Ergonomia, wady postawy Opracowanie: Łukasz Paliświat
W budowie tkanki kostnej dostrzegamy u nasady kości długiej tkankę kostną gąbczastą. Między beleczkami znajduje się szpik kostny czerwony . Siły nacisku stymulują produkcję szpiku przez co wpływają na produkcję czerwonych ciałek krwi. U pacjenta leżącego w łóżku nie ma sił nacisku i dlatego jest słaby , gdyż mniej erytrocytów wyłapuje mniej tlenu. Podobnie jest w kosmosie, gdzie nie ma sił nacisku . Tam dochodzi do zaniku ok.40% masy tkanki kostnej i mięśniowej. Dlatego kosmonauta nie wyskakuje z kapsuły tylko jest z niej wyjmowany. W dopingu krwi EPO, pobrana krew w górach ( gdzie jest więcej sił nacisku, czyli więcej erytrocytów) zostaje sportowcowi wtłoczona na nizinach w okresie startowym. To turbodoładowanie pozwalało osiągać rekordy np. w biegach długodystansowych.
Tkankę kostną zbitą tworzą blaszki kostne ułożone spiralnie (5-6 warstw). Tworzą trzon kości długich przypominający rury (jest to rozwiązanie optymalne pod względem wytrzymałość materiału) Na kość działają siły nacisku wyduszając z niej krew oraz siły pociągania mięśniowego, które odkształcając blaszki kostne tworzą podciśnienie, przez co powodują napływ krwi do kości. Można tkankę kostną porównać do gąbki, którą nasączamy wodą i później ją wyciskamy .
ZABURZENIA CZYNNOŚCI KRĘGOSŁUPA SĄ PRZYCZYNAMI - CHORÓB WEWNĘTRZNYCH - SCHORZENIE NARZĄDU WEWNĘTZNEGO POWODUJE DOLEGLIWOŚCI KRĘGOSŁUPA - CHOROBA NARZĄDU WEWNĘTRZNEGO WYWOŁUJE RZEKOMO – KORZENIOWE REAKCJE W KRĘGOSŁUPIE , POWODUJĄC ZABLOKOWANIE W SEGMENCIE RUCHOWYM KRĘGOSŁUPA. - JEŻELI NIE ZOSTANIE USUNIĘTE ZABLOKOWANIE RUCHOWE W KRĘGOSŁUPIE PO WYLECZENIU CHOROBY WEWNĘTRZNEJ , TO ZABLOKOWANIE MOŻE POWODOWAĆ DOLEGLIWOŚCI NARZĄDU WEWNĘTZNEGO.
UNERWIENIE SEGMENTOWE NARZĄDÓW WEWNĘTRZNYCH CI - (obustronnie) - gruczoł łzowy, gałka oczna (rogówka i spojówka) C2 - (obustronnie) - zęby szczęki, podniebienie twarde i miękkie opona twarda mózgu C3 - (obustronnie) -język, zęby żuchwy, ślinianki C3-C4 - (obustronnie) - płuca, jelito cienkie C3-C4 - (lewa strona) - serce, okrężnica zstępująca C3-C4 Th 5 - Th 9 - lewa strona) - żołądek C3-C4 Th 6 - Th 10 - (prawa strona) - pęcherzyk żółciowy C3 –C4 Th 8- Th 10 - (lewa strona) – śledziona
Th 9-L 1 ( prawa strona )- poprzecznica C 3 –C4 Th 11 – Th12 -( prawa strona ) –wyrostek robaczkowy C 4 - nerki Th 1 – Th 8 - (lewa strona) – aorta wstępująca Th 3 – Th 5 - (obustronnie) – przełyk Th 3 – Th 9 – ( obustronnie) – oskrzela Th 4 - Th 6 - (obustronnie) – gruczoł piersiowy Th 7 –Th 9 - (lewa strona) – trzustka Th 9 – Th 12 L 1 - (prawa strona) - okrężnica wstępująca Th 10 –Th 12 – (obustronnie) – moczowód Th 10 – Th 12 L1 – L 3 –( obustronnie ) kobiece narządy płciowe Th 11 – Th 12 L 1 – L 2 - (obustronnie) – odbytnica Th 11 – Th 12 L 1 – L 3 - (obustronnie) – pęcherz moczowy Th 12 L 1 – L 3 - (obustronnie) – męskie narządy płciowe.
