Wszystko o jamie ustnej i jej higienie
Jama ustna – początkowy odcinek przewodu pokarmowego człowieka wyznaczany przez szparę ust, podniebienie twarde, podniebienie miękkie i cieśń jamy ustnej.
Funkcje jamy ustnej
• pokarmowa i trawienna – jama ustna umożliwia początkową obróbkę pokarmu: jego rozdrobnienie, wstępne trawienie (cukry) i połykanie
• zmysłowa – odbieranie wrażeń smakowych (kubki smakowe) a także ciepła, zimna, bólu, dotyku
• artykulacyjna – wydawanie dźwięków
• obronna – jama ustna stanowi barierę dla drobnoustrojów i ciał obcych, ma szereg mechanizmów obronnych np. obecność komórek odpornościowych, stałe wydzielanie śliny, regularnie złuszczający się nabłonek oraz nieprzepuszczalna błona śluzowa (z wyjątkiem wirusów).
Budowa jamy ustnej i jej głównych elementów
Na jamę ustną składa się przedsionek jamy ustnej i jama ustna właściwa, które oddzielone od siebie są łukami zębowymi żuchwy i szczęki.
Przedsionek jamy ustnej Przedsionek jamy ustnej ograniczony jest od przodu częścią śluzową wargi górnej i dolnej, od boków błoną śluzową policzków, od tyłu łukami zębowymi oraz wyrostkami zębodołowymi pokrytymi dziąsłami, od góry i od dołu zachyłkami błony śluzowej, od której odchodzi wędzidełko górne i dolne.
Jama ustna właściwa Jama ustna właściwa ograniczona jest od przodu i boków łukami zębowymi oraz wyrostkami zębodołowymi pokrytymi dziąsłami, od góry przez podniebienie (w początkowym odcinku podniebienie twarde - kostne, w tylnym odcinku przez podniebienie miękkie), od tyłu przez fałdy: podniebienno-językowe i podniebienno-gardłowe , od dołu zaś przez przeponę jamy ustnej, na której spoczywa język.
Zęby – złożone, twarde twory anatomiczne w jamie ustnej Zęby – złożone, twarde twory anatomiczne w jamie ustnej. Stanowią element układu trawienia i służą do rozdrabniania pożywienia.
Budowa anatomiczna zębów Zęby człowieka zbudowane są z 3 części: -korony zęba -szyjki zęba -korzenia zęba
Budowa histologiczna zębów Ząb człowieka zbudowany jest z kolejnych warstw tkanek: szkliwa – najtwardszej tkanki w ludzkim organizmie; pokrywa ono koronę, zębiny – tkanki, która stanowi główną część zęba, miazgi – tkanki wypełniającej komorę zęba oraz kanał korzenia w skład miazgi wchodzą naczynia krwionośne, nerwy i tkanka łączna. cementu – tkanki pokrywającej korzeń.
Ząb
Rodzaje zębów W jamie ustnej człowieka można wyróżnić cztery rodzaje zębów: -zęby kły, są to zęby, które rozrywają pokarm na mniejsze kawałki -siekacze, są jedynymi z najostrzejszych zębów, jest ich osiem w naszej szczęce, służą one do przegryzania pokarmu -zęby przedtrzonowe, są one odpowiedzialne za żucie pokarmu, -zęby trzonowe rozdrabniają pokarm w jamie ustnej
Język- wieloczynnościowy narząd, twór mięśniowy jamy gębowej kręgowców Język- wieloczynnościowy narząd, twór mięśniowy jamy gębowej kręgowców. Głównym zadaniem języka jest podsuwanie pokarmu pod zęby, mieszanie pokarmu w czasie żucia i przesuwanie kęsów pokarmu do gardła, lecz niektóre gatunki używają go również do innych celów
Budowa języka Język jest wałem mięśniowym położonym na dnie jamy ustnej i pokrytym śluzówką. Od dołu wchodzą do języka mięśnie zewnętrzne, naczynia krwionośne i nerwy. Śluzówka języka jest wilgotna, różowa, pokryta licznymi brodawkami językowymi. Brodawki języka to wyrostki tkanki łącznej, które wystają ponad powierzchnię śluzówki i są pokryte nabłonkiem wielowarstwowym. U człowieka występuje sześć rodzajów brodawek, które dzielimy na brodawki mechaniczne (służą do pobierania, rozdrabniania pokarmu) oraz brodawki smakowe (zawierające kubki smakowe)
Higiena jamy ustnej
Z ostatnich badań przeprowadzonych wśród Polaków wynika, że 11 proc Z ostatnich badań przeprowadzonych wśród Polaków wynika, że 11 proc. kobiet i 30 proc. mężczyzn wcale nie myje zębów. Stomatolodzy twierdzą, że już po dwóch - trzech tygodniach od przerwania regularnych zabiegów higienicznych w jamie ustnej pojawiają się pierwsze objawy próchnicy....
