RODZAJE WYDAWNICTW INFORMACYJNYCH
WYDAWNICTWA INFORMACYJNE zawierają wiadomości z różnych dziedzin życia i nauki, opracowane w układzie umożliwiającym szybkie dotarcie do poszukiwanej informacji służą upowszechnianiu informacji
WYDAWNICTWA INFORMACJI BEZPOŚREDNIEJ Zawierają informacje o piśmiennictwie, informują o źródłach, w których można znaleźć potrzebną informację. Są pośrednikiem kierującym czytelnika od spisu bibliograficznego do źródła informacji. Zawierają informacje faktograficzne z różnych dziedzin nauki i życia, wyjaśniają znaczenie pojęć, dostarczają bezpośrednio odpowiedzi na postawione pytanie
WYDAWNICTWA INFORMACJI POŚREDNIEJ TO: Bibliografie Drukowane katalogi bibliotek Katalogi księgarskie i wydawnicze Wykazy nabytków Przeglądy
WYDAWNICTWA INFORMACJI BEZPOŚREDNIEJ TO: Encyklopedie Słowniki Leksykony Wydawnictwa albumowe Poradniki Książki adresowe, telefoniczne Tablice statystyczne Rozkłady jazdy Katalogi muzeów, wystaw
ENCYKLOPEDIA Dzieło zawierające zbiór wiadomości ze wszystkich dziedzin wiedzy lub z jednej dziedziny, opracowanych w postaci krótkich artykułów zawierających ogólne informacje na dany temat, uszeregowane najczęściej w porządku alfabetycznym.
RODZAJE ENCYKLOPEDII SPECJALNE OGÓLNE obejmują hasła z jednej lub kilku dyscyplin naukowych, albo poświęcone jednemu wielkiemu tematowi Encyklopedia Szkolna.Biologia Encyklopedia II wojny światowej Encyklopedia muzyki Mała encyklopedia zdrowia SPECJALNE OGÓLNE (powszechne, uniwersalne) obejmują hasła ze wszystkich dziedzin wiedzy wielkie-Wielka encyklopedia powszechna T.1-13 średnie-Encyklopedia powszechna T.1-6 małe- Encyklopedia popularna
BUDOWA HASŁA W ENCYKLOPEDII 1. WYRAZ HASŁOWY (albo dwu i kilkuwyrazowe hasło) 2. ARTYKUŁ HASŁOWY – oprócz właściwej informacji może zawierać: - wymowę wyrazu - kwalifikatory (biol.,hist.) - pochodzenie wyrazu (gr.,łac.) - odsyłacze (zob.też) - bibliografię (wykaz literatury na ten temat) - rysunki, zdjęcia, wykresy, plany, mapy, tabele
SŁOWNIKI publikacje zawierające zbiór wyrazów (również haseł osobowych i geograficznych) z objaśnieniami ułożony najczęściej w porządku alfabetycznym.
RODZAJE SŁOWNIKÓW JĘZYKOWE - ogólne (zawierają cały zasób słownictwa danego języka np. Słownik języka polskiego) - specjalne (Słownik wyrazów obcych, Słownik wyrazów bliskoznacznych, Słownik frazeologiczny, Słownik poprawnej polszczyzny) - przekładowe (Słownik angielsko-polski, polsko angielski) RZECZOWE ( np. Słownik geografii świata, Słownik chemiczny) BIOGRAFICZNE podają życiorysy wybitnych postaci (Polski słownik biograficzny)
BUDOWA HASŁA W SŁOWNIKU 1.WYRAZ HASŁOWY 2. ARTYKUŁ HASŁOWY - informacja o odmianie wyrazu - pochodzenie wyrazu (etymologia: gr., łac.) - wyliczenie znaczeń (1…, 2…) - kwalifikatory (posp., biol., daw.) - definicje kolejnych znaczeń - przykłady użycia wyrazu
LEKSYKON słownik encyklopedyczny – uporządkowany zbiór wiedzy ujęty w formie haseł wraz z ich podstawowymi opisami, lub też zawierający wiedzę encyklopedyczną w formie skondensowanej. Jest formą pośrednią pomiędzy słownikiem opisującym hasła czysto definicyjnie, a encyklopedią, zawierającą artykuły bogato opisujące przedstawiane tematy. Leksykon może być specjalistyczny, opisując wybraną tematykę wiedzy, lub też dotyczyć tematyki uniwersalnej. Leksykon krajów, Leksykon kryptologii, Ssaki.Leksykon zwierząt
JAK KORZYSTAĆ Z ENCYKLOPEDII I SŁOWNIKÓW 1. Zapoznać się z uwagami i objaśnieniami wstępnymi. 2. Zorientować się jaki jest układ treści: - hasłowy, alfabetyczny, rzeczowy 3. Dobrze znać alfabet. 4. Dotrzeć do właściwego tomu / w wydawnictwie wielotomowym/ na podstawie oznaczeń na grzbiecie tomu. 5. Posługiwać się żywą paginą. 6. Przy rzeczowym układzie posługiwać się spisem treści, indeksem i skorowidzem. 7. Korzystać z wykazu skrótów, objaśnień znaków, odsyłaczy. 8. Szukając map i ilustracji korzystać ze spisu map i tablic.
