PRAWA DZIECKA AUTOR: JOLANTA KURYS

„Dzieci jeżeli są złe, to nie dlatego, że znają swoje prawa, lecz dlatego, że kiedyś prawa te zostały wobec nich zaniedbane.”

Prawa człowieka to jedno z podstawowych i najważniejszych pojęć używanych w czasach współczesnych, a także od powstania gatunku ludzkiego.

Prawa człowieka to szczególny rodzaj praw podmiotowych. Źródłem ich nie jest państwo i stworzony przez nie określony system prawny, lecz prawo naturalne, zgodnie z którym podstawą praw człowieka jest pierwotna wobec państwa godność, wolność i prawo do życia każdej istoty ludzkiej.

Prawa człowieka to prawa: podstawowe czyli najistotniejsze z punktu widzenia państwa i obywateli, niezbędne do zagwarantowania innych praw obywatelskich, są minimum uprawnień przysługujących każdej jednostce ludzkiej, bez których nie mogłaby ona korzystać z innych praw i dobro-dziejstw życia w społeczeństwie.

Prawa człowieka mają charakter : przyrodzony ( przysługują każdej osobie z racji urodzenia, nie zależą od woli władzy), niezbywalny ( człowiek nie może zrzec się swoich praw), nienaruszalny ( państwo służy do ochrony i realizacji praw ), powszechny ( przysługują każdemu czło-wiekowi, niezależnie od rasy, przynależności państwowej, czy też wyznawanej religii).

EWOLUCJA PRAW DZIECKA Rok 1913, Belgia: I Międzynarodowy Kongres Opieki nad Dzieckiem Rok 1920 - z trzech wielkich organizacji : > Międzynarodowego Czerwonego Krzyża > Komitetu pomocy Dzieciom, > Towarzystwa Funduszu Ratowania Dzieci wyłonił się Międzynarodowy Związek Pomocy Dzieciom

EWOLUCJA PRAW DZIECKA Rok 1924: Międzynarodowy Związek Pomocy Dzieciom uchwalił Genewską Deklarację Praw Dziecka Rok 1959: przyjęcie Deklaracji Praw Dziecka przez Zgromadzenie Ogólne ONZ Rok 1989: uchwalenie przez Organizację Narodów Zjednoczonych Konwencji o Prawach Dziecka (KPD) Rok 1990: ratyfikowanie Konwencji przez 20 państw (wówczas wróciła do życia) 30 września 1991r.: Polska ratyfikowała KPD do 2002 roku ratyfikowały ją 192 państw

KONWENCJA PRAW CZŁOWIEKA zawiera 54 artykuły I CZEŚĆ zawiera preambułę i 41 artykułów; określają definicje i zakres praw dziecka II CZĘŚĆ artykuły 42-45; dotyczą sposobów egzekwowania i kontrolowania zobowiązań państwa III CZĘŚĆ artykuły 46-54; określają zasady przystąpienia do konwencji

KLASYFIKACJA PRAW DZIECKA 1.Prawa i wolności osobiste: prawo do życia i rozwoju prawo do nauki prawo do informacji prawo do tożsamości prawo do ochrony przed poniżającym i okrutnym traktowaniem i karaniem

prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach dziecka prawo do wychowania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania prawo do ochrony prywatności, w tym korespondencji i życia rodzinnego 2.Prawa socjalne: prawo do odpowiedniego standardu życia prawo do ochrony zdrowia prawo do zabezpieczenia socjalnego prawo do wypoczynku i czasu wolnego