L4 - zanik i osłabienie mięśnia czworogłowego uda, zaburzenia czucia po stronie wewnętrznej łydki, osłabiony odruch kolanowy, L5 - zanik i osłabienie mięśni zginaczy grzbietowych stopy, prostownika długiego palców i prostownika długiego palucha, zanik mięśni prostowników palców krótkich, zaburzenia czucia po stronie bocznej łydki i na grzbiecie stopy, S1 - zanik i osłabienie zginaczy podeszwowych stopy, zaburzenia czucia po stronie bocznej stopy i na jej podeszwie, osłabiony odruch skokowy.
Najbardziej korzystne jest posłanie proste, które się nie ugina z grubym materacem odpowiedniej twardości. Materac nie powinien być, ani zbyt twardy, ani zbyt miękki, wówczas nie zapewnia kręgosłupowi pozycji spoczynkowej, najbardziej fizjologicznej podczas snu.
Postawa ciała Plecy okrągłe: wada postawy ciała w płaszczyźnie strzałkowej, zlokalizowana w odcinku piersiowym. Charakteryzuje się nadmiernym uwypukleniem fizjologicznej krzywizny piersiowej
Kifoza piersiowa w warunkach normalnych tworzy wygięty ku tyłowi łuk Kifoza piersiowa w warunkach normalnych tworzy wygięty ku tyłowi łuk. Jej wielkość i ukształtowanie zależne jest między innymi od: predyspozycji genetycznych, wieku, typu budowy ciała, kształtu sąsiednich krzywizn, czynników emocjonalnych. Plecy okrągłe charakteryzują się ponadto spłaszczeniem górnej części klatki piersiowej oraz zmniejszoną ruchomością żeber (górnych) i stawów ramiennych. Wpływa to na zmniejszenie pojemności klatki piersiowej oraz ustawienie jej w pozycji wydechowej. Wadliwe jest również ustawienie narządów wewnętrznych. W wyglądzie osoby z plecami płaskimi można zaobserwować wysunięcie głowy i barków ku przodowi, odstawanie i rozsunięcie łopatek oraz zapadnięcie klatki piersiowej
Do mięśni nadmiernie rozciągniętych i osłabionych w tej wadzie zaliczyć można powierzchowne mięśnie grzbietu jak: najszerszy, czworoboczny i równoległoboczny oraz mięśnie głębokie grzbietu jak: prostownik w odcinku piersiowym oraz mięśnie karku. Mięśniami nadmiernie napiętymi będą z kolei: piersiowy większy i mniejszy oraz zębaty przedni.
Plecy okrągłe to wada postawy sprzyjająca chorobom górnych dróg oddechowych, problemom trawiennym oraz napięciowym bólom głowy.
Plecy wklęsłe: charakterystyczną cechą jest pogłębienie fizjologicznej lordozy lędźwiowej. W normalnych warunkach odcinek lędźwiowy kręgosłupa wykazuje fizjologiczne wygięcie do przodu, tworząc lordozę lędźwiową. W warunkach patologicznych lordoza ta jest pogłębiona i wymaga postępowania korekcyjnego. Wielkość i ukształtowanie wygięcia uzależniona jest od takich czynników jak: predyspozycje genetyczne, wiek, budowa ciała, budowy sąsiednich odcinków kręgosłupa, ustawienie miednicy. Sylwetka osoby z plecami wklęsłymi odznacza się zaznaczonym wygięciem lordozy, wypiętym brzuchem oraz uwypuklonymi pośladkami.
