Badanie wydolności fizycznej na podstawie pomiaru ciśnienia krwi i tętna. Opracowały: Anna Domańska Kinga Formela

Czym jest wydolność fizyczna? Wydolność fizyczna- jest to zdolność organizmu do ciężkiej i długotrwałej pracy bez głębszych zmian w środowisku wewnętrznym (homeostazy). Miarą jej jest maksymalne pochłanianie tlenu przez ustrój tzw. pułap tlenowy. Wydolność fizyczna jest jednym ze wskaźników stanu zdrowia i ogólnej sprawności. Określa ona potencjał możliwości ustroju do wykonywania wysiłków z udziałem dużych grup mięśniowych. Im wyższa wydolność, tym wolniej narasta zmęczenie, szybciej następuje likwidacja zmian po zakończeniu danej czynności.

ilość zużywanego tlenu (O2), częstość skurczu serca ciśnienie krwi, Miarą wydolności fizycznej są wskaźniki fizjologiczne. Są to: ilość zużywanego tlenu (O2), częstość skurczu serca ciśnienie krwi, temperatura ciała i skóry.

Istnieje wiele metod pomiaru wydolności fizycznej: Badania laboratoryjne Test na bieżni Test na rowerze stacjonarnym Test schodkowy Testy dla „zniecierpliwionych”

Wraz z treningiem: zwiększa się: unaczynienie mięśni, zawartość mioglobiny (mięśniowy magazyn tlenu oraz zwiększenie jego transportowej możliwości) w komórkach mięśniowych, wzrasta: pojemność życiowa płuc (maksymalny wydech po maksymalnym wdechu), mechaniczna wytrzymałość tkanki kostnej, następuje: mobilizacja poza mięśniowych substratów energetycznych podczas długotrwałego wysiłku fizycznego o umiarkowanej intensywności

W zależności od wydolności ulegają zmianie wartości parametrów fizjologicznych. Dynamika tych zmian kształtuje się następująco: zużycie tlenu: 300 - 2500 ml, zawartość O2 w 1 l krwi: 150 -300 ml, ilość pobieranego tlenu VO2: 4-5 - 35 l/min, częstość serca HR: 70 - 150 skurczy/minutę częstość oddechu: 14 - 40 /minutę, głębokość oddechu: 8 -100 /minutę, ciśnienie skurczowe krwi: 120 - 200 mmHg (przy niezmienionym ciśnieniu rozkurczowym).

Wysiłek Maksymalny stan organizmu, kiedy dochodzi do maksymalnego nasilenia funkcji pobierania i dostarczenia do mięśni 02 Submaksymalny nazwany jest wysiłek o niższej intensywności niż maksymalny Su pramaksymalnym jeżeli ma miejsce wysiłek o intensywności większej niż maksymalny

TĘTNO Tętnem nazywamy faliste odkształcenie tętnicy podczas skurczu serca. Skurcz komór serca powoduje powstanie tzw. fali tętna w tętnicach. Częstością tętna nazywamy ilość uderzeń serca na minutę.

Jak zbadać tętno? Tętno można sobie zbadać przykładając opuszki palców 2, 3 (wskazujący, środkowy) nad tętnicą promieniową (okolica nadgarstka).

Prawidłowe tętno u: 110-150/min płodu: niemowląt: 130/min dzieci: 100/min dorosłych: 70/min ludzi starszych: 60/min

Ciśnienie krwi Ciśnienie krwi jest to siła, z jaką przepływająca krew napiera na ściany naczyń krwionośnych. Najwyższe ciśnienie panuje w dużych tętnicach, w pobliżu serca. Im dalej od serca tym jest ono niższe np. w naczyniach włosowatych i w żyłach, zaś w prawym przedsionku serca wynosi około zera. Prawidłowe ciśnienie powinno utrzymywać się pomiędzy 120 na 80 a 135 na 85 mm HG. Granicznym ciśnieniem jest ciśnienie 140 na 90

UCIĄŻLIWOŚĆ PRACY Uciążliwość jest efektem obciążenia człowieka prącą. W celu zmniejszenia uciążliwości pracy dokonuje się oceny obciążenia nią pracownika. Ocena taka powinna obejmować kompleksowe badania: wielkości wydatku energetycznego (WE), charakterystyczne dla prac fizycznych, udziału wysiłku o charakterze statycznym, stopnia monotypowości ruchów.

Zmęczenie Zmęczenie jest to spadek zdolności do pracy, które rozwinęło się podczas pracy i jest jej następstwem.

W zależności od przebiegu rozróżnia się następujące postacie zmęczenia: znużenie podostre które występuje przy nie dużym wysiłku, zwłaszcza w przyp. monotonii, monotypii i przy braku zaangażowania emocjonalnego występuje przy krótkotrwałym, o średnim stopniu obciążenia, nie zagraża zdrowiu, szybko ustępuje ostre przewlekłe wyczerpanie wysiłek przewyższa możliwości człowieka, typowe objawy to: drżenie mięśniowe, nudności, powiększenie wątroby jest wynikiem kumulowania się mniejszych zmęczeń, rozciągnięte jest w czasie, trudne do rozpoznania występuje po bardzo intensywnych a krótkich wysiłkach

Zmęczenie fizyczne Zmęczenie fizyczne charakteryzują następujące objawy: zmiany w układzie biochemicznym mięśnia, wzrost produktów przemiany materii, wyczerpanie zapasów energetycznych organizmu pocenie się (odwodnienie organizmu, utrata elektrolitów, co znacznie przyspiesza rozwoju zmęczenia), pogorszenie koordynacji ruchowo-wzrokowej (spowolnienie ruchów, spadek sił mięśni i dokładności ruchu), spadek wydajności (wzrost liczby błędów, czasu reakcji)

Metoda Borga Punkty Praca 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Wyjątkowo lekka   Bardzo lekka   Dosyć lekka Dosyć ciężka   Ciężka Bardzo ciężka Niezwykle ciężka Metodą stosowaną do subiektywnej oceny intensywności wysiłku może być skala odczuwania ciężkości wysiłku według Borga. Osoba poddana wysiłkowi sama ocenia jego intensywność według 20- stopniowej skali. Skala ta skonstruowana jest w ten sposób, że u młodych osób wskaźnik po pomnożeniu przez 10 odpowiada częstości skurczów serca.

Optymalizacja wysiłku fizycznego Pod wpływem wysiłku fizycznego zachodzą określone zmiany morfologiczne we krwi. Uboga aktywność ruchowa powoduje zmniejszenie ilości krwi krążącej i zmniejszenie liczby czerwonych krwinek. Konsekwencją tego jest ograniczona wielkość pułapu tlenowego, co powoduje obniżenie wydolności fizycznej i upośledzenie organizmu człowieka.

wysiłek fizyczny: -zmniejsza ryzyko zawału serca i udaru mózgu, -zapobiega nadciśnieniu tętniczemu, -zapobiega nagłemu zgonowi w chorobie niedokrwiennej serca, -zapobiega cukrzycy insulino niezależnej, -zapobiega otyłości, -jest konieczny do rehabilitacji schorzeń kardiologicznych, -zapobiega żylakom kończyn dolnych, -zapobiega niedokrwistości pokrwotocznej i zaburzeniom z niedoboru żelaza.

Koniec Ciągu dalszego nie będzie 