Zmiany na rynku narkotykowym w Polsce i Europie 25 listopad 2014 „Dyskusja na temat harm reduction w Polsce Zielona Góra Michał Kidawa Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
Plan Prezentacji: I. Marihuana II. Stymulanty III. Heroina IV. Nowe substancje psychoaktywne Nowe niebezpieczne substancje na rynku V. Nowe kierunki zmian na rynku narkotykowym: Deep web.
I. Marihuana
Konfiskaty (kg) Źródło: KBPN 2014
Ceny marihuany Źródło: Policja
Czystość Źródło: Centralne Laboratorium Kryminalistyczne 2014
Perspektywa europejska Wzrost konfiskat marihuany, spadek konfiskat haszyszy Źródło: EMCDDA 2014
Perspektywa europejska – cd. Uprawy krajowe dominujące Innowacyjność w zakresie technologii uprawy Zaangażowani przestępczości zorganizowanej Rośliny z wysoką zawartością THC oraz niską zawartością CBD Wzrost liczby zgłoszeń do izby przyjęć z powodu marihuany w krajach o wysokim rozpowszechnienia używania tego narkotyku Źródło: EMCDDA 2014
II. Stymulanty
Konfiskaty (kg) Źródło: KBPN 2014
Czystość Źródło: Centralne Laboratorium Kryminalistyczne 2014
Perspektywa europejska Podział Europy ze wg. na rynek stymulantów Amfetamina – Europa północno-wschodnia Kokaina – Europa południowo-zachodnia Źródło: EMCDDA 2014
Perspektywa europejska - Wzrost konfiskat metamfetaminy Źródło: EMCDDA 2014
III. Heroina
Konfiskaty Źródło: KBPN 2014
Ceny heroiny Źródło: Policja
Perspektywa europejska Spadek liczby konfiskat heroiny Spadek ilości skonfiskowanej heroiny Źródło: EMCDDA 2014
IV. Nowe substancje psychoaktywne
Działania Inspekcji Sanitarnej Rok Suma przeprowadzonych inspekcji Grzywny (w PLN) Liczba podmiotów wprowadzających środki zastępcze do obrotu Liczba zabezpieczonych próbek Liczba skonfiskowanych produktów 2011 335 11 35 1 819 2012 548 495 000 103 443 19 997 2013 779 10 669 370 134 1 448 28 402 Źródłow: Państwowa Inspekcja Sanitarna
Substancje wykryte w próbkach produktów analizowanych przez Narodowy Instytut Leków w 2013r. Źródło: Błażewicz 2014
Interwencje medyczne związane z nowymi substancjami psychoaktywnymi („dopalaczami”) Źródło: dr.n.med. Piotr Burda, Krajowy Konsultant ds. Toksykologii Klinicznej, Ośrodek Kontroli Zatruć-Warszawa
Najczęściej brak informacji o substancji związanej z zatruciem Najczęściej brak informacji o substancji związanej z zatruciem. Element kluczowy przy ocenie ryzyka substancji. Badania laboratoryjne w celu identyfikacji substancji związanej z przypadkiem zatrucia prowadzone są sporadycznie.
Perspektywa europejska Nowe substancje psychoaktywne – tendencja wzrostowa 81 nowych substancji zaraportowanych w 2013r. 350+ monitorowanych substancji Największa grupa – Syntetyczne kanabinoidy 30 „Inne” Źródło: EMCDDA 2014
Nowe syntetyczne opioidy i halucynogeny Perspektywa europejska - Obawy związane z substancjami o dużej mocy działania Nowe syntetyczne opioidy i halucynogeny Niewielkie ilości substancji – wiele dawek (10) Recently, we have witnessed the emergence of both new synthetic opioids and hallucinogenic substances that are so highly pharmacologically active that even tiny quantities can be used to produce multiple doses. The high potency of some synthetic substances further complicates their detection, as they will be present only at very low concentrations in the blood. The emergence of highly potent synthetic substances also has implications for law enforcement. Only small quantities of these drugs need to be trafficked - can then be converted into multiple doses. NB. PB 22 – is a synthetic cannabinoid Źródło: EMCDDA 2014
Internet – powiększający się rynek narkotyków Dostęp do ‘nowych’ i ‘starych‘ narkotyków W 2013 r. funkcjonowało 651 stron internetowych, poprzez które sprzedawano nowe narkotyki do Europy Sieci ‘darknets/deep web’ umożliwiające anonimową komunikację Ponadnarodowe – trudna kontrola Zdarza się, że nowe narkotyki są wytwarzane w tajnych laboratoriach znajdujących się w Europie. Częściej jednak są one pozyskiwane legalnie w postaci proszku pochodzącego głównie z Chin i Indii, przywożonego do Europy, gdzie jest on przetwarzany, pakowany i sprzedawany jako „dopalacze” lub „substancje chemiczne do badań naukowych”, jak również sprzedawany bezpośrednio na nielegalnym rynku narkotyków. Internet cały czas odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu rynku nowych substancji psychoaktywnych. W 2013 r. agencja EMCDDA zidentyfikowała około 650 stron internetowych, za pośrednictwem których sprzedawane są Europejczykom takie substancje. Ponadto nowym wyzwaniem dla organów ścigania jest kupowanie nowych i „starych” narkotyków poprzez sieci darknets – „podziemne” sieci internetowe umożliwiające anonimową komunikację. Źródło: EMCDDA 2014
