Cele postępowania upadłościowego prowadzonego wobec osoby fizycznej w kontekście planowanych zmian przepisów o upadłości konsumenckiej Dr Marek Porzycki Katedra Polityki Gospodarczej Uniwersytet Jagielloński

Cele postępowania wobec osoby fizycznej STAN OBECNY przedsiębiorcy  cele określone w art. 2 ust. 1 p.u. + ust. 1a  cel windykacyjny, cel restrukturyzacyjny + dodatkowy cel oddłużeniowy konsumenci  cele określone w art. 2 ust. 2 p.u.  prymat celu oddłużeniowego nad windykacyjnym byli przedsiębiorcy w okresie roku od wykreślenia z CEIDG/zaprzestania prowadzenia działalności  brak przepisu szczególnego  faktyczne ukształtowanie postępowania niedostosowane do art. 2 ust. 2 p.u. (możliwy wniosek wierzyciela, możliwe wyłączenie przepisów o umorzeniu)

Cele postępowania wobec osoby fizycznej PROJEKT NOWELIZACJI Przedsiębiorcy  bez zmian Nowe brzmienie art. 2 ust. 2: „Postępowanie uregulowane ustawą wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej należy prowadzić tak, aby rzetelny dłużnik uzyskał możliwość oddłużenia, a jeśli jest to możliwe - roszczenia wierzycieli zostały zaspokojone w jak najwyższym stopniu.” dodanie zastrzeżenia o rzetelności dłużnika  lepsze uwzględnienie specyfiki postępowania dotyczącego byłych przedsiębiorców (przy braku rzetelności – cel windykacyjny)  zbliżenie celów postępowania wobec osób fizycznych- przedsiębiorców i nieprzedsiębiorców

Cele postępowania a finansowanie ze środków Skarbu Państwa Cel windykacyjny  postępowanie nie może być finansowane ze środków SP, stosowanie art. 13 i 361 p.u. Cel oddłużeniowy  uzasadnia finansowanie postępowania ze środków SP, wyłączenie art. 13 i 361 p.u.

Cele postępowania a finansowanie ze środków SP ROZWIĄZANIE PRZYJĘTE W PROJEKCIE Przedsiębiorcy  cel oddłużeniowy jest co najwyżej uboczny (nigdy nie ma pierwszeństwa przed celem windykacyjnym, relacja art. 2 ust. 1 i ust. 1a p.u.)  stosowanie art. 13 i 361 p.u. konsumenci  cel oddłużeniowy ma pierwszeństwo przed celem windykacyjnym (warunkiem jest rzetelność dłużnika), art. 2 ust. 2 p.u.  niestosowanie art. 13 i 361 p.u., a w przypadku nierzetelności dłużnika postępowania nie prowadzi się byli przedsiębiorcy w okresie roku od wykreślenia/zaprzestania działalności, przy wniosku wierzyciela  cel oddłużeniowy ma pierwszeństwo przed celem windykacyjnym (warunkiem jest rzetelność dłużnika), art. 2 ust. 2 p.u.  w razie rzetelności dłużnika niestosowanie art. 13 i 361 p.u.; w przypadku nierzetelności dłużnika postępowanie ma cel windykacyjny, a zatem stosuje się art. 13 i 361 p.u.

Badanie rzetelności dłużnika wg projektu Przedsiębiorcy – dopiero w razie złożenia wniosku o ustalenie planu spłaty i umorzenie zobowiązań (art. 369 p.u.) [ale: projekt przewiduje też możliwość wydzielenia upadłemu środków na czynsz (proponowany art. 342a p.u.) badanie rzetelności też na tym etapie] Konsumenci – przy rozpoznawaniu wniosku o ogłoszenie upadłości (sankcją jest oddalenie wniosku) Byli przedsiębiorcy, przy wniosku wierzyciela – przy rozpoznawaniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Nierzetelność jest stwierdzana w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości (proponowany art. 4915 ust. 2 p.u.), a w razie ubóstwa masy prowadzi do zastosowania art. 13 p.u. i oddalenia wniosku (proponowany art. 4914 ust. 6 p.u.)

Byli przedsiębiorcy – późniejsze stwierdzenie nierzetelności Możliwość stwierdzenia nierzetelności również w toku postępowania (analogicznie do umorzenia postępowania prowadzonego na wniosek dłużnika): projektowany art. 49110 ust. 6 p.u. - późniejsze stwierdzenie okoliczności wskazanych w przepisach o badaniu wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 4914 ust. 1 - 5); - stwierdzenie uchybienia obowiązkom upadłego w toczącym się postępowaniu (art. 49110 ust. 2)

Byli przedsiębiorcy – skutki stwierdzenia nierzetelności stosowanie art. 13 i 361 p.u. (brak finansowania ze środków SP, możliwość oddalenia wniosku/umorzenia postępowania z powodu ubóstwa masy) niestosowanie przepisów o wydzieleniu upadłemu środków na czynsz (projektowany art. 49113 ust. 4 p.u.), ale klauzula wzgl. słuszności i humanitarnych wyłączenie planu spłaty i oddłużenia (projektowany art. 49113a ), ale klauzula wzgl. słuszności i humanitarnych postępowanie wraca do celu windykacyjnego

Cel projektowanych zmian w zakresie byłych przedsiębiorców Celem projektu jest wyraźne wyodrębnienie przypadków, kiedy postępowanie wobec byłego przedsiębiorcy toczy się w celu windykacyjnym. Będzie to każdorazowo stwierdzane postanowieniem sądu: - przy rozpoznawaniu wniosku o ogłoszenie upadłości (projektowany art. 4915 ust. 2 p.u.); - w toku postępowania (projektowany art. 49110 ust. 6 p.u.)

Byli przedsiębiorcy – zbieg wniosków dłużnika i wierzyciela Art. 4913a. 1. W przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez dłużnika i przez wierzyciela, w pierwszej kolejności rozpoznaje się wniosek dłużnika. (…) 2. W przypadku ogłoszenia upadłości na wniosek dłużnika wniosek wierzyciela pozostawia się bez rozpoznania. Na postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpoznania nie przysługuje zażalenie. Oddalenie wniosku dłużnika o ogłoszenie upadłości nie wyklucza ogłoszenia upadłości na wniosek wierzyciela.

Byli przedsiębiorcy – zbieg wniosków dłużnika i wierzyciela W pierwszej kolejności bada się rzetelność dłużnika rozpoznając wniosek dłużnika. W razie stwierdzenia rzetelności dłużnika  postępowanie toczy się w celu oddłużeniowym; wniosek wierzyciela pozostawia się bez rozpoznania. W razie stwierdzenia nierzetelności dłużnika  rozpoznaje się wniosek wierzyciela: ogłoszenie upadłości: postępowanie prowadzi się w celu windykacyjnym oddalenie wniosku (w szczególności na podstawie art. 13 p.u.)

Dziękuję za uwagę