Uczymy się od natury, czyli co rośliny mówią o pogodzie.

Rośliny przepowiadające pogodę to, wbrew nazwie, wcale nie rośliny-wróżki, ale takie, które są szczególnie wrażliwe na różne warunki atmosferyczne i dzięki temu mogą nas informować o zbliżającej się zmianie aury.

Kwiaty zapowiadające wiosnę Każdy z nas wie, że wiosną w ogrodach, parkach i lasach pojawiają się pierwsze wiosenne kwiaty, z każdym dniem przybywa ich coraz więcej. Są one symbolem budzącej się do życia przyrody np. : rannik,   przebiśnieg krokus  pierwiosnka  przylaszczka   zawilec

Kwiaty zapowiadające jesień Pierwszą oznaką jesieni, podobnie jak wiosny, też są kwiaty. Charakterystyczne dla tej pory roku są między innymi: nawłoć wrzosy zimowity, czyli jesienne krokusy, których zakwitnięcie prognozuje nadejście zimy za około 4 tygodnie.

Jakie lato? Ludzie, których egzystencja w dużej mierze zależy od pogody, są dobrymi obserwatorami i stwierdzają, że jeśli wiosną liście brzozy rozwiną się wcześniej niż olchy to lato będzie ciepłe. Wcześniejszy rozwój liści u olchy zapowiada natomiast pogodę chłodną i deszczową. Przyznajemy, że warto zapamiętać i sprawdzić.

Co jeszcze brzoza nam podpowiada? Brzoza pozwala również już na jesieni oszacować długość nadchodzącej zimy i termin nadejścia wiosny. Liście brzozy żółknące jesienią od wierzchołka zwiastują wczesne nadejście wiosny, a jeśli liście zaczynają żółknąć od dołu - zima się przeciągnie i na wiosnę przyjdzie nam długo czekać. Te zdolności brzozy też warto zapamiętać.

Które rośliny sygnalizują zbliżający się deszcz? Bardzo dobrymi meteorologami są drzewa iglaste - jodły, modrzewie i świerki. W czasie upałów ich gałęzie są uniesione ku górze, a przed deszczem, opadają ku dołowi. Nawet na 2 dni przed opadami wilgotnieją liście klonu i wierzby. Na kilka godzin przed deszczem "płaczą" czarne topole, kasztanowce i czeremchy.

Przed deszczem rośliny nie tylko zamykają lub otwierają kwiaty Przed deszczem rośliny nie tylko zamykają lub otwierają kwiaty. Często też zwijają liście. Dobrym przykładem jest tutaj, powszechnie występująca w naszych lasach, paproć orlica pospolita. Może ona przepowiadać zmiany pogody nawet z dwudniowym wyprzedzeniem. Przed deszczem jej liście skręcają się ku górze, a gdy ma być słonecznie - ku dołowi. Przed deszczem liście składają też koniczyna łąkowa i szczawik zajęczy oraz liście kasztanowca. Nieco odmiennie na zmiany pogody reagują rozchodniki, pozwalając nam przy tym już wieczorem przewidzieć pogodę na dzień następny. Jeśli w nocy ich kwiaty nie zwijają się jak zwykle, a rozchylają, to rano za pewne będzie deszczowo, a gdy zamykają się na noc, jest to zwiastun dobrej pogody.

W świecie roślin jedną z najbardziej typowych reakcji na zmiany pogody jest zamykanie i otwieranie kwiatów. Możemy tutaj jako pomocnika wykorzystać kurzyślad polny porastający powszechnie przydroża i nieużytki. Na noc i podczas pochmurnej