Ekonomia stosowana 16 Biznesplan Każdy biznes wymaga przemyślanego planu, który obejmowałby swoim zakresem wszystkie aspekty działalności firmy od jej finansów i organizacji wewnętrznej po relacje z klientami i otoczeniem. Oczywiście można się pokusić o otwarcie firmy bez planu, ale wtedy jesteśmy skazani na chaotyczne działanie i miotanie się od jednego do drugiego pomysłu na prowadzenie firmy.

Jakie są elementy biznesplanu? Jakie są cechy dobrego biznesplanu? Ekonomia stosowana 16 Biznesplan Co to jest biznesplan? Jakie są elementy biznesplanu? Jakie są cechy dobrego biznesplanu? Taki uporządkowany plan działania firmy nazywamy właśnie biznesplanem. Pewnie słyszeliście już to określenie, bo jest dość powszechnie używane w prasie, radiu i telewizji – słyszymy je wszędzie tam, gdzie jest mowa o małym i średnim biznesie. Od czasu, kiedy Polska została członkiem Unii Europejskiej i wraz z nią stały się popularne unijne programy wspierania przedsiębiorczości, o biznesplanie możemy usłyszeć jeszcze częściej, ponieważ jest to podstawowy z wymaganych dokumentów, który muszą składać starający się o dotację. Na dzisiejszej lekcji dowiemy się, co to jest biznesplan, z jakich składa się elementów i jakie są cechy dobrego biznesplanu.

Dwie podstawowe funkcje biznesplanu: – zewnętrzna – wewnętrzna Ekonomia stosowana 16 Biznesplan Dwie podstawowe funkcje biznesplanu: – zewnętrzna – wewnętrzna Powiedzieliśmy, że biznesplan jest dokumentem potrzebnym, kiedy staramy się o zdobycie funduszy na rozpoczęcie działalności. Pytanie do uczniów: Czy pieniędzy potrzebujemy tylko na początku, kiedy zakładamy firmę? Odpowiedź: Nie, możemy ich również potrzebować, kiedy chcemy naszą firmę rozwijać. Dodatkowe wyjaśnienie: Oczywiście może się tak zdarzyć, że firma tak znakomicie sobie radzi, że może finansować wszystkie swoje potrzeby samodzielnie. Najczęściej jednak, szczególnie przy większych inwestycjach, niezbędne jest zdobycie funduszy z zewnątrz. Biznesplan jest również wymagany, kiedy chcemy rozwijać działalność, którą już prowadzimy i potrzebujemy na to funduszy zewnętrznych. Banki komercyjne i inne instytucje, przyznając kredyty, określają zdolność kredytową klienta (w tym przypadku firmy) i prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu, uwzględniając informacje zawarte w biznesplanie. Im lepiej napisany biznesplan, tym większe są szanse na uzyskanie pieniędzy na rozwój firmy. Kiedy mówimy o biznesplanie jako dokumencie służącym do przedstawiania innym naszej firmy, mamy na myśli funkcję zewnętrzną biznesplanu. Pytanie do uczniów: Czy biznesplan może się jeszcze do czegoś przydać? Czy może on być wykorzystywany przez właściciela do innych celów niż prezentowanie firmy na zewnątrz? Podpowiedź: Czy może się przydać do zarządzania firmą? Odpowiedź: Nie mniej ważna jest jednak funkcja wewnętrzna biznesplanu – kiedy napisany plan staje się narzędziem do zarządzania firmą. Dobrze napisany biznesplan – uwzględniający wiele szczegółów dotyczących różnych sfer funkcjonowania przedsiębiorstwa – jest właściwie gotowym przepisem na prowadzenie firmy. Podsumowanie: Biznesplan pełni dwie podstawowe funkcje: ■ funkcję wewnętrzną – jest on wykorzystywany do zarządzania firmą, stanowi swego rodzaju drogowskaz postępowania; pokazuje cel, do którego ma dążyć firma i definiuje sposoby osiągania tego celu; ■ zewnętrzną – jest dokumentem służącym do zdobywania środków zewnętrznych na finansowanie przedsięwzięć; stanowi źródło wiedzy o przedsięwzięciu dla ewentualnych inwestorów lub kredytodawców.

