Praktyczne zastosowanie w profilaktyce agresji i przemocy Szkolna interwencja profilaktyczna w praktyce Praktyczne zastosowanie w profilaktyce agresji i przemocy Gimnazjum nr 1 w Łowiczu Opracowała: Pedagog – mgr Joanna Haczykowska Psycholog – Agata Bzdurska
SPECYFIKA OBWODU SZKOLNEGO Gimnazjum Nr 1 im. Henryka Sienkiewicza w Łowiczu jest położone w centrum miasta w Alejach Sienkiewicza, do szkoły uczęszcza 210 uczniów. Szkoła posiada rozległy obwód szkolny, który obejmuje bardzo zróżnicowane środowisko, w tym duży odsetek rodzin dotkniętych różnego rodzaju problemami społecznymi.
Występowanie zachowań problemowych w środowisku rodzinnym uczniów generuje pojawianie się problemów wychowawczych: ok. 40 uczniów tj. 17,5% szkolnej populacji pali papierosy, z czego ok. 50% jest uzależniona od wyrobów tytoniowych diagnoza szkolna wykazuje, że ok. 20% uczniów ma lub miało kontakt z innymi środkami uzależniającymi (alkohol, dopalacze, marihuana) uczniów zagrożonych procesem demoralizacji lub niedostosowania społecznego jest ok. 30% Pod nadzorem kuratorów sądowych pozostaje 25 uczniów tj. 10%
W SZKOLE ZATRUDNIONY JEST PEDAGOG I PSYCHOLOG W RAMACH ZASOBÓW KADROWYCH NAUCZYCIELE POSIADAJĄ DODATKOWE KWALIFIKACJE Z ZAKRESU: oligofrenopedagogiki socjoterapii doradztwa zawodowego mediacji (rodzinnych, szkolnych)
Diagnoza edukacyjna i pedagogiczna środowiska uczniowskiego: ankiety diagnostyczne analiza dokumentów: podanie o przyjęcie do szkoły, świadectwo ukończenia szkoły podstawowej, opinie PPP, orzeczenia PPP, postanowienia sądowe rozmowy z rodzicami rozmowy uczniami rozmowy z przedstawicielami instytucji wspierających rodzinę (kuratorami, policją, pracownikami MOPS, PCPR i stowarzyszeń) wnioski z obserwacji zgłaszane przez wychowawcę i nauczycieli wnioski z pracy z uczniem i rodzicem zgłaszane przez specjalistów szkoły
Szkolna interwencja profilaktyczna Zagrożenia uzależnieniami -profilaktyka I rzędowa -profilaktyka II rzędowa - Profilaktyka III rzędowa Agresja w szkole Profilaktyka Uczeń → Uczeń Uczeń → Nauczyciel Nauczyciel → Uczeń Niespełnianie obowiązku szkolnego - zaniedbywanie obowiązku szkolnego - całkowity brak realizacji obowiązku szkolnego Przemoc w środowisku pozaszkolnym - profilaktyka - środowisko domowe - środowisko rówieśnicze Dysfunkcje i zaburzenia - uczniowie z zaburzeniami psychospołecznymi - uczniowie z opiniami i orzeczeniami PPP - uczniowie przewlekle chorzy i niepełnosprawni
Niespełnianie obowiązku szkolnego Praca pedagogiczno-psychologiczna z uczniem Motywacja ucznia do nauki szkolnej Ustalenie wspólnych kierunków podejmowanych działań Nawiązanie współpracy z rodzicami Poinformowanie Sądu Rodzinnego i Nieletnich oraz Wydziału Spraw Społecznych Urzędu Miasta Uruchomienie procedur prawnych
Dysfunkcje i zaburzenia - Nauczanie indywidualne - Zajęcia specjalistyczne - Opieka psychologiczna - Opieka pedagogiczna - Dostosowanie wymagań i/lub treści edukacyjnych - Niwelowanie barier architektonicznych - Stwarzanie warunków do integracji w zespole rówieśniczym - Kierowanie na konsultacje specjalistyczne - Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze - Współpraca z rodzicami - Szkolenia kadry pedagogicznej Uczniowie z zaburzeniami psychospołecznymi Uczniowie z opiniami i orzeczeniami PPP Uczniowie przewlekle chorzy i niepełnosprawni
Zagrożenie uzależnieniami działania szkoły Profilaktyka I-rzędowa skierowana do grup niskiego ryzyka Zapobieganie uzależnieniom i promowanie zdrowego stylu życia warsztaty profilaktyczne dla uczniów i rodziców broszury informacyjne dla rodziców zajęcia profilaktyczne w Zakładzie Karnym na oddziale terapeutycznym koncerty i spektakle profilaktyczne, spotkania z ciekawymi ludźmi projekty edukacyjne i konkursy Profilaktyka II-rzędowa skierowana do grup podwyższonego ryzyka Kontrakty zawierane z uczniami Realizacja programu autorskiego „ Nie palę w szkole” Działania prewencyjne we współpracy z policją Działania diagnostyczno-edukacyjne we współpracy z sanepidem Indywidualne warsztaty psychoedukacyjne dla rodziców Profilaktyka III-rzędowa skierowana do grup wysokiego ryzyka Zajęcia terapeutyczne dla chłopców i dziewcząt z grupy wysokiego ryzyka w oparciu o współautorski program „Wygrać siebie” Porady dla rodziców
