NIEDOSŁUCH JAKO CHOROBA CYWILIZACYJNA XXI WIEKU mgr Bogumiła Pieniążek Kierownik Regionu
CZYM JEST SŁUCH? „Świat, w którym żyjemy dostarcza nam niezliczonych bodźców. Jednym z ważniejszych bodźców jest dźwięk, jest wszędzie: w domu, poza domem, na ulicy, parku, w pracy. Nikt nie zastanawia się jak i dlaczego słyszymy. Traktujemy słuch jako naturalny element odbioru rzeczywistości i komunikowania się z nią” Jjjj
- Odbiera bodźce bez udziału woli, nawet we śnie. CZYM JEST SŁUCH? - Podobnie jak wzrok, należy do najistotniejszych receptorów i odgrywa u człowieka bardzo ważną rolę w orientacji przestrzennej i poznawaniu rzeczywistości. - Odbiera bodźce bez udziału woli, nawet we śnie. - Służy rozwojowi mowy i komunikacji. - Dostarcza sygnałów informacyjnych, ważnych dla naszego fizycznego bezpieczeństwa. - Jest łącznikiem uczuciowym z otaczającym światem, przyczyniającym się do zachowania zdrowia psychicznego i poczucia bezpieczeństwa. Jjjj
BUDOWA UCHA ucho zewnętrzne ucho środkowe ucho wewnętrzne
NARZĄD SŁUCHU Narząd słuchu stanowią: - Ucho - Aferentne (wstępujące-doprowadzające) drogi słuchowe - Ośrodki słuchowe w mózgu Wyróżniamy też : Część obwodową = ucho zewnętrzne, środkowe, wewnętrzne Część ośrodkową = drogi słuchowe oraz podkorowe i korowe ośrodki słuchowe(płat skroniowy) Uszkodzenia narządu słuchu maja różne przyczyny i mogą wystąpić na każdym etapie drogi słuchowej.
CECHY DŹWIĘKU – JAK MY WŁAŚCIWIE SŁYSZYMY? obiektywne subiektywne poziom głośność częstotliwość wysokość struktura widma barwa Jjjj
JAK DUŻO Z NAS MA PROBLEMY ZE SŁYSZENIEM? PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM JAK DUŻO Z NAS MA PROBLEMY ZE SŁYSZENIEM? Kłopoty ze słuchem ma około 10% populacji Źle słyszy około 80% Polaków po 75 roku życia Na 1000 noworodków, jedno dziecko rodzi się z wadą słuchu
DZIĘKUJE ZA UWAGĘ PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM DLACZEGO TRACIMY SŁUCH -Naturalna fizjologiczna utrata słuchu związana z wiekiem Utrata słuchu stopniowo rozpoczyna się po 20-tym roku życia. Pogorszenie słuchu zwykle rozwija się z wiekiem, jednak bardzo rzadko prowadzi do całkowitej głuchoty. -Leki uszkadzające słuch Polekowe uszkodzenia słuchu mogą być jedno- lub obustronne i dotyczą najczęściej struktur odpowiedzialnych za percepcję tonów wysokich. -Choroby ucha Zakaźne (odra, zapalenie opon mózgowych itp.) Urazy akustyczne (urazy akustyczne po koncertach, wybuchach, nagłe zmiany ciśnienia, pęknięcia czaszki itp.) DZIĘKUJE ZA UWAGĘ
DZIĘKUJE ZA UWAGĘ PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM DLACZEGO TRACIMY SŁUCH -Czynniki genetyczne - Hałas Hałas mogący uszkodzić słuch > 80 dB „A” Norma prawna hałasu - 85 dB „A” -Inne: Choroba Meniere’a, idiopatyczna utrata słuchu (bez określonej przyczyny ) DZIĘKUJE ZA UWAGĘ
DZIĘKUJE ZA UWAGĘ PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM PROBLEMY OSÓB Z NIEDOSŁUCHEM Osoba z niedosłuchem najczęściej: - mówi głośno - gubi wątek wypowiedzi, prosi rozmówcę o powtórzenie - nie rozumie mowy z odległości - nie rozumie mowy na tle innych dźwięków - przekręca wyrazy - głośno słucha telewizora - nie reaguje np. na dzwonek do drzwi lub telefon, nadjeżdżający samochód - wycofuje się z życia towarzyskiego, izoluje - ma kłopoty w pracy - jest zdenerwowana, zniecierpliwiona DZIĘKUJE ZA UWAGĘ
DZIĘKUJE ZA UWAGĘ PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM CO ROBIĆ JAK MAM NIEDOSŁUCH? - uświadomić sobie i zaakceptować istniejący problem ze słyszeniem - zgłosić się do lekarza laryngologa albo punktu protetycznego celem wykonania podstawowych badań słuchu - ustalić z lekarzem, protetykiem słuchu sposób rozwiązania problemów związanych z trudnościami w komunikacji - zastosować zaproponowane rozwiązanie DZIĘKUJE ZA UWAGĘ
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM METODY BADANIA SŁUCHU Audiometria Badanie audiometryczne -wykonywane jest za pomocą urządzenia zwanego audiometrem w pomieszczeniu izolowanym akustycznie (komora ciszy, kabina akustyczna).
