Układy jednostek miar na świecie.
SPIS TREŚCI 1.Układ SI 2. Układ CGS 3. Układ Anglosaski 4. Układ MKS 5.Układ MKSA 6. Układ MTS 7. Układ Ciężarowy 8.Jednostki Ilości 9.Miary Staropolskie 10.Koniec
Układ SI
Układ SI - Międzynarodowy układ jednostek miar Układ SI - Międzynarodowy układ jednostek miar. Został zatwierdzony w 1960r.(później był modyfikowany) przez Generalną Konferencję Miar. Jest stworzony w oparciu o metryczny system miar. Jednostki w układzie dzielimy na podstawowe i pochodne oraz główne i wtórne. Składa się z siedmiu jednostek podstawowych, dwóch jednostek uzupełniających oraz jednostek pochodnych. W Polsce układ SI obowiązuje od 1966r. , został oficjalnie przyjęty przez wszystkie kraje świata z wyjątkiem Stanów Zjednoczonych, Liberii i Birmy.
Jednostki podstawowe SI.
Jednostki pochodne SI.
Jednostki główne i wtórne jednostki główne - jednostki podstawowe i te z jednostek pochodnych, które wynikają wprost z równań definicyjnych jednostki wtórne – pomocnicze jednostki tej samej wielkości, co jednostka główna, stosowane w celu łatwiejszego wyrażania określonych przedziałów wartości według ustalonej zasady stopniowania, np. jednostka długości kilometr (km), 1 km = 1000 m. Tworzone są zazwyczaj przez dodanie przedrostka do nazwy jednostki głównej dla danej wielkości
PRZEDROSTKI JEDNOSTEK FIZYCZNYCH UKŁADU SI
Układ CGS
Układ CGS(Centymetr Gram Sekunda)-był nazywany bezwzględnym układem jednostek. Podstawowe jednostki : centymetr(cm),gram(g),sekunda(s). Istnieje siedem odmian układu CGS. Najszersze zastosowanie miały układy - em CGS - es CGS - Gaussa CGS - Został zastąpiony przez układ SI. Układ CGS był rozpowszechniony w fizyce.
Układ Anglosaski
Układ Anglosaski-został oparty na podstawowych jednostkach : -jard -długość -funt –masa -sekunda –czas Układ anglosaski jest używany w Stanach Zjednoczonych. Istnieją dwa układy: angielski i amerykański, różniące się definicją, a co za tym idzie wartością jardu i funta. Różnice są na tyle małe, że w praktyce warsztatowej się ich nie uwzględnia.
Układ MKS
Układ MKS-(Metr Kilogram Sekunda)-został zastąpiony przez układ SI. Układ jednostek miar wielkości mechanicznych. Jednostki podstawowe: -metr(m) -kilogram(kg) -sekunda(s)
Układ MKSA
Układ MKSA(Metr Kilogram Sekunda Amper)- został zastąpiony przez układ SI. Układ jednostek miar elektromagnetycznych. Podstawowe jednostki: - metr(m) - kilogram(kg) - sekunda(s) - amper(A) Jest rozszerzeniem układu MKS o wielkości elektryczne.
Układ MTS
Układ MTS-(Metr Tona Sekunda)-został zastąpiony przez układ SI. Podstawowe jednostki: - metr(m) - tona(t) - sekunda(s)
Układ Ciężarowy
` Układ Ciężarowy –(zwany także technicznym) – został zastąpiony przez układ SI. Podstawowe jednostki: -metr(m) -kilogram –siła(kG) -sekunda(s) Jednostką masy jest w tym układzie incert. 1 incert = 9,80665 kg
Jednostki ilości
Miary staropolskie Cal- szerokość wielkiego palca Drelink- 30 wiader wina Kul- 10-15 snopków siana Syfunt- ok.200kg Staje-150-200 kroków Stopa-22 centymetry Pręt- 15 stop Kwaterka-1/4 litra Kwarta-1,125litra Halba- pół kwarty Garniec warszawski- 4kwarty Garniec litewski- 3kwarty Baryła-24 garnce warszawskie Czasza-12 garncy warszawskich Ćwierć krakowska- 42 garnce warszawskie Ćwiertnia- 16 garncy Stągiew- 50 garncy
KONIEC Michał Górecki, Jakub Górecki IIa