Profilaktyka agresji i przemocy Skierowana do uczniów Zajęcia psychoedukacyjne w ramach godzin z wychowawcą prowadzone przez wychowawcę klasy lub specjalistów szkoły np. „Ja w Sądzie” Warsztaty profilaktyczne prowadzone przez firmy edukacyjne organizowane 1 raz w semestrze Skierowana do rodziców Szkolenia indywidualne i/lub grupowe z zakresu zapobiegania agresji i przemocy wśród dzieci oraz w środowisku domowym Broszury edukacyjno-informacyjne dla rodziców Skierowana do nauczycieli Szkolenia rady pedagogicznej z zakresu „zapobiegania agresji i przemocy w szkole” Opracowanie procedur postępowania w trudnych sytuacjach wychowawczych i zagrożenia zdrowia lub życia
Przemoc w środowisku domowym Powiadomienie właściwych instytucji Objęcie dziecka pomocą psychologiczno -pedagogiczną Praca psychoedukacyjna z rodzicami
Przemoc w środowisku rówieśniczym poza szkołą pouczenie rodziców o możliwościach działań prawnych mediacje pomiędzy stronami konfliktu objęcie dzieci pomocą psychologiczno -pedagogiczną
Procedury postępowania Agresja w szkole Procedury postępowania Uczeń → Uczeń Uczeń → Nauczyciel Nauczyciel → Uczeń
Agresja w szkole Uczeń → Uczeń Zapewnienie bezpieczeństwa stronom i udzielenie pierwszej pomocy przedmedycznej Ustalenie okoliczności zajścia Wyciągnięcie konsekwencji statutowych Zapoznanie rodziców z rozwiązaniami prawnymi Mediacje na życzenie stron konfliktu Objęcie ofiary pomocą psychologiczną, praca wychowawcza z agresorem (kontrakt) W przypadkach o dużej szkodliwości czynu wezwanie Policji
Agresja w szkole Uczeń → Nauczyciel Zapewnienie bezpieczeństwa stronom i udzielenie pierwszej pomocy przedmedycznej Ustalenie okoliczności zajścia Powiadomienie rodziców i sporządzenie notatki służbowej Wyciągnięcie konsekwencji statutowych Objęcie ucznia (agresora) pomocą psychologiczno- pedagogiczną (kontrakt) W przypadkach o dużej szkodliwości czynu powiadomienie policji i sądu art.226 Kodeksu Karnego
Agresja w szkole Nauczyciel → Uczeń Zapewnienie bezpieczeństwa stronom i udzielenie pierwszej pomocy przedmedycznej Objęcie ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną Przeprowadzenie przez dyrektora szkoły postępowania wyjaśniającego ze stronami konfliktu na wniosek ucznia, rodzica lub pracownika szkoły Podjęcie przez dyrektora szkoły postępowania dyscyplinarnego wobec pracownika zgodnie z Ustawą z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela
Wygrać siebie autorski program socjoterapeutyczny CEL GŁÓWNY: UCZEŃ POSIADA KLUCZOWE KOMPETENCJE NIEZBĘDNE DO PRAWIDŁOWEGO FUNKCJONOWANIA SPOŁECZNEGO
Wygrać siebie autorski program socjoterapeutyczny CELE SZCZEGÓŁOWE: Uczeń w sposób konstruktywny potrafi radzić sobie ze stresem i problemami. Uczeń rozwiązuje konflikty nie używając przemocy. Panuje nad agresją. Uczeń potrafi dyskutować na właściwym poziomie komunikacji społecznej. Uczeń potrafi zachować się asertywnie. Uczeń posiada pozytywną samoocenę i wierzy w swoje możliwości. Uczeń spędza czas wolny w sposób społecznie akceptowany. Uczeń posiada pozytywne zainteresowania i rozwija je. Uczeń potrafi dokonać właściwego wyboru.
Monitorowanie kontraktu Szkolna interwencja Diagnoza Porada Kontrakt Monitorowanie kontraktu
Diagnoza Rozmowy z rodzicami, uczniami, nauczycielami, specjalistami szkoły, pracownikami instytucji wspierających Analiza dokumentów ucznia Ankiety diagnostyczne Bieżąca obserwacja Wnioski nauczycieli i specjalistów szkoły z pracy z uczniem
Porada Warsztaty dla rodziców (w zespołach klasowych, indywidualne) Rozmowa wspierająca Broszury informacyjne Wypracowanie zasad współpracy Prelekcje i szkolenia dla rodziców
Kontrakt jest dobrowolny Kontrakt jasno określa: na jakich zachowaniach nam zależy, w jaki sposób pożądane zachowania będziemy wzmacniać, jakie będą konsekwencje niewłaściwego zachowania, sposób monitorowania przebiegu kontraktu. Kontrakt jest dobrowolny
Etapy rozmowy z rodzicami Nawiązanie kontaktu z rodzicami Przedstawienie problemu (opis zachowań) Ustalenie przyczyn problemów dziecka Zaoferowanie pomocy dziecku Ustalenie, co może zrobić rodzic, co nauczyciel, co ma zrobić uczeń, żeby ten cel osiągnąć? Zawarcie kontraktu Współpraca jest możliwa, kiedy istnieje wspólny cel: rozwiązanie problemu dziecka, zaspokojenie potrzeb dziecka.
Monitorowanie kontraktu Realny termin Dostrzeganie nie tylko błędów i złych zachowań, ale przede wszystkim osiągnięć i starań dziecka Wzmocnienia pozytywne Konsekwencja w działaniu Rozliczenie kontraktu Nagroda za wywiązanie się lub konsekwencja za niewywiązanie się z zapisów kontraktu
Dziękuję