Możliwości inwestowania w ryzykowne formy lokowania oszczędności Michał Kierepka Michał Badurowicz

Plan prezentacji Nieruchomości Giełdowe kontrakty terminowe Towary giełdowe Fundusze zamknięte

Nieruchomości Bezpośrednie inwestycje w nieruchomości Inwestycje w instrumenty finansowe rynku nieruchomości : Instrumenty udziałowe rynku nieruchomości Instrumenty dłużne rynku nieruchomości

Bezpośrednie inwestycje w nieruchomości Wysoka kapitałochłonność inwestycji Wysoki udział kapitału obcego Mała płynność nieruchomości i wysokie koszty transakcji Długi okres użytkowania

Instrumenty udziałowe rynku nieruchomości Udziały w funduszach inwestycyjnych Akcje spółek : Globe Trade Center SA POLNORD SA Echo Investment SA

Ceny mieszkań za m2

Ceny akcji Polnordu

Instrumenty dłużne Instrumenty te pozwalają inwestować w nieruchomość podmiotom, które nie mają wystarczającego kapitału własnego do sfinansowania inwestycji. Ich obecność zasadniczo wpływa na rynek nieruchomości ułatwiając transfer kapitału, bez którego wiele inwestycji nie mogłoby być zrealizowanych. Zabezpieczone są najczęściej hipotecznie nieruchomościami. 

Giełdowe kontrakty terminowe charakterystyka Pozycja długa Pozycja krótka Rynek kasowy Realizacja zysku lub straty Zobowiązania do wykupu w przyszłości

Rodzaje kontraktów terminowych Kontrakty terminowe na indeksy WIG20 i mWIG40 Kontrakty terminowe na akcje Kontrakty terminowe na waluty USD, EURO i CHF Kontrakty terminowe na obligacje Kontrakty terminowe na WIBOR

Przykład kontraktu terminowego na indeks Inwestor działa na rynku kontraktów terminowych GPW. Inwestor posiada 10000 zł na rachunku. Dom Maklerski pobiera prowizję 120% wartości depozytu, wymaganego przez KDPW. Inwestor płaci prowizję 9.9 PLN za jeden kontrakt zarówno przy zamykaniu i otwieraniu pozycji.

Inwestor spodziewa się zwyżki, kupuje jeden kontrakt na WIG20 po kursie 2490. Ostatni kurs rozliczeniowy z poprzedniej sesji wynosi 2500. Wstępny DZ = 1 x 2500 x 20PLN x 8,8% =4400 Prowizja=9.9 PLN Założenie sprawdza się i inwestor sprzedaje kontrakt za 2535. Biuro Maklerskie nie pobiera wstępnego DZ. Zysk= (1 x 2525 x 20PLN)-(1 x 2490 x 20 PLN) = 900 PLN Saldo = 10000PLN + 900 PLN – 2 x 9.9 PLN= 10880,20 PLN

Fundusz inwestycyjny Podmiot utworzony zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych, którego majątek podzielony jest na jednostki uczestnictwa, tworzony jest przez uczestników funduszu wpłat oraz w drodze nabywania przez fundusz środków w trakcie prowadzonej przez siebie działalności. Celem funduszy inwestycyjnych jest jak najkorzystniejsze lokowanie, przede wszystkim w papiery wartościowe, środków wpłaconych przez uczestników funduszu.