Nieleczona lordoza może się pogłębiać, zaburzać proporcje sylwetki, a przede wszystkim powodować poważne powikłania jak: przewlekłe bóle krzyża, zaburzenia trawienne, zaparcia, bóle brzucha, zaburzenia menstruacyjne, a także zaburzenia pracy nerek.
Do mięśni nadmiernie rozciągniętych i osłabionych w plecach wklęsłych zaliczamy: mięśnie kulszowo- goleniowe, mięśnie brzucha i pośladków oraz prostownik grzbietu w odcinku piersiowym. Mięśniami nadmiernie napiętymi i skróconymi będą z kolei: mięśnie biodrowo-lędźwiowe, proste uda, czworoboczne lędźwi oraz prostownik grzbietu w odcinku lędźwiowym.
Plecy wklęsło- okrągłe charakterystyczną cechą jest pogłębienie fizjologicznych krzywizn kręgosłupa: kifozy piersiowej oraz lordozy lędźwiowej. W sylwetce osoby z plecami okrągło – wklęsłymi obserwujemy poza zwiększeniem wyżej wymienionych krzywizn, wysunięcie głowy i barków ku przodowi, odstawanie łopatek, uwypuklenie brzucha oraz pośladków. Zmiany powstające w plecach okrągło – wklęsłych wpływają nie tylko na obniżenie sprawności statyczno – dynamicznej, ale także negatywnie oddziaływają na narządy wewnętrzne.
Zwiększona lordoza powoduje przesunięcie narządów do przodu, co wpływa na rozciągnięcie mięśni brzucha oraz upośledzenie pracy przepony, tym samym zaburzając prawidłowe oddychanie.
W wadzie tej mięśniami nadmiernie rozciągniętymi i osłabionymi będą mięśnie powierzchowne grzbietu jak: czworoboczny, równoległoboczny i najszerszy, mięśnie głębokie grzbietu w szczególności prostownik odcinka piersiowego oraz mięśnie karku. Ponadto do grupy mięśni nadmiernie rozciągniętych i osłabionych należy zaliczyć mięśnie: pośladkowe, kulszowo – goleniowe, a także mięśnie brzucha. Nadmiernie napięte i przykurczone będą mięśnie klatki piersiowej jak: piersiowe większe i mniejsze, a także zębate przednie oraz mięśnie biodrowo – lędźwiowe, proste uda, czworoboczne lędźwi i prostownik grzbietu w odcinku lędźwiowym
Plecy płaskie: U osób dotkniętych ta wadą obserwuje się także spłaszczenie klatki piersiowej, opadanie i wysunięcie barków ku przodowi. Pojemność i ruchomość klatki piersiowej zazwyczaj jest zmniejszona, a ruchomość kręgosłupa prawidłowa. Zmniejszenie naturalnych krzywizn jest procesem bardzo niekorzystnym, gdyż ogranicza funkcje amortyzacyjną kręgosłupa. Brak odpowiedniej amortyzacji wpływa na przeciążenia poszczególnych elementów kręgosłupa, szybsze ich zużycie i w konsekwencji powstanie zmian zwyrodnieniowych.
U dzieci w wieku przedszkolnym plecy płaskie są zjawiskiem naturalnym, gdyż krzywizny nie są w pełni ukształtowane (sprawia to wrażenie pleców płaskich). W kolejnych fazach rozwoju powinny się zwiększać. Jeśli do tego nie dochodzi, mamy do czynienia z wystąpieniem wady. W tym przypadku wymagana jest korekcja.
Materac, kozetka, kanapa, łóżko nie może mieć dołków. Musi być prosty Materac, kozetka, kanapa, łóżko nie może mieć dołków. Musi być prosty. Niektórym chorym zaleca się leżenie na desce, co wywołuje reakcje szkodliwe, ponieważ ucisk twardego podłoża na punkty maksymalnie bolesne wzbudza ból i pogłębia się kryzys chorego.
