Jak samodzielnie poznać przyrodę? Czas realizacji: 02.02.2012-18.06.2012

Sposoby poznawania przyrody: doświadczenia eksperymenty obserwacje

Uczestnicy projektu: klasa 2f: Imię i Nazwisko: Grupa: Maja Domańska Paulina Tura 1 Wiktoria Gałecka Angelika Ryszewska 2 Marta Świerk 3 Paulina Kryza 4 Zuzanna Jopek 5 Opiekun projektu: mgr Irena Śniarska

Harmonogram doświadczeń: Grupa: Tytuł doświadczenia: Czas trwania doświadczenia: Dzień prezentacji: 1. „Warunki kiełkowania roślin- fasolka” 5 dni 09.02.2012 „Warunki kiełkowania roślin- rzeżucha” 7 dni 10.05.2012r 2. „Wykazanie niezbędności energii świetlnej, wody i dwutlenku węgla do reakcji i szybkości przebiegu fotosyntezy.” 15 min „Osmoza w kuchni” 6 h 29.03.2012r 3. „Fototropizm siewki fasoli” 9 dni „Wiosna w gałązkach” 8 dni 4. „Jaką rolę odgrywają dżdżownice w przyrodzie?” 3 tygodnie 02.04.2012r i 07.05.2012r „Położenie aparatów szparkowych” 1 dzień 18.06.2012r 5. „Wpływ soku jabłkowego na kiełkowanie rzeżuchy” 6 dni „Czy temperatura ma wpływ na rozwój okwiatu?”

Nasze doświadczenia:

1. „Wykazanie niezbędności energii świetlnej, wody i dwutlenku węgla do reakcji i szybkości przebiegu fotosyntezy.” 1. OPIS DOŚWIADCZENIA: Do dwóch słoików należy włożyć moczarkę kanadyjską. W pierwszym znajduje się woda wodociągowa, a w drugim woda gazowana. Kolejno umieszczamy słoiki w świetle i bez dostępu do światła. Czekamy ok. 5 minut. Na koniec obserwujemy jak dużo pęcherzyków powietrza pojawi się w każdym ze słoików. HIPOTEZA: Proces fotosyntezy przebiegnie szybciej w pierwszym słoiku. Proces fotosyntezy przebiegnie szybciej w drugim słoiku. Proces fotosyntezy zajdzie tylko przy udziale światła. Proces fotosyntezy nie zajdzie w żadnym z tych przypadków.

Z dostępem do światła: Bez dostępu do światła:

Sprawdziła się hipoteza druga. OBSERWACJE: Proces fotosyntezy nastąpił szybciej podczas gdy oba słoiki miały dostęp do światła. Fotosynteza nastąpiła jednak intensywniej w słoiku nr.2, w którym znajdowała się woda gazowana. WNIOSEK: Do przebiegu procesu fotosyntezy potrzeba światła, wody i dwutlenku węgla. Sprawdziła się hipoteza druga. Przedmioty potrzebne do przeprowadzenia doświadczenia to: moczarka kanadyjska dwa słoiki woda wodociągowa i gazowana miejsce z dostępem i bez dostępu do światła

„Osmoza w kuchni” 2. OPIS DOŚWIADCZENIA: W marchwi wydrążamy otwór o głębokości około 4 cm. Wsypujemy do niego łyżeczkę soli i ustawiamy marchew w pozycji pionowej i pozostawiamy na trzy godziny. Następnie płuczemy wnętrze marchwi wodą i wkładamy ją do słoika też z wodą i sprawdzamy jakie zaszły zmiany w obu przypadkach. HIPOTEZA: Marchewka, kiedy wsypiemy do jej środka sól, stanie się miękka. Nic się nie zmieni. Marchewka zmieni kolor.