Rodzaje funduszy inwestycyjnych Rodzaj funduszu Opis Fundusze inwestycyjne otwarte (FIO) Są najbardziej popularnymi funduszami, gdyż kierowane są właściwie do każdego inwestora. Wpłacając pieniądze do tego rodzaju funduszu, inwestor dostaje w zamian tytuł uczestnictwa zwany jednostką uczestnictwa. Fundusz otwarty zbywa jednostki uczestnictwa (stanowiące prawo udziału w aktywach netto funduszu) i dokonuje ich odkupienia zawsze na żądanie uczestnika funduszu. Uczestnikiem funduszu otwartego może zostać każdy. Aktywa lokują zgodnie z art. 93 ustawy. Specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty (SFIO) Jest specyficznym rodzajem funduszu otwartego. Podstawowa różnica między SFIO i FIO polega na tym, że statut funduszu SFIO ściśle określa kto może być jego uczestnikiem (np. wyłącznie osoby prawne), a także może wprowadzić dodatkowe warunki, na jakich uczestnik może żądać odkupienia jednostek uczestnictwa (np. dotyczące terminu odkupienia). Aktywa lokują zgodnie z art. 113 ustawy. Fundusz inwestycyjny zamknięty (FIZ) Fundusze inwestycyjne zamknięte emitują certyfikaty inwestycyjne, których liczba jest stała, określona w kolejnych emisjach. Liczba certyfikatów może zwiększyć się wyłącznie w drodze nowej emisji. Inaczej niż w przypadku FIO, gdzie jednostki uczestnictwa można umorzyć w dowolnym momencie, certyfikaty mogą być zgłaszane do umorzenia, tylko w terminach wyznaczonych przez fundusz (np. raz na miesiąc, lub raz na kwartał). W przeciwieństwie do zmieniającej się liczby jednostek uczestnictwa funduszy otwartych, liczba certyfikatów inwestycyjnych jest stała i może zwiększyć się wyłącznie w drodze nowej emisji. Aktywa lokują zgodnie z art. 145 ustawy.

Fundusze inwestycyjne zamknięte W zależności od sposobu oferowania certyfikatów (wskazanego w statucie funduszu) rozróżniamy: fundusze inwestycyjne zamknięte publiczne emitujące certyfikaty dopuszczone do obrotu publicznego fundusze inwestycyjne zamknięte niepubliczne emitujące certyfikaty niedopuszczone do obrotu publicznego.

Fundusze inwestycyjne zamknięte Fundusz inwestycyjny zamknięty, zgodnie z art. 145 ustawy o funduszach inwestycyjnych, swoje aktywa może zainwestować w: papiery wartościowe; wierzytelności, z wyjątkiem wierzytelności wobec osób trzecich; udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością; waluty; instrumenty pochodne, w tym niewystandaryzowane instrumenty pochodne; prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń, dopuszczone do obrotu na giełdach towarowych; instrumenty rynku pieniężnego- pod warunkiem, że są zbywalne.

Tworzenie funduszu inwestycyjnego zamkniętego Fundusz inwestycyjny może zostać utworzony wyłącznie przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, po uprzednim uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Utworzenie funduszu inwestycyjnego wymaga: nadania funduszowi inwestycyjnemu statutu przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych; zawarcia przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych umowy z depozytariuszem o prowadzenie rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego; wydania zezwolenia przez Komisję Nadzoru Finansowego; zebrania wpłat do funduszu inwestycyjnego w wysokości określonej w jego statucie; wpisania funduszu inwestycyjnego do rejestru funduszy inwestycyjnych.

Emisje certyfikatów Organizacja publicznej emisji certyfikatów inwestycyjnych podlega prawom i obowiązkom wynikającym z przepisów o publicznym obrocie. Fundusz w ramach publicznej emisji certyfikatów oferuje je do nabycia nieograniczonej liczbie Klientów, przy czym liczba Klientów, którzy skorzystają z oferty jest ograniczona liczbą oferowanych certyfikatów. W przypadku niepublicznej emisji certyfikatów propozycja nabycia certyfikatów nie może być skierowana do większej liczby Klientów niż ściśle określona przepisami prawa. W roku 2013 liczba ta została podniesiona do 149 Klientów. Certyfikaty publicznego funduszu inwestycyjnego zamkniętego są wprowadzone do obrotu na rynku regulowanym tj. na giełdę papierów wartościowych, gdzie stają się przedmiotem obrotu publicznego pomiędzy uczestnikami rynku.

Wycena i płynność FIZów Analogicznie jak w przypadku FIO, fundusz inwestycyjny zamknięty dokonuje wyceny aktywów z tą różnicą że przelicza je na wartość certyfikatu inwestycyjnego. Częstotliwość dokonywanej wyceny może być znacznie rzadsza niż w przypadku funduszy inwestycyjnych otwartych ale nie rzadsza niż co 3 miesiące. Terminy wycen certyfikatów przekładają się bezpośrednio na terminy wykupu certyfikatów, co czyni inwestycję w fundusze zamknięte znacznie mniej płynną niż w przypadku inwestycji w fundusze inwestycyjne otwarte. Niewątpliwym atutem funduszy zamkniętych kompensującym mniejszą płynność jest znacznie szersze spektrum inwestycji oraz strategii.