4. Prawa polityczne ( tylko dla starszych dzieci). 3.Prawa kulturalne: prawo do korzystania z dóbr kultury 4. Prawa polityczne ( tylko dla starszych dzieci). prawo stowarzyszania się i zgromadzeń w celach pokojowych (ograniczone ustawą o stowarzyszeniach) 16-18 lat - czynne i bierne prawo wyborcze, w składzie zarządu większość muszą stanowić osoby dorosłe poniżej 16 lat, mogą należeć za zgodą rodziców bez prawa udziału w głosowaniu na walnych zebraniach oraz bez prawa wyborczego Nie przyznano dzieciom praw ekonomicznych pozostawiając je pod opieką prawną dorosłych.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 1 Dziecko korzysta ze wszystkich praw w niniejszej Deklaracji. Prawa te rozciągają się na wszystkie dzieci, bez żadnego wyjątku i bez żadnej różnicy albo dyskryminacji z powodu rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych lub innych, narodowości lub pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub z jakiegokolwiek innego powodu, przy czym zasadę tę stosuje się zarówno w stosunku do dziecka, jak i do jego rodziny.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 2 Dziecko korzysta ze szczególnej ochrony, a ustawodawstwo i inne środki stworzą mu wszelkie możliwości i ułatwienia dla zdrowego i normalnego rozwoju fizycznego, umysłowego, moralnego, duchowego i społecznego, w warunkach wolności i godności. Wydawane w tym celu ustawy powinny mieć na względzie przede wszystkim dobro dziecka.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 3 Z chwilą przyjścia na świat dziecko ma prawo do nazwiska i obywatelstwa.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 4 Dziecko korzysta z dobrodziejstw ubezpieczeń społecznych. Jest ono uprawnione do tego, by zdrowo rosło i rozwijało się; w tym celu należy zapewnić szczególną ochronę zarówno dziecku jak i matce, łącznie z odpowiednią opieką, tak przed urodzeniem, jak i po urodzeniu. Dziecko ma prawo do odpowiedniego wyżywienia i mieszkania, rozrywek i opieki lekarskiej.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 5 Dziecko upośledzone pod względem fizycznym, umysłowym lub społecznym należy traktować, wychowywać i otaczać szczególną opieką, z uwzględnieniem jego stanu zdrowia i warunków życiowych.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 6 Do harmonijnego rozwoju swej osobowości dziecko potrzebuje miłości i zrozumienia. W miarę możności powinno ono rosnąć pod ochroną i odpowiedzialnością rodziców, a w każdym razie w atmosferze życzliwości oraz bezpieczeństwa moralnego i materialnego; w pierwszych latach życia nie wolno dziecka oddzielać od matki, chyba że chodzi o wypadki wyjątkowe. Społeczeństwo i władze państwowe powinny otaczać szczególną opieką dzieci nie mające rodziny albo nie mające dostatecznych środków na utrzymanie. Zaleca się udzielanie pomocy finansowej, państwowej lub innej, wielodzietnym rodzinom na utrzymanie dzieci.

DEKLARACJA PRAW DZIECK A ZASADA 7 Dziecko ma prawo do nauki; nauka ta jest bezpłatna i obowiązkowa, przynajmniej w zakresie szkoły podstawowej. Dziecko powinno otrzymać takie wychowanie, które podnosi jego kulturę ogólną i umożliwia mu, w warunkach równych szans, rozwinięcie swych zdolności, wyrobienie zdrowego rozsądku oraz poczucia odpowiedzialności moralnej i społecznej, a także stanie się pożyteczną jednostką społeczeństwa . Osoby odpowiedzialne za wychowanie dziecka i kierowanie nim powinny mieć na względzie jego dobro; odpowiedzialność ta spada przede wszystkim na rodziców. Dziecku należy dać wszelkie możliwości do zabaw i rozrywek, które powinny zmierzać do tych samych celów co nauka; społeczeństwo i władze państwowe powinny ułatwić korzystanie z tego prawa.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 8 Dziecko powinno zawsze mieć pierwszeństwo do ochrony i pomocy.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 9 Dziecko należy chronić przed wszelkiego rodzaju zaniedbaniem, okrucieństwem i wyzyskiem. Nie powinno ono być przedmiotem handlu w żadnej formie. Dziecko nie wolno przyjmować do pracy zarobkowej przed osiągnięciem odpowiedniego, minimalnego wieku. Dziecko nie wolno w żadnym razie zmuszać ani upoważniać do wykonywania jakiegokolwiek zawodu lub pełnienia czynności, które by wpływały szkodliwie na jego rozwój fizyczny, umysłowy lub moralny.

DEKLARACJA PRAW DZIECKA ZASADA 10 Dziecko należy chronić przed praktykami, jakie mogą prowadzić do rasowej, religijnej lub wszelkiej innej dyskryminacji. Należy je wychowywać w duchu zrozumienia innych, tolerancji, przyjaźni między narodami, pokoju i powszechnego braterstwa. Należy wpajać w nie przekonanie, że powinno poświęcić swoją energię i swoje uzdolnienia dla dobra bliźnich.

,,Czegoż można bardziej życzyć całemu narodowi i całej ludzkości, wszystkim dzieciom świata, jeśli nie owej lepszej przyszłości, w której poszanowanie praw dziecka stanie się pełną rzeczywistością..” Jan Paweł II

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Opracowała : Jolanta Kurys