Słowniki językowe ogólne Zawierają cały zasób słownictwa danego języka. Słownik języka Polskiego T.1-3, Mały słownik języka polskiego
Słowniki językowe specjalne zawierają wyrazy dobrane z jednego punktu widzenia. Szkolny słownik ortograficzny Słownik frazeologiczny Słownik etymologiczny Słownik wyrazów bliskoznacznych
Słowniki etymologiczne Tłumaczą pochodzenie i pierwotne znaczenie wyrazów Słownik etymologiczny jęz. pol. A. Brüknera.
Słowniki wyrazów obcych Zawierają słownictwo zapożyczone z innych języków Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych W. Kopalińskiego.
Słowniki ortograficzne Nie objaśniają znaczenia wyrazów, ale podają ich poprawną pisownię. Nowy słownik ortograficzny języka polskiego
Słowniki poprawnej polszczyzny Ułatwiają poprawne posługiwanie się językiem polskim podając odmianę wyrazu z przykładami jego użycia. Słownik poprawnej polszczyzny PWN
Słowniki synonimów Słownik wyrazów bliskoznacznych Pomagają napisać wypracowanie, gdyż dzięki nim unikniesz powtarzania słów. W tych słownikach znajdujemy słowa bliskoznaczne np. koń – rumak, szkapa, chabeta Słownik wyrazów bliskoznacznych
Słowniki frazeologiczne Podają związki frazeologiczne, w których dany wyraz może występować. Szkolny słownik frazeologiczny Słownik frazeologiczny T.1-2
TERMINY Słowo wstępne (od wydawcy lub autora) - krótki tekst umieszczony na początku książki. Wyjaśnia genezę książki, zakres poruszanych w niej zagadnień, sposób ich rozwiązania. Przedmowa - tekst wprowadzający czytelnika w treść książki, napisany przez autora lub znawcę omawianego w niej tematu. Spis skrótów - zestawienie, w którym obok skrótów stale powtarzających się w dziale nazwisk, nazw, tytułów itp. podaje się pełne ich brzmienie. Indeksy- (skorowidze) alfabetyczny spis tematów, terminów naukowych, nazwisk, miejsc omawianych; umieszczany zwykle na końcu tego dzieła z podaniem stron. Odsyłacze - znaki kierujące do innego hasła. Żywa pagina - (pozwala szybko znaleźć hasło); umieszczone w górnym rogu stronicy kilka liter lub pojedyncze słowa, wskazujące, od jakich liter rozpoczynają się hasła umieszczone na tej stronie. Hasła - wyrazy lub wyrażenia stanowiące odrębną, objaśnioną pozycję w słowniku, encyklopedii; tekst definicji.
BIBLIOGRAFIA Andrzejewska J.: Bibliotekarstwo szkolne. Teoria i praktyka. T. 1-2. Warszawa 1996 Drzewiecki M.: Biblioteka i informacja w środowisku współczesnej szkoły. Warszawa 2002 Drzewiecki M.: Biblioteka we współczesnej szkole. Warszawa 1991 Zeman E.: Edukacja czytelnicza i informacyjna. Warszawa 1999
www.biblioteka_g3swidnik@o2.pl