„Wspomnienia z 1989r.”
25 lat wolności Rozmowa przeprowadzona w dniu 25 maja 2014 roku z moją babcią Haliną. Babcia przybliżyła mi trochę czas tak ważny w naszej historii tzn. obrady Okrągłego Stołu, kiedy to nastąpił koniec komunizmu i koniec ciężkich czasów dla milionów ludzi. A dziś obchodzimy 25 lat wolności.
25 lat wolności Ja: Babciu, ostatnio często w różnych wiadomościach mówi się o 25 latach wolności, co to znaczy? Babcia: 25 lat temu, tj. w 1989 roku miał miejsce tzw. Okrągły Stół.
Okrągły Stół
Okrągły Stół Ja: A co to takiego Okrągły Stół? Babcia: Nazwa wzięła się od kształtu stołu przy którym prowadzone były negocjacje od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 roku przez przedstawicieli władz PRL, opozycji solidarnościowej oraz kościelnej. W obradach brało udział bardzo dużo| osób. Było to i jest do dziś jedno z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski.
Wybieramy J: Dlaczego było to jedno z najważniejszych wydarzeń? B: Ponieważ obrady Okrągłego Stołu rozpoczęły zmiany systemowe w Polsce i doprowadziły do tego, jak Polska wygląda dzisiaj, m.in. zarządzono częściowo wolne wybory do Sejmu, tzw. wybory czerwcowe.
Wybory
Okrągły Stół J: No dobrze, a jak wyglądał ten Okrągły Stół i kto przy nim siedział? B: Okrągły Stół był naprawdę okrągły i olbrzymi. Wiadomo było, że siedzą przy nim ludzie, których wszystko dzieliło, którzy nie ufali sobie, nie lubili się i dla których wspólne rozmowy na pewno nie były łatwe.
Uczestnicy Okrągłego Stołu J: Pamiętasz kogoś, kto brał udział w tych obradach? B: Oczywiście! Pamiętam bardzo dobrze np. Aleksandra Kwaśniewskiego, Leszka Millera i Stanisława Cioska – przedstawicieli Rządu. Oraz przedstawiciele opozycji: Lech Wałęsa, Jacek Kuroń i Adam Michnik.
Przedstawiciele Rządu
Przedstawiciele Opozycji
Przed Okrągłym Stołem J: A co się działo przed obradami? B: Pamiętam liczne strajki, ogromne pustki w sklepach i ciągłe utarczki między ówczesną władzą i opozycją, czyli mniej więcej między tymi panami, o których Ci przed chwilą powiedziałam.
Pustki w sklepach
Życie na kartki
Strajki
Koniec obrad J: Czekaliście na jakieś dobre wieści? B: Och… Pewnie, cały czas! Liczyliśmy na to, że w końcu musi się to skończyć i liderzy obu grup muszą się dogadać. W końcu usłyszeliśmy w telewizji, że zapadła decyzja i obrady Okrągłego Stołu dojdą do skutku. Ale wiesz co pamiętam jeszcze, że wtedy Twój dziadek Marian był Wiceprezydentem Lubina.
Obrady J: A na jaki temat rozmawiali uczestnicy obrad? B: Temat… Były ich nawet trzy! Jeśli dobrze sobie przypominam pierwszym tematem była gospodarka i polityka społeczna, następnie reformy polityczne i pluralizm związkowy.
Koniec obrad J: O! To bardzo długo rozmawiali. A co się działo po tych rozmowach? B: Tak, masz rację. Pamiętam radość, kiedy w kwietniu, po dwóch miesiącach obrad, uczestnicy dogadali się. Wtedy to, między innymi postanowiono utworzyć Senat oraz Urząd Prezydenta PRL. Uzgodniono również, że 4 czerwca odbędą się wybory parlamentarne.
Prezydent J: A przyszło mi właśnie na myśl pewne pytanie… Bo powiedziałaś, że powstał Urząd Prezydenta, zatem kto został prezydentem? B: Generał Armii Wojska Polskiego. J: Czyli…. Kto? B: Oczywiście, że Wojciech Jaruzelski. Oj, zmarł właśnie 25 maja, a dziś odbył się jego pogrzeb.
Gen. Wojciech Jaruzelski
Koniec komunizmu B: Wiesz, co mi najbardziej utkwiło w pamięci wnusiu? J: Nie mam pojęcia, ale chętnie się dowiem! B: Bardzo dobrze pamiętam, jak znana aktorka Joanna Szczepkowska, po ogłoszeniu wyników wyborów wystąpiła w telewizji i powiedziała, że w tym dniu zakończył się komunizm w Polsce.
Joanna Szczepkowska
Wolność J: Ojej! Bardzo Ci dziękuję babciu, że tyle mi opowiedziałaś na ten temat. Teraz już przynajmniej coś wiem o najważniejszym wydarzeniu najnowszej historii Polski! B: Nie masz za co dziękować! Jeśli będziesz chciała mogę następnym razem opowiedzieć Ci o jakimś innym wydarzeniu, które odbyło się, wtedy kiedy nie było Cię jeszcze na świecie.
Dziękuję za uwagę Bianka Koszut