Biznesplan Jest to podstawowe narzędzie planowania w biznesie. Ekonomia stosowana 16 Biznesplan Biznesplan Jest to podstawowe narzędzie planowania w biznesie. Pytanie do uczniów: Czy tworzenie biznesplanu jest proste i można to zrobić w kilka minut? Odpowiedź: Oczywiście nie; jest to zadanie skomplikowane, wymagające czasu i przemyśleń. Pytanie do uczniów: O czym trzeba pomyśleć, gdy układa się biznesplan? Odpowiedź: Należy sobie postawić takie pytania. jak: - Co chcemy sprzedawać? - Komu chcemy to sprzedawać? - Za ile chcemy to sprzedawać? - Jak chcemy to sprzedawać? - Kto jest naszym konkurentem? - Kto jest naszym klientem? - Jak dotrzeć do klienta z informacją? - Kto będzie jeszcze pracował w firmie? - Jakie będzie miał zadania? - Jakie będziemy mieć koszty? - Jakie będziemy mieć dochody? itd. Podpowiedź: Musimy zadać sobie mnóstwo pytań i na wszystkie znaleźć odpowiedzi. Należy przejść do podsumowania, kiedy uczniowie wymienią kilkanaście punktów. Podsumowanie: Tworzenie biznesplanu polega na dokonaniu oceny strategicznej pozycji firmy przy uwzględnieniu aktualnych i przyszłych uwarunkowań finansowych, technologicznych, marketingowych i organizacyjnych i zbudowaniu na jej podstawie planu, który pozwoli na osiągnięcie określonego celu.

Ekonomia stosowana 16 Elementy biznesplanu: Charakterystyka biznesu Analiza otoczenia i konkurencji Plan marketingowy Plan finansowy Biznesplan zawiera wiele różnych informacji. Muszą być one jakoś uporządkowane, by łatwo było go czytać i by możliwe było znalezienie szybko konkretnych informacji. Podstawowymi elementami, które musi zawierać każdy biznesplan, są: Charakterystyka biznesu Pytanie do uczniów: Co powinna zawierać charakterystyka biznesu? Odpowiedź: Powinna opisywać pomysł na biznes oraz to, jak wyobrażamy sobie realizację tego pomysłu. Szczegółowy opis tego, na czym dana działalność ma polegać i jak będzie zorganizowana. Ważny jest dokładny opis sposobu zorganizowania firmy, jej wielkość, liczba zatrudnionych osób oraz przypisane im funkcje w przedsiębiorstwie. Analiza otoczenia i konkurencji Pytanie do uczniów: Na czym powinniśmy się skupić podczas analizowania otoczenia i konkurencji? Odpowiedź: W tej części biznesplanu najważniejsze jest wykazanie, na czym polega przewaga konkurencyjna planowanego biznesu nad innymi podobnymi przedsięwzięciami, które funkcjonują już na rynku. Tutaj należy też przedstawić analizę wszelkiego typu zagrożeń dla opisywanego przedsięwzięcia, jakie mogą wynikać z otoczenia lub zachowania konkurentów. Plan marketingowy Pytanie do uczniów: Co jest ważne, kiedy mamy nowy produkt i nikt go jeszcze nie zna? Odpowiedź: Konieczne jest dotarcie do klientów z informacją o produkcie. Do tego służą właśnie różne działania marketingowe. Marketingowa część biznesplanu powinna zawierać wszystkie te elementy, które charakteryzują produkt lub usługę, jakie ma oferować planowane przedsiębiorstwo w odniesieniu do istniejącej konkurencji na danym rynku. Ważne jest wykazanie wszystkich tych cech, które czynią nasz produkt wyjątkowym, innym od pozostałych, czyli cech mających sprawić, że produkt odniesie sukces rynkowy. Plan marketingowy powinien zawierać również opis działań promocyjnych i reklamowych firmy oraz szczegółowy opis rynku, na którym firma będzie działać. Plan finansowy Pytanie do uczniów: Po co w ogóle zakładamy firmę? Odpowiedź: Zwykle po to, by mieć z niej zysk, czyli by przychody były wyższe od kosztów. Plan finansowy to bardzo konkretna i wymagająca głębokiego zastanowienia część biznesplanu. Jej przygotowanie polega bowiem na przełożeniu na konkretne liczby tego wszystkiego, co przedstawiliśmy w poprzednich punktach. Musi on zawierać analizę wpływów oraz kosztów firmy w rozbiciu na kilka lat jej działalności. Plan finansowy określa również wielkość kapitału potrzebną do rozpoczęcia działalności.

Ekonomia stosowana 16 Biznesplan Najważniejszy element biznesplanu służącego do zdobywania funduszy na działalność to: streszczenie Streszczenie jest najważniejszym elementem biznesplanu, który służyć ma zdobywaniu funduszy na działalność. Umieszcza się je na początku biznesplanu i bardzo często jest to jedyny fragment dokumentu, który zostanie przeczytany. Na podstawie streszczeń biznesplany są kwalifikowane do dalszego czytania lub od razu odrzucane, bez tracenia czasu na wgłębianie się w szczegóły. Dlatego tak istotne jest, by streszczenie było napisane najlepiej jak to możliwe. Choć streszczenie umieszczane jest na początku dokumentu, zwykle pisze się je na samym końcu, kiedy piszący przemyślał już całe przedsięwzięcie i ma pewność co do tego, jak przedsiębiorstwo powinno wyglądać, by osiągnąć sukces rynkowy. W streszczeniu umieszcza się opis samego pomysłu na biznes ze szczególnym podkreśleniem tych cech produktu i tych cech samej firmy, które sprawią, że to ten biznesplan zasłuży na uwagę i zostanie zakwalifikowany do dalszego czytania.