Wyniki funduszy inwestycyjnych zamkniętych

Giełdy towarowe Towarowe giełdy terminowe tworzą wielki rynek, gdzie przeprowadzane są transakcje na różnorodnych towarach z wykorzystaniem instrumentów pochodnych (kontraktów terminowych i opcji). New York Mercantile Exchange (NYMEX) Handluje się tam energetycznymi towarami i metalami Intercontinental Exchange (ICE) – towary energetyczne, a w szczególności mniej popularne na rynkach rolnych, takie jak kakao London Metal Exchange (LME) – giełda metali na świecie. COMEX – New York Commodity Exchange jest obecnie częścią CME - obrót metalami szlachetnymi. Chicago Mercantile Exchange (CME) to synteza pierwotnej giełdy CME z NYMEX oraz Chicago Board of Trade (CBOT) LIFFE – London International Financial Futures and Options Exchange

Inwestowanie w towary giełdowe Instrumenty służące do inwestowania w towary giełdowe: Tytuły uczestnictwa Instrumenty oparte na towarach Instrumenty pochodne (opcje i kontrakty terminowe) Akcje spółek funkcjonujących w sektorze surowcowym

Fundusze inwestycyjne i hedgingowe – tytuły uczestnictwa Fundusze inwestycyjne pozwalają powierzyć zarządzanie specjalistom od rynków towarowych. Ta wygodna forma inwestowania zyskuje na popularności w ostatnich latach. Wiele z nich specjalizuje się w inwestycjach na określonym towarze lub grupie kilku towarów. Coraz szerszy strumień takich funduszy płynie do nas z zagranicy. Zaletą tej formy inwestowania jest przeniesienie czynności związanych z zarządzaniem portfelem na zespoły specjalistów będących w stanie zbudować najbardziej optymalne portfele aktywów opartych na towarach. Fundusz hedgingowy jest spółką inwestycyjną, która przy zastosowaniu dźwigni finansowej zarządza skoncentrowanym portfelem papierów wartościowych dostępnych w ofertach publicznych, jak również instrumentów pochodnych opiewających na te instrumenty. Zajmuje zarówno pozycje długie, jak i krótkie. Nie może jednak pozyskiwać środków za pomocą ofert publicznych. Fundusze hedgingowe coraz wyraźniej zaznaczają swoje miejsce na rynku towarowym. Przypisuje się im znaczny wpływ na fluktuacje cen surowców.

Instrumenty oparte na towarach Wchodzą w koszyk produktów strukturyzowanych. Rynek towarów jest coraz częściej wykorzystywany przez finansistów tworzących produkty strukturyzowane. Wiele z nich zapewnia zwrot zainwestowanego kapitału i pozwala czerpać korzyści z inwestycji w instrumenty finansowe oparte na ropie naftowej, żelazie, miedzi itp.

Niebieski-notowania certyfikatu RCCORAOPEN (kukurydza) Czarny- notowania WIG20 (2010)

Akcje spółek funkcjonujących w sektorze surowcowym Wzrosty cen surowców przekładają się na wzrost sprzedaży spółek surowcowych i ich zysków, co powoduje aprecjację kursów giełdowych oraz zapewnia wypłaty wysokich dywidend dla akcjonariuszy. Inwestując w akcje takich spółek mamy możliwość zarabiania na wzrostach ich kursów oraz otrzymywania dywidend. Lokowanie oszczędności w akcje niczym się nie różni od innych inwestycji na rynku kapitałowym. Inwestując w spółki funkcjonujące w sektorze surowcowym, należy zdawać sobie sprawę, że ostateczny wynik inwestycji jest również uzależniony od jakości zarządzania takim przedsiębiorstwem. Stanowi to dodatkowy czynnik ryzyka.

Stopy zwrotu – sektor surowcowy