Próchnica Próchnica zębów- to choroba, z którą najprawdopodobniej spotkał się każdy z nas. Z medycznego punktu widzenia polega ona na demineralizacji i rozpadzie twardych tkanek zęba. W powstałym ubytku dochodzi do zakażenia miazgi zęba. Jeżeli jest ono nieleczone skutkuje uszkodzeniem naczyń krwionośnych i zębów, aż w końcu doprowadza do śmierci zęba. Wyróżnia się próchnicę szkliwa, zębiny oraz korzenia. Aby jej uniknąć trzeba dobrze dbać o higienę jamy ustnej
Zasady higieny
Film o higienie jamy ustnej
Choroby jamy ustnej
Afty Afty to niewielkie i bardzo bolesne owrzodzenia, czyli ubytki błony śluzowej w jamie ustnej, pokryte białym nalotem i otoczone rumieniowatym, zapalnym obrzeżem. Afty mogą pojawiać się pojedynczo lub w grupach na podniebieniu miękkim i języku. Jednak najczęściej rozwijają się na miękkim fałdzie skóry stanowiącej połączenie wewnętrznej strony policzków z dziąsłami. Afty osiągają średnicę od 1 mm do 2 cm, jednak zazwyczaj nie są większe niż 5 mm. Afty często błędnie są nazywane pleśniawkami. Pleśniawki to kremowobiałe naloty, których przyczyną są grzyby zwane drożdżakami
Afty w jamie ustnej - przyczyny powstawania aft Afty mniejsze to afty przewlekłe, nawrotowe, z którymi częściej zmagają się dorośli niż dzieci. Tego typu afty zazwyczaj są wynikiem: -nieodpowiedniej higieny jamy ustnej (w tym jedzenie brudnymi -sztućcami, jedzenie nieumytych owoców i warzyw, a także złe -nawyki, np. gryzienie długopisów czy obgryzanie paznokci) -choroby zębów (zapalnie kanałów, próchnica, kamień nazębny, -wyżynające się ósemki, itp.) -mechanicznego uszkodzenia jamy ustnej (np. ukłucia szczoteczką -do zębów, podrażnienia podczas zabiegów stomatologicznych) -niewłaściwie dopasowanej protezy -autoagresji komórek, spowodowanej np. przez stres -alergii -przyjmowania silnych antybiotyków
Pleśniawki Pleśniawki u dorosłych, to bolesne białawe plamki, pojawiające się na języku, wewnętrznej stronie policzków, na dziąsłach i podniebieniu. Jakie są najczęstsze przyczyny powstawania pleśniawek u dorosłych?
Wśród przyczyn powstawania pleśniawek u osób dorosłych wymienia się przede wszystkim -obniżenie odporności, -grzybicze zakażenia drożdżakami, -niedobory witaminy B12, żelaza, kwasu foliowego.
Dziękuję za uwagę! Wiktoria Nitek
abcZdrowie.pl wikipedia.pl Bibliografia: https://www.youtube.com/watch?v=05SqJghXrxU abcZdrowie.pl wikipedia.pl