Nowe niebezpieczne substancje na rynku
Ocena ryzyka nowych narkotyków w 2014 r. Obecnie podkreśla się, że w niektórych państwach substancje te są kierowane do głównych segmentów rynku narkotykowego. W kwietniu 2014 r. Komitet Naukowy EMCDDA dokonał oceny ryzyka czterech silnych i szkodliwych nowych substancji: 2MDPV ,), kokainę (substancję pobudzającą) metoksetaminy ketaminę (lek o właściwościach przeciwbólowych i znieczulających). AH-7921, morfinę (opiat 5I-NBOMe, LSD (halucynogen), Mogą one być nawet bardziej szkodliwe niż substancje, które mają imitować, i są sprzedawane jako substancje zastępujące. Sprawozdania z oceny ryzyka dotyczące wspomnianych czterech substancji zostały przedłożone Komisji Europejskiej oraz Radzie UE i na ich podstawie mogą być podjęte decyzje dotyczące ogólnounijnych środków kontroli. Joint reports (data collection) have been launched on 2 new substances in 2014 4,4'-DMAR (para-methyl-4-methylaminorex) stymulant and MT-45 (a synthetic opioid) Dostępne na: http://www.emcdda.europa.eu/activities/action-on-new-drugs
Ocena ryzyka nowych narkotyków w 2014 r. d.c. 4’4’-DMAR (4,4 –dimethylaminorex) Data pierwszej identyfikacji: Grudzień 2012 Miejsce: Holandia 31 zgonów spowodowanych tą substancją w Europie (w tym jeden w Polsce, 8 na Węgrzech, 22 w Wlk. Brytanii) Działanie stymulujące i empatogenne Obecnie zakończyła się ocena ryzyka, raport z oceny nieupubliczniony. EMCDDA Joint report dostępne na: http://www.emcdda.europa.eu/activities/action-on-new-drugs
Ocena ryzyka nowych narkotyków w 2014 r. d.c. MT-45 (1-cyclohexyl-4-(1,2- diphenylethyl)piperazine) Data pierwszej identyfikacji: Październik 2013 Miejsce: Szwecja 28 zgonów spowodowanych tą substancją w Europie (wszystkie w Szwecji) Substancja nie została zidentyfikowana do tej pory w Polsce Działanie zbliżone do opioidów Obecnie zakończyła się ocena ryzyka, raport z oceny nieupubliczniony. EMCDDA Joint report dostępne na: http://www.emcdda.europa.eu/activities/action-on-new-drugs
V. Nowe kierunki zmian na rynku narkotykowym: Deep web.
Ukryta sieć (z ang. Deep Web) Ukryta sieć (z ang. Deep Web) – sieć WWW z treścią, która nie jest częścią zwykłego internetu. Treści te są ukryte na dynamicznie generowanych stronach, których nie można znaleźć przez standardowe wyszukiwarki. Tradycyjne wyszukiwarki nie mogą rejestrować lub pobrać treści znalezionych w Deep Web, te strony dla nich są niewidoczne. Podejrzewa się, że ukryta sieć jest kilkukrotnie większa niż sieć zewnętrzna. Szacunki oparte na ekstrapolacji badań przeprowadzonych przez Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley z 2001 roku[1] wskazują, że na Deep Web składa się około 7,5 petabajtów danych. W darknecie połączenia wykonywane są jedynie pomiędzy zaufanymi komputerami. Dzięki wykorzystaniu F2F, transakcje są w dużej mierze anonimowe - a zatem użytkownicy mogą komunikować się z bez strachu ingerencji rządowych lub korporacyjnych, będąc dysydentem czy działaczem nielegalnym[4][5][6] Źródło: Wikipedia Źródło: http://inventionmachine.com/
TOR (ang. The Onion Router) wirtualna sieć komputerowa implementująca trasowanie cebulowe drugiej generacji. Sieć zapobiega analizie ruchu sieciowego i w konsekwencji zapewnia użytkownikom prawie anonimowy dostęp do zasobów Internetu. Tor chroni tożsamość użytkowników oraz ich działalność w sieci przed analizą ruchu. Operatorzy utrzymują wirtualną sieć złożoną z ruterów cebulowych, zapewniającą anonimowość zarówno w sensie ukrycia lokalizacji użytkownika, jak też możliwości udostępniania anonimowych ukrytych usług. Źródło: Wikipedia
Wnioski Marihuana – dynamiczne zmiany na rynku Heroina i amfetamina stabilizacja trendu, ale w przypadku metamfetaminy tendencje wzrostowe (w Polsce dane niejednoznaczne) Nowe substancje psychoaktywne rosnącym zagrożeniem Pre-prekursory i syntetyczne prekursory używane do produkcji narkotyków Internet – nowy rynek narkotykowy
Dziękuję za uwagę