Marchewka po wsypaniu soli: Marchewka po włożeniu do wody:

Zaszło tu zjawisko osmozy , czyli przenikania wody OBSERWACJE: Za pierwszym razem marchewka stała się miękka, za drugim twarda. WNIOSEK: Zaszło tu zjawisko osmozy , czyli przenikania wody z roztworu o mniejszym stężeniu (zawierającym więcej wody, czyli od strony wewnętrznej marchewki), do roztworu o większym stężeniu (zawierającym więcej wody, czyli od strony zewnętrznej marchewki). Potrzebne przedmioty: marchewka słoik woda sól  

„Fototropizm siewki fasoli” 3. „Fototropizm siewki fasoli” OPIS DOŚWIADCZENIA: Wykiełkowaną fasolę stawiamy na parapecie okiennym. Obserwujemy, w którą stronę wyginają się pędy, a w którą korzenie fasoli. HIPOTEZY: Pędy i korzenie zwrócą się w stronę światła. Tylko pędy zwrócą się w stronę światła. Pędy zwrócą się w kierunku cienia. Korzenie zwrócą się w kierunku cienia.

Obserwacje: Dzień 7 Dzień 9

Potrzebne przedmioty: OBSERWACJE: Dzień 1 (17.02.2012r.) W szklance z wodą umieszczamy na gazie 6 fasolek.   Dzień 3 (19.02.2012r.) Wszystkie fasolki wykiełkowały. Dzień 7 (23.02.2012r.) Fasola ukorzeniła się i wypuściła listki. Dzień 9 (25.02.2012r.) Wymiary korzeni: od 4,5cm do 6,2cm. Wymiary pędów: od 3 cm do 3,9cm. WNIOSEK: Pędy fasoli wyginają się w stronę światła, ponieważ potrzebują światła. Korzenie wyginają się w różne strony, bo nie potrzebują światła. Potrzebne przedmioty: gazy ziarna fasoli naczynie np. szklanka woda

„Jaką rolę odgrywają dżdżownice w przyrodzie?” 4. OPIS DOŚWIADCZENIA: 1. Do słoika wsyp kolejno: ziemię ogrodową, piasek, ziemię ogrodową, ponownie piasek i suche liście. 2. Całość lekko zwilż wodą. 3. Na wierzch połóż kilka dżdżownic kupionych w sklepie wędkarskim. 4. Słoiczek owiń kilkoma warstwami gazety. 5. Po kilku dniach zdejmij osłonkę i zaobserwuj zmiany, jakie zaszły w naczyniu. Czynność tę powtarzaj przez trzy tygodnie.

Obserwacje:

przez co rośliny mają lepsze warunki do życia. OBSERWACJE: Wymieszały się poszczególne warstwy oraz liście znajdujące się w naczyniu. Zmiany były coraz większe wraz z upływem tygodni. W pierwszym tygodniu były to niewielkie różnice, ale w trzecim zmiany widać od razu. WNIOSEK: Dżdżownice odgrywają ważną rolę w procesie użyźniania gleby. Robią to poprzez napowietrzanie ziemi i spulchnianie jej, przez co rośliny mają lepsze warunki do życia. Mineralizują glebę, czyli przyczyniają się do rozpadu związków organicznych w glebie na proste składniki mineralne. Potrzebne rzeczy: Dżdżownice Słoik, z warstwami ziemi i piasku

„Wpływ soku jabłkowego na kiełkowanie rzeżuchy” 5. WODA PUSTE DZIEŃ 2 DZIEŃ 1 SOK DZIEŃ 3 DZIEŃ 4

Nasiona w soku jabłkowym stały się pomarszczone. Dzień 3: Woda Sok Puste Nasiona w soku jabłkowym stały się pomarszczone. Stały się podobne do tych umieszczonych w wodzie, jednak nie kiełkowały. Dzień 4: Niektóre nasiona w soku jabłkowym zakiełkowały, gdyż były podlewane wodą. Większość obeszła pleśnią.

WNIOSEK: SOK JABŁKOWY HAMUJE KIEŁKOWANIE RZEŻUCHY DZIEŃ 1 Sok jabłkowy DZIEŃ 2

„Czy temperatura ma wpływ na rozwój okwiatu?” 6. W każdej szklance jest inna temperatura. Obserwujemy zachowanie tulipana po 15 minutach.

PORÓWNANIE OKWIATÓW PRZED I PO 15 MIN.:

Najlepiej rozwinął się tulipan w 25°C: WNIOSEK: Temperatura ma wpływ na rozwój okwiatu. Najlepiej wpływa średnia temperatura (ok. 25°C).

