Średniowiecze
Kultura
Kultura Średniowiecze stworzyło uniwersalną kulturę, przeplatającą elementy starożytnej kultury Rzymian, kultur barbarzyńskich (Germanów, Celtów, Słowian i innych), silnych wpływów chrześcijańskich, kultury arabskiej oraz elementów oryginalnych. Średniowiecze, zwłaszcza kilka pierwszych jego stuleci (V – X wiek), było dawniej nazywane wiekami ciemnymi, ze względu na nieliczne źródła dotyczące tych czasów oraz przeświadczenie, że był to okres całkowitego upadku kultury.
Architektura Styl romański Styl gotycki
Uniwersytety
Uniwersytety Uniwersytet Boloński Uniwersytet Oksfordzki
Uniwersytety Uniwersytet Paryski Uniwersytet Cambridge
Uniwersytet w Krakowie Uniwersytety Uniwersytet w Rzymie Uniwersytet w Krakowie
Książka w Średniowieczu Książka pełniła w średniowieczu rolę podstawowego narzędzia pracy i źródła wiedzy. Księgi spisywano głównie w klasztornych skryptoriach, z czasem powstawały w miastach wyspecjalizowane warsztaty kopistów. Oczywiście uniwersytety i kancelarie dworskie nie mogły się bez ksiąg obejść, stąd też je tam kopiowano.
Literatura Charakterystyczną cechą literatury średniowiecznej jest jej szczególne zaangażowanie w kwestie religijne i świeckie, duchowe i społeczne. Literatura służyła określonym celom: pouczeniu i wychowaniu, potępieniu zła i afirmacji dobra, poszerzeniu wiedzy, pokazywaniu wzorców osobowych. Dlatego tak chętnie tworzono zalecane do naśladowania ideały osobowe, np. świętego, rycerza, władcy.
Literatura Przykłady literatury średniowiecznej: - „Pieśń o Rolandzie” - „Tristan i Izolda” - „Pieśń Nibelungów” - „Opowieść o Rycerzach Okrągłego Stołu” De Troyes'a - „Romans o Róży” Guillaume'a de Lorrisa - „Boska Komedia” Dantego - „Beowulf”
Filozofia Średniowieczna Średniowiecze było okresem rozkwitu filozofii chrześcijańskiej. Pierwsze wieki średniowiecza nie wydały wielu twórczych filozofów, choć zdarzały się wyjątki (Alkuin, Jan Szkot Eriugena). Wiek XI przyniósł rozwój dialektyki (tzw. sofistyka średniowieczna) i sporów wokół roli rozumu i logiki w życiu chrześcijańskim. Spory te doprowadziły do bujnego rozwoju filozofii w wieku XII i XIII – w wieku XII przede wszystkim platonizmu i augustynizmu, w wieku XIII scholastyki. Wiek XII to także okres sporu o uniwersalia. Wiek XIII przyniósł załagodzenie sporów filozoficznych, był natomiast czasem budowania wielkich syntez, z których najważniejszą jest Summa teologiczna świętego Tomasza z Akwinu. Wiek XIV to okres nominalizmu – od tego czasu scholastyka upadała, dzieląc się na via antiqua (filozofia świętego Tomasza i Jana Dunsa Szkota) i via moderna (filozofia nominalistów, przede wszystkim Ockhama) i powoli ustępując miejsca humanizmowi i reformacji.
Główni Filozofowie Średniowiecza Przedstawiciele: - Św. Augustyn - Albert Wielki - Św. Tomasz z Akwinu - Alkuin - Jan Szkot Eriugena
Główni Filozofowie Średniowiecza Św. Tomasz z Akwinu
Społeczeństwo Społeczeństwo średniowieczne nie było jednolite i dzieliło się na stany, czyli warstwy, które różniły się między sobą pod względem praw i obowiązków. W większości państw europejskich były to: * duchowieństwo, * rycerstwo, * mieszczaństwo, * chłopstwo. W okresie średniowiecza wykształciło się społeczeństwo feudalne oparte na poddaństwie i hierarchii społecznej.
Społeczeństwo „Taniec Śmierci” - średniowieczna karykatura, pokazująca, że Śmierć nie oszczędza nikogo.
Najważniejsze średniowieczne daty w Polsce 966 – przyjęcie chrztu przez Mieszka I 1000 – zjazd gnieźnieński – przybycie cesarza Ottona III. 1025 – koronacja Bolesława Chrobrego 1138 – ”testament” Bolesława Krzywoustego – początki rozbicia dzielnicowego 1226 – sprowadzenie Krzyżaków do Polski 1309 – zajęcie Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków 1320 – koronacja Władysława Łokietka. 1364 – założenie Akademii Krakowskiej przez Kazimierza Wielkiego. 1385 – unia Polski z Litwą w Krewie (małżeństwo Jadwigi i Jagiełły) 1410 – bitwa pod Grunwaldem (wielka wojna z zakonem krzyżackim) 1466 – drugi pokój toruński – zakończenie wojny trzynastoletniej z Krzyżakami (1454-66). Odzyskanie Pomorza Gdańsk.
Koniec