusiec, ścięgno końcowe i przyczep - część mięśnia bardziej ruchomą. Ścięgno jest częścią mięśnia zbudowaną z tkanki łącznej włóknistej zwartej, brzusiec jest zbudowany z tkanki mięśniowej. Ścięgno płaskie nosi miano rozcięgna. Tkanka łączna wytwarza na powierzchni mięśnia omięsną, a wewnątrz mięśnia pomiędzy włóknami mięśniowymi omięsną wewnętrzną.    W zależności od kształtu wyróżniamy mięśnie długie, krótkie, płaskie i zwieracze. W zależności od ukierunkowania włókien mięśniowych w stosunku do ścięgna można mówić o mięśniach wrzecionowatych, półpierzastych, pierzastych, w zależności od liczby ścięgien początkowych o mięśniach dwu-, trój- i czworogłowych. W zależności od tego, w ilu stawach mięsień działa, można mówić o mięśniach jedno-, dwu- i wielostawowych. Mięśnie współdziałające w wykonywaniu jakiegoś ruchu nazywamy synergetycznymi, mięśnie wykonujące przeciwstawną czynność mięśniami antagonistycznymi.    Narządami pomocniczymi mięśni są: powięzie - błony łączno-tkankowe otaczające pojedyncze mięśnie lub grupy mięśniowe, wytwarzające również przegrody międzymięśniowe, pochewki ścięgien, kaletki maziowe - łącznotkankowe woreczki z maziową substancją występujące tam, gdzie ścięgna mięśni trą o podłoże.

Układ mięśniowy

Tułów mięśnie

Grzbiet mięśnie

Kończyna górna (przód)

Kończyna górna (tył)

Ręka (dół)

Ręka (góra)

Kończyna dolna, udo (przód)

Kończyna dolna, udo (tył)

Kończyna dolna, podudzie (przód)

Kończyna dolna, podudzie (tył)

Szyja, mięśnie

Twarz, mięśnie (rys.1)

Twarz, mięśnie (rys.2)

KONIEC