DLACZEGO MYDŁA MYJĄ A PROSZKI PIORĄ? Projekt gimbazjalny
MYDŁO. Wydaje nam się ze nie ma w nim nic nadzwyczajnego… Ale czy zastanawialiście się czemu tak skutecznie zwalcza brud? Co w nim jest, że nawet najmniejszy pyłek nie może się mu oprzeć? Postaramy się odpowiedzieć na to pytanie w naszym projekcie.
Napięcie powierzchniowe
Dlaczego? Na powierzchni wody istnieje tzw. napięcie powierzchniowe. Sprawia ono, że powierzchnia ta zachowuje się jak cienka sprężysta błonka, gdyż cząsteczki wody przyciągają się wzajemnie. Lekkie drobiny pierzu utrzymują się na powierzchni tej błonki. Płyn do mycia naczyń (detergent) zmniejsza napięcie powierzchniowe wody, czyli zmniejsza wzajemne przyciąganie się cząsteczek wody. Na pozostałej powierzchni wody napięcie nie zmienia się, więc przyciąga pieprz z obszaru zmniejszonego napięcia powierzchniowego. Woda sama nie jest w stanie wypłukać brudu z talerza czy tkaniny. Detergenty mają wspaniałe właściwości: rozpuszczają się w wodzie zmniejszając siłę wzajemnego przyciągania się jej cząsteczek, a jednocześnie przyciągają i wiążą ze sobą małe cząsteczki brudu. W ten sposób brud jest rozbijany na kawałki i rozpraszany w wodzie, co umożliwia skuteczne pranie czy mycie naczyń.
Substancje hydrofobowe i hydrofilowe
Hydrofobowość to skłonność cząsteczek chemicznych do odpychania od siebie cząsteczek wody.
Hydrofilowość to skłonność cząsteczek chemicznych do łączenia się z wodą. Substancje hydrofilowe możemy podzielić na niehigroskopijne i higroskopijne. Te pierwsze nie wchłaniają wody, można za to zwilżyć ich powierzchnię; te drugie zaś wchłaniają wodę. H o Y R F L W H D O I A
Znane substancje higroskopijne: Tlenek glinu, Wodorotlenek sodu, Kwas siarkowy (VI), Chlorek wapnia, Nadchloran magnezu, Tlenek fosforu (V);
Substancje hydrofobowe: SIARKA RTĘĆ ZŁOTO WĘGIEL KAMIENNY KWARC TALK
ZASTOSOWANIE: Substancje hydrofilowe wykorzystuje się w produkcji kosmetyków nawilżających. Sól kuchenna jest substancją o właściwościach higroskopijnych – sól wchłania parę wodną. Ziarenka ryżu. Substancje hydrofobowe to impregnaty do obuwia, które zapobiegają przemakaniu butów.
Budowa mydła
Mydło składa się z dwóch części: Hydrofobowej (część niepolarna) oraz hydrofilowej (część polarna)
Czym jest część hydrofobowa? Część hydrofobowa mydła to część, która nie rozpuszcza się w wodzie, ale jest rozpuszczalna w rozpuszczalnikach niepolarnych. Część hydrofobowa mydła tworzy łańcuch węglowodanowy, czyli jest to część niepolarna, a więc nierozpuszczalna w wodzie. Część ta jest zwykle dość długa, dlatego też nazywa się ją „ogonkiem”.
Co to jest część hydrofilowa? Część hydrofilowa jest to część mydła, która rozpuszcza się w wodzie. Tworzy ją grupa karboksylowa. Część hydrofilowa jest to część polarna, czyli rozpuszcza się w wodzie. Część ta jest niewielkich rozmiarów, przez co nazywa się ją tak zwaną główką.
otrzymywanie MYDEŁ
Rodzaje mydeł: Mydła twarde – sole sodowe wyższych kwasów karboksylowych , Mydła maziste – sole potasowe wyższych kwasów karboksylowych, Syntetyczne środki myjące – np. sole sodowe siarczanów (VI) lub sulfonianów alkilowych ;
Mydła twarde SPOSÓB OTRZYMYWANIA: 1. Wyższe kwasy tłuszczowe można otrzymać przez utlenienie produktów ropopochodnych: 2CH3 (CH2)34CH3 + 5O2 4CH3(CH2)16COOH + 2H2O 2. Sól sodową (mydło) otrzymuje się w reakcji zasad lub sody z wyższymi kwasami karboksylowymi C17H35COOH + NaOH C17H35COONa + H2O
Mydła maziste C17H35COOH C17H35COOK + KOH H2O 2CL17H35COOH + K2CO3 2CL17H35COOK + H2O + CO2
SYNTETYCZNE ŚRODKI MYJĄCE R – CH2 – OH + HO – SO2 – OH R – CH2 – O – SO2 – OH + H2O R – CH2 – O – SO2 – OH + NaOH R – CH2 – O – SO2 + ONa + H2O
Jak to się dzieje, że mydło myje?
Jak to się dzieje, że przy użyciu mydła brud znajdujący się np Jak to się dzieje, że przy użyciu mydła brud znajdujący się np. na powierzchni naszego ciała znika? Wiemy już, że brud jest cząsteczką hydrofobową , czyli nie łączącą się z wodą a mydło zbudowane jest z części hydrofilowej i hydrofobowej. Podczas mycia część hydrofobowa mydła bezpośrednio łączy się z brudem, zaś część hydrofilowa pozostaje w bezpośrednim kontakcie z wodą. Do części hydrofilowej mydła doczepiają się cząsteczki wody, które odciągają brud od pewnej powierzchni. Możemy więc stwierdzić , ze mydło jest łącznikiem między brudem a wodą .
projekt WYKONAŁY: Monika Solarska Ula Partyka Kinga Gwizdak Klaudia urbanec Wiktoria Banaś
Pod Opieką Pani Ireny Rzepki
Dziękujemy za uwagę.