Ciężka praca fizyczna, podnoszenie i noszenie ciężarów, zawsze przeciąża kręgosłup, szczególnie w odcinku lędźwiowym. Sposób wykonywanej pracy ma decydujący wpływ na powstawanie bólów kręgosłupa. Podnoszenie „z krzyża’’ a nie z ,,z kolan’’, czy też asymetryczny podnoszenie ciężarów zwielokrotnia zagrożenie przeciążeniem dolnego odcinka lędźwiowego kręgosłupa jak i stawów krzyżowo - biodrowych.
Jako częste przyczyny bólów krzyża u sportowców, należy wymienić: nieznajomość biomechaniki ciała, wyrównanie braków wytrenowania ambicją i siłą woli, nie zgłaszanie się do lekarza przy pierwszych obawach chorobowych. Do przyczyny eliminujących zawodników z uprawiania sportu, należy zaliczyć: lekceważenie objawów zwiastunowych, przerywanie i samowolne modyfikowanie leczenia oraz leczenie objawowe czy irracjonalne
Nawarstwiające się obciążenia fizyczne i psychiczne są wynikiem choroby przeciążeniowej. Absencja fizyczna, wady postawy, błędy żywieniowe, nadwaga, nierównomiernie obciążony, osłabiony układ mięśniowy, przewlekły stres to tylko kilka czynników, które przeciążają i osłabiają aparat ruchu.
Sumowanie się przeciążeń w pierwszej kolejności prowadzi do zmian czynnościowych odwracalnych, a w konsekwencji do zwyrodnień kręgosłupa. Stopniowe zużywanie się struktur kręgosłupa, przyspieszone na skutek przeciążeń przewyższających ich wytrzymałość w warunkach obniżonych zdolności adaptacyjnych jest głównym czynnikiem choroby przeciążeniowej.
Jako częste przyczyny bólów krzyża u sportowców, należy wymienić: nieznajomość biomechaniki ciała, wyrównanie braków wytrenowania ambicją i siłą woli, nie zgłaszanie się do lekarza przy pierwszych obawach chorobowych. Do przyczyny eliminujących zawodników z uprawiania sportu, należy zaliczyć: lekceważenie objawów zwiastunowych, przerywanie i samowolne modyfikowanie leczenia oraz leczenie objawowe czy irracjonalne.
Nawarstwiające się obciążenia fizyczne i psychiczne są wynikiem choroby przeciążeniowej. Absencja fizyczna, wady postawy, błędy żywieniowe, nadwaga, nierównomiernie obciążony, osłabiony układ mięśniowy, przewlekły stres to tylko kilka czynników, które przeciążają i osłabiają aparat ruchu.
Sumowanie się przeciążeń w pierwszej kolejności prowadzi do zmian czynnościowych odwracalnych, a w konsekwencji do zwyrodnień kręgosłupa. Stopniowe zużywanie się struktur kręgosłupa, przyspieszone na skutek przeciążeń przewyższających ich wytrzymałość w warunkach obniżonych zdolności adaptacyjnych jest głównym czynnikiem choroby przeciążeniowej.
Moje badania: tylko 45% badanych posiada wiedzę na temat ergonomii i potrafi ją zastosować; najskuteczniejszą metodą leczenia jest masaż; w większości przypadków ból występuje okresowo; osoby trenujące od 3-6 lat mają istotnie silniejsze dolegliwości niż osoby trenujące do 2 lat; osoby trenujące 4 razy oraz ponad 5 razy w tygodniu mają istotnie silniejsze dolegliwości niż osoby trenujące do 3 razy w tygodniu kobiety częściej od mężczyzn używały leki przeciwbólowe i przeciwzapalne; weterani rzadziej odczuwali ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, ale jak już odczuwali to od dłuższego czasu; weterani mają większą wiedzę na temat metod unikania bólu. dolegliwości bólowe nie są zależne istotnie od płci.
Dziękuję za uwagę