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM METODY BADANIA SŁUCHU Audiometria tonalna – cel to określenie progu słyszenia na drodze powietrznej i kostnej dla obu uszu w zakresie częstotliwości 125-8000 Hz. Wynik który otrzymujemy to audiogram(graficzny zapis wielkości ubytku słuchu mierzonego w dB HL w funkcji częstotliwości w Hz)
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM INTERPRETACJA WYNIKÓW AUDIOMETRII TONALNEJ
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM METODY BADANIA SŁUCHU Audiometria mowy – pozwala na ustalenie wydolności słuchu. Umiejętność i zdolność słyszenia oraz rozumienia mowy jest bardziej istotna we wzajemnym porozumiewaniu sie z ludźmi niż słyszalność tonów czystych. Ten rodzaj badania znajduje szczególne zastosowanie przy aparatowaniu słuchu. Zadaniem badanego jest powtarzanie podanych w słuchawkach cyfr i słów.
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM METODY BADANIA SŁUCHU
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM METODY BADANIA SŁUCHU Badania obiektywne: - Audiometria impedancyjna to ocena układu przewodzącego dźwięk. W skład wchodzą: - tympanometria – ocena ruchomości błony bębenkowej - pomiar ciśnienia akustycznego - pomiar odruchu z mięśnia strzemiączkowego - Audiometra potencjałów elektrycznych
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM MOŻLIWOŚĆI POPRAWY SŁYSZENIA - aparat słuchowy - leczenie operacyjne poprawiające słuch - w szczególnych przypadkach - implant ślimakowy - szczególne wybrane przypadki, głównie dzieci
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM DLACZEGO APARAT SŁUCHOWY? - Wada słuchu nie stoi w miejscu… - różna jest nasza indywidualna podatność na zmiany, ale…z czasem tracimy rozumienie mowy (deprywacja słuchu) - Aparat słuchowy nie jest stygmatem niepełnosprawności – poprawiając komunikację zmienia niejednokrotnie jakość życia i funkcjonowanie społeczne - Dalszy ubytek słuchu, utrudnia akceptację aparatu, co dla każdego protetyka jest oczywiste. Zapomina się jednak, że z wiekiem zdolności adaptacyjne do aparatu ulegają zmniejszeniu, i mogą być już tak daleko posunięte, że możemy nie być już w stanie ich pokonać. - Im wcześniej zdecydujemy się na aparat słuchowy tym mniejszy możemy nosić
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM PODZIAŁ APARATÓW SŁUCHOWYCH Ze względu na formę aparaty dzielimy na: -wewnątrzuszne: kanałowe (CIC) półpełne (ITC) pełne (ITE) -zauszne (BTE) -kieszonkowe (pudełkowe) -okularowe Ze względu na sposób przekazywania dźwięku dzielimy je na: - powietrzne - kostne Ze względu na sposób przetwarzania sygnału: - cyfrowe - analogowe
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM PODZIAŁ APARATÓW SŁUCHOWYCH Aparaty wewnątrzkanałowe CIC Aparaty wewnątrzuszne kanałowe ITC Aparaty wewnątrzuszne pełne ITE
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM PODZIAŁ APARATÓW SŁUCHOWYCH Aparaty pudełkowe Aparaty zauszne BTE Aparaty okularowe
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM KLASY APARATÓW SŁUCHOWYCH
Obuuszne słyszenie wpływa m. in. na: PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM DLACZEGO 2 SĄ LEPSZE NIŻ JEDEN ? Narząd słuchu człowieka jest symetryczny. Większość narządów i zmysłów ma również symetryczną budowę. Obuuszne słyszenie wpływa m. in. na: dobrą lokalizację źródła dźwięku - dobre zrozumienie mowy w grupie lub w hałasie, lokalizowanie z której strony nadjeżdża samochód, pociąg, itp., naturalne brzmienie dźwięków – hałas brzmi łagodniej, gdy odbierany jest dwoma uszami niż gdy percepcja odbywa się jednousznie, lepszą identyfikację dźwięków – dźwięki ciche i głośne są łatwiejsze do rozróżnienia, dlatego przy słuchaniu jednousznym dźwięk np. dzwonka, telefonu czy gwizdka od czajnika może brzmieć bardzo podobnie, subiektywną poprawę stosunku sygnału mowy do szumu – rozmawiając z osobą w hałaśliwym otoczeniu, hałas nie przeszkadza tak bardzo i jest przyjemniejszy w odbiorze, obniżenie progu rozumienia mowy – by zrozumieć cichą rozmowę jednym uchem musimy ją słyszeć prawie dwukrotnie głośniej niż gdybyśmy słuchali tej samej rozmowy dwoma uszami.
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM DLACZEGO 2 SĄ LEPSZE NIŻ JEDEN - DIAGRAM
PROBLEMY Z NIEDOSŁUCHEM PROCES DOPASOWANIA APARAT ÓW SŁUCHOWYCH Może odbyć się tylko w profesjonalnym punkcie zajmującym się akustyką słuchu. - Wywiad (ustalenie potrzeb, priorytetów) - Badanie słuchu - Forma z ucha - Oferta - Ewentualne dofinansowania (NFZ, PFRON,MOPS) ------------------------------------------------------------------------------- - Odbiór aparatu - Trening słyszenia Profesjonalna opieka przez cały czas - Kontrole użytkowania aparatu słuchowego.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Kraków 25.10.2014