„Warunki kiełkowania roślin- fasolka” 7 „Warunki kiełkowania roślin- fasolka” OPIS DOŚWIADCZENIA I OBSERWACJE: DZIEŃ 1: Przygotuj 4 słoiki i ponumeruj je od 1-4. Słoik 2,3 i 4 napełniamy wodą tak, aby gaza była wilgotna, a słoik 1 zostawiamy pusty. We wszystkich słoikach na gazie kładziemy po trzy nasiona fasoli. Słoik z numerem 3 wkładamy do czarnego worka foliowego, a czwarty słoik wkładamy do lodówki. Słoiki 1,2 i 3 stawiamy w temperaturze pokojowej w jasnym pomieszczeniu. Po dziesięciu minutach fasolki w słoiku 2 zaczęły pęcznieć. Po 40-minutach fasolki w słoikach 2 i 3 fasolki zaczęły się marszczyć. Fasolki w 1 i 4 słoikach pozostały bez zmian. DZIEŃ 2: Fasolki w 1 słoiku pozostały bez zmian(czyli takie jak zostały zakupione). Fasolki w 2 i 3 słoiku fasolki zaczęły żółknąć. Fasolki w 4 słoiku zaczęły się marszczyć i lekko zżółknąć. DZIEŃ 3: Fasolki w 1 słoiki pozostały bez zmian (takie jak zostały zakupione). W drugim słoiku korzenie w dwóch fasolkach zaczęły się przebijać, a w fasolce trzeciej wyrósł mały korzeń. W słoiku trzecim dwie z fasolek pokazały widoczne korzenie, w pozostałej zaczął się przebijać. W słoiku 4 fasolki zaczęły żółknąć. DZIEŃ 4: Fasolki w 1 słoiku pozostają bez zmian. W słoiku 2 w dwóch z fasolek wyrosły korzenie kierując się w górę w stronę światła, w trzeciej dalej się przebija. W słoiku 3 we wszystkich fasolek wyrosły korzenie kierując się w dół do wody, w jednej fasolce pojawiła się czerwona plamka, a w dwóch zeszła skórka. Dodatkowo w jednej fasolce skorupa zaczęła się powoli otwierać. W słoiku 4 dalej fasolki były zżółkłe i zaczęły pęcznieć. Dzień5: Fasolki w 1 słoiku pozostały bez zmian. W słoiku z numerem 2 fasolki pozostały bez zmian, czyli jedna dalej się nie przebiła dwie minimalnie urosły do góry w stronę światła. W słoiku z numerem 3 we wszystkich fasolkach zeszły skórki, w dwóch pokazały się czerwone plamki, korzenie urosły kierując się w dół i barwiąc się na zielono. Jedna z fasolek otworzyła się. W słoiku z numerem 4 fasolki dalej były żółte i napęczniałe.

Hipoteza: a) Fasolka wyrośnie tylko w słoiku 2 i 3 Hipoteza: a) Fasolka wyrośnie tylko w słoiku 2 i 3. b) Fasola wyrośnie tylko w słoiku 2.

Potrzebne przedmioty: Wniosek: Do prawidłowego rozwoju roślin są potrzebne słońce, woda i odpowiednia temperatura. Potrzebne przedmioty: 4 słoiki – ponumeruj je od 1-4. Gaza Nasiona fasoli ( po 3 do każdego słoika) Czarny worek foliowy

„Warunki kiełkowania roślin- rzeżucha” 8 OPIS DOŚWIADCZENIA: W Każdym słoiku należy umieścić watę i ułożyć na niej po tyle samo nasion rzeżuchy. a) Do pierwszego słoika wlej tyle wody, aby wata była wilgotna i postaw go w ciepłym miejscu. b) Do drugiego słoika wlej taką samą ilość wody jak do pierwszego, ale umieść słoiki w lodówce. c) Do trzeciego słoika nalej tyle wody, aby nasiona były całkowicie zanurzone, a na wierzch wlej olej i postaw słoik w ciepłym miejscu ( warstwa oleju zablokuje dostęp do tlenu) d) W czwartym słoiku pozostaw suche nasiona. Po upływie 7 dni sprawdź, w których słoikach nasiona wykiełkowały.

