POSTMODERNIZM, PLURALIZM ALETHYCZNY Renata Ziemińska
R. Rorty (1931-2007) Prawdy są społeczną konstrukcją. Prawdy i fakty to uzgodnione społecznie przekonania (to, w co pozwala nam wierzyć nasza wspólnota), a nie obiektywne cechy świata. Nie ma czegoś takiego jak obiektywny świat, nie ma prawdy transcendentnej.
R. Rorty (1931-2007) „Prawdziwe” to komplement jakim określamy zdania, które wydają nam się warte uznania. Prawda to po prostu przekonanie lub przekonanie, które skłonni jesteśmy uznać.
R. Rorty (1931-2007) Prawda należy do religijnej epoki. Język to użyteczne fikcje, a prawda tkwi w języku. Gra, ironia, solidarność zamiast obiektywności. to „w co opłaca się wierzyć” (1999, s.37).
Krytyka Putnama niezależnie jak mocno zakorzenione są nasze przekonania, można powiedzieć: Wiem, że p ma mocną aprobatę, ale czy p jest prawdziwe? Pojęcia prawdy nie można więc zrównać z pojęciem stabilnego przekonania.
J. Derrida (1930-2004) Prawdy są produktem języka, efektem dyskursu – „tekst jest wszystkim i nic nie istnieje poza nim”. Drogą do prawdy nie jest konstrukcja sensu, jak u Gadamera lecz destrukcja, zerwanie. Krytyka: sąd, że afrykańscy niewolnicy byli przewożeni do Ameryki między XVI a XIX jest prawdą niezależnie od języka w którym jest wypowiedziany.
M. Foucault (1926-1984) Prawdy są instrumentem dominacji i represji. Nauka wyrasta z praktyk społecznej dominacji, więzień i kar. Poszukiwanie wiedzy wyrasta z interesów władzy i rządzenia (prawa i polityki). Prawda jest maszyną do wykluczania.
Prawda jako narzędzie dominacji Wobec braku pewności, za prawdy uznaje się te przekonania, które zyskują większą akceptację. Tak ustalona prawda jest narzędziem wykluczania mniejszości. Władza-wiedza to niewidzialny system społecznych relacji dominacji. Władza ta wyraża się w hegemonicznych narracjach, np. białych heteroseksualnych mężczyzn.
Krytyka Foucault Jeśli jednak prawda jest tylko sposobem na zdobycie lub utwierdzenie władzy, narzucenie jej innym, wykluczenie innych narracji, to czy ta teza jest prawdą w tym właśnie sensie, czy w innym?