Józef Piłsudski Wielki Polak 1867 - 1935
Rodzina Piłsudskiego Józef Piłsudski, herbu Piłsudy (odmiana Kościesza) urodził się na Litwie, w rodzinie o tradycjach patriotycznych. Ojciec, - Józef Wincenty , matka - Maria z Billewiczów. W Zułowie 5 grudnia 1867 urodził się Józef Klemens Piłsudski. Był czwartym w kolejności dzieckiem – w 1864 urodziła się Helena, w 1865 – Zofia, a w 1866 – Bronisław Piłsudski. Po Józefie, którego w rodzinie nazywano Ziukiem, urodzili się także Adam, Kazimierz i Maria, Jan, Ludwika, Kacper oraz bliźnięta Piotr i Teodora (zmarły w wieku 1,5 roku). Maria Piłsudska wychowywała swoje dzieci w duchu głęboko patriotycznym, dbała też o ich wykształcenie. Kobiety Józefa Piłsudskiego: 1.Leonarda Lewandowska – poznana przez Józefa w Kireńsku 1887r, była siostrą Landego, u którego zatrzymał się Piłsudski. 2.Maria Juszkiewiczowa z Koplewskich – była rozwódką, dlatego musiał zmienić wiarę na protestancką. 3. Aleksandra Szczerbińska
Działalność niepodległościowa Józef Piłsudski rozpoczął działalność niepodległościową w okresie studiów na Uniwersytecie Charkowskim. W roku 1887 został aresztowany za współudział w przygotowaniach do zamachu na życie cara Rosji i zesłany na Syberię. Po powrocie zaangażował się w działalność konspiracyjną w Polskiej Partii Socjalistycznej (m.in. Druk nielegalnych wydawnictw). W roku 1905 stworzył Organizację Bojową PPS, która zajmowała się walką zbrojną z Rosjanami. Kiedy w PPS doszło do rozłamu, Piłsudski stanął na czele tzw. Frakcji Rewolucyjnej PPS, do której przeszła większość członków Organizacji Bojowej. Aby zdobyć pieniądze na dalszą działalność, w roku 1908 Piłsudski przygotował napad na pociąg z wagonem pocztowym przewożącym pieniądze. Akcję przeprowadzono na stacji Bezdany pod Wilnem. Zdobyto wtedy ogromną kwotę 200 tys. rubli. Po roku 1908 Piłsudski zaangażował się w działalność na terenie zaboru austriackiego (Związek Walki Czynnej). Przewidując wybuch wojny światowej rozpoczął tworzenie polskich organizacji paramilitarnych, które po wybuchu wojny mogłyby wziąć udział w wojnie przeciwko Rosji po stronie Austrii (Drużyny Strzelecki)e. Piłsudski w roku 1904. Warto zauważyć, że ma tu brodę, którą nosił przez większą część swojego życia – chociaż przyzwyczajeni jesteśmy do jego wizerunku opartego na fotografiach z okresu po wybuchu I wojny, gdzie ma tylko wąsy.
Legiony Polskie 1914-17 W roku 1914 wybuchła wojna austriacko-serbska, która dała początek I Wojnie Światowej. Siedem dni później w oparciu o Drużyny Strzeleckie w Krakowie została utworzona I Kompania Kadrowa, z której potem rozwinęły się Legiony Polskie walczące przez niemal całą pierwszą wojnę u boku Austrii przeciwko Rosjanom. Józef Piłsudski był komendantem I brygady Legionów. Sztab I brygady Legionów. Józef Piłsudski drugi od prawej (z brodą)
Odzyskanie niepodległości przez Polskę Rok 1918 Pod koniec wojny, kiedy było już wiadomo, że Państwa Centralne przegrają wojnę Piłsudski doprowadził do odmowy złożenia przysięgi Niemcom. Legiony rozformowano, a Piłsudski został aresztowany i osadzony w twierdzy w Magdeburgu. W listopadzie 1918 roku, gdy wojna kończyła się, a w Rosji trwała rewolucja, która mogła połączyć się z ogniskami rewolucji w Niemczech, Piłsudskiego zwolniono i przewieziono do Warszawy. 11 listopada powierzono mu kontrolę nad wojskiem polskim, a dzień później otrzymał misję stworzenia rządu polskiego. Polska odzyskiwała niepodległość po 124 latach niewoli. Piłsudski został głową państwa, a fakt ten został potwierdzony nadaniem mu tymczasowego tytułu Naczelnika Państwa.