OBSERWACJE: Po upływie 7 dni : a) nasiona wykiełkowały b) nasiona nie wykiełkowały c) kilka nasion z pośród wszystkich wykiełkowały, ale opadły na dno. d) nasiona nie wykiełkowały-uschły WNIOSEK: Do wykiełkowania nasion potrzebny jest dostęp do tlenu i wody, a także odpowiednia temperatura.

Obserwujemy roślinę przez kolejne dni. „Wiosna w gałązkach” 9 OPIS DOŚWIADCZENIA: Do flakonu z wodą wkładamy kilka gałęzi z różnych drzew i numerujemy je. Obserwujemy roślinę przez kolejne dni. Hipotezy: 1.Wszystkie gałązki wypuszczą pąki w tym samym czasie. 2.Gałązki wypuszczą pąki w różnych odstępach czasu.

Obserwacje (dzień 3):

Wniosek: Pąki pojawiały się na gałęziach w różnym czasie, bo zależy to od temperatury, nawodnienia rośliny i nasłonecznienia. Kwiaty mirabelki (które wyrosły po 3 dniu na gałęzi oznaczonej ) w warunkach domowych ( pokojowa temperatura, nawodnienie, nasłonecznienie) pojawiły się wcześniej niż te na dworze. Przedmioty konieczne do wykonania doświadczenia: Gałązki z różnych drzew. Flakon z wodą. Dostęp do światła.

„ Położenie aparatów szparkowych” 10 OPIS: Trzy słoiki napełniamy wodą , następnie na wierzch każdego z nich wlewamy warstwę oliwy. Jeden liść smarujemy wazeliną po dolnej stronie, drugi po górnej stronie, trzeciego nie smarujemy. Liście umieszczamy w słoikach tak, aby w wodzie były zanurzone tylko ogonki. Obserwujemy co się stanie. HIPOTEZY: Liść posmarowany wodą u góry będzie miał mniej wody niż na początku. Liść posmarowany wodą u góry będzie miał więcej wody niż na początku. Liść posmarowany wodą od dołu będzie miał mniej wody. Liść posmarowany wodą od dołu będzie miał więcej wody. Ilość wody nie zmieni się. OBSERWACJE: Liść posmarowany od dołu zwiędł, ale ma tyle samo wody w naczyniu ile było na początku. Liść posmarowany u góry ma mniej wody niż na początku a ostatni ma połowę mnie wody niż gdy zaczynaliśmy doświadczenie.  

WNIOSEK Aparaty szparkowe są położone w dolnej stronie liścia, dlatego posmarowany od dołu liść nie miał możliwości do wymiany gazowej z powodu zapchanych aparatów szparkowych. Z tego powodu zwiędł.

Wydawnictwo Nowa Era, „Biologia dla Gimnazjum”. Pomysły: Wydawnictwo Nowa Era, „Biologia dla Gimnazjum”.

Opinie uczestników: „Myślę, że projekt był ciekawy i bardzo praktyczny. Nauczyłam się, że biologia jest wszędzie i żeby ją poznać wystarczą przedmioty codziennego użytku.”- Wiktoria Gałecka „Dzięki udziałowi  w projekcie nauczyłam się wiele przydatnych rzeczy np. dowiedziałam się, że w kuchni codziennie mamy styczność z osmozą oraz jakie czynniki wpływają na przebieg procesu fotosyntezy.”- Angelika Ryszewska „Projekt był bardzo pomocny w nauce. Mogłam się wiele dowiedzieć o roślinach i jakie czynniki wpływają na ich rozwój.”- Maja Domańska „Ten projekt mi bardzo pomógł. Nauczyłam się wielu bardzo ciekawych rzeczy, które na pewno okażą się być przydatne.”- Paulina Tura "Uważam, że ten projekt był ciekawym doświadczeniem, gdyż mogłam poznać różne przemiany zachodzące w roślinach oglądając je z bliska i porównać moje zadania z zadaniami koleżanek”- Zuzanna Jopek

Bibliografia: Zdjęcie ze strony tytułowej: http://kikimora1978.blogspot.com/2011/04/sonecznik-na-szydeku-opis-i-schemat.html Obiekty „clipart” z programu Microsoft PowerPoint Reszta zdjęć pochodzi ze zbiorów własnych.

Wykonała: Wiktoria Gałecka