Rok 1920. Wojna polsko-radziecka Zaraz po odzyskaniu niepodległości państwo polskie musiało stoczyć dramatyczną wojnę z bolszewicką Rosją o wschodnie granice. Rozpoczęła się na początku 1919 roku, drobnymi starciami, które przybierały na sile. Na wiosnę 1920 r. armia polska podjęła ofensywę (zwaną najczęściej wyprawą kijowską), która doprowadziła do zajęcia znacznych obszarów należących przed rozbiorami do Rzeczpospolitej. Koncepcją Piłsudskiego (mianowanego w marcu 1920 roku Pierwszym Marszałkiem Polski) było stworzenie na tych terenach sprzymierzonych z Polską niepodległych państw (Ukrainy, Białorusi), które oddzielałyby Polskę od wrogiej jej Rosji. Koncepcja ta załamała się po kontrofensywie wojsk rosyjskich, w wyniku której armia polska cofała się stopniowo aż do Wisły, a wojska rosyjskie w sierpniu 1920 roku podeszły pod samą Warszawę.
Bitwa Warszawska Kluczową rolę odegrał manewr Wojska Polskiego oskrzydlający Armię Czerwoną przeprowadzony przez Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, wyprowadzony znad Wieprza 16 sierpnia, przy jednoczesnym związaniu głównych sił bolszewickich na przedpolach Warszawy. Wojska rosyjskie zostały rozbite, a w kolejnych bitwach wyparte na wschód. Uważa się, że bitwa ta była jedną z najważniejszych w historii współczesnej, bo ocaliła Europę przed najazdem bolszewickim.
Naczelnik Państwa Oficjalny tytuł Naczelnik Państwa Piłsudski otrzymał w lutym 1919 roku. Sprawował tę funkcję przez cały okres wojny polsko-radzieckiej, aż do roku 1923, kiedy usunął się z bieżącej polityki i osiadł w podarowanym mu przez armię dworku w Sulejówku. Oddawał się życiu rodzinnemu i przez następne trzy lata obserwował polską politykę. Aż do maja 1926 roku …
Przewrót Majowy Zbrojny zamach stanu został dokonany w Polsce przez marszałka Józefa Piłsudskiego w dniach 12- 15 maja 1926. Powodami zamachu była pogarszająca się sytuacja polityczna i gospodarcza kraju, zaś bezpośrednią przyczyną seria kryzysów gabinetowych. Po zamachu nastał w Polsce okres silnych rządów autorytarnych. Marszałek Piłsudski na moście Poniatowskiego w dniu 12 maja, przed spotkaniem z prezydentem Wojciechowskim, po którym Rozpoczęły się działania zbrojne.
Przewrót Majowy Walki w Warszawie, z użyciem czołgów i artylerii, między oddziałami wiernymi rządowi, a wojskami Piłsudskiego trwały do 15 maja. Poległo w nich ponad 300 ludzi. Jako ciekawostkę lokalną należy dodać, że wojska Piłsudskiego uderzyły na Warszawę z Rembertowa.
Śmierć Marszałka - 12 maja 1935r Marszałek Piłsudski zmarł 12 maja 1935 o godz. 23.43 w Belwederze. Po śmierci ciało zabalsamowano, a serce, zgodnie z życzeniem Marszałka wyjęto, by pochować w grobie matki. Jego mózg przekazano do badań naukowych instytutowi w Wilnie. Uroczystości pogrzebowe trwały od 13 do 18 maja. Trumnę przewieziono do Krakowa i złożono w krypcie Św. Leonarda w katedrze na Wawelu. W 1937 roku przeniesiono ją do krypty pod Wieżą Srebrnych Dzwonów, gdzie spoczywa do dziś. Projektowany dla Piłsudskiego sarkofag nie został nigdy wykonany. Pogrzeb serca Piłsudskiego w Wilnie
Stoję przed jakąś dziwaczną trąbą… Kliknij na patefon, aby usłyszeć głos Piłsudskiego!
Ciekawostki Marszałek Piłsudski miał psa, który wabił się Pies Nie poruszał się bez broni. Był to nawyk z czasów konspiracji sprzed I wojny światowej. Gdy spał, koło łóżka zawsze leżał naładowany rewolwer. Nie przywiązywał wagi do wygód życiowych. Jadł nieuważnie, czego dowodzi zachowana w Muzeum Wojska Polskiego kurtka od munduru. Miał ogromne poczucie humoru. Śmiał się sam z siebie i uwielbiał karykatury na swój temat
Mundury Piłsudskiego Dwie kurtki mundurowe Marszałka ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie i Muzeum Narodowego w Krakowie
Ile było trumien Marszałka? Zachowane fotografie pokazują kilka różnych trumien. W rzeczywistości było ich trzy. Pierwsza kryształowo-szklana, w której widać było całe zabalsamowane zwłoki Marszałka, na czas pogrzebu włożona była do prostej trumny metalowej. Po roku ciało przełożono do nowej trumny, też przeszklonej, ale z mniejszymi szybkami. Nakryto ją metalowym futerałem, który znajduje się na niej do dziś. Pierwsza, kryształowa trumna
Ile było trumien Marszałka? Druga trumna, w której Marszałek spoczywa do dziś. Również srebrna i przeszklona. Trumna w metalowym futerale z 1936 roku. Tak możemy oglądać ją współcześnie.
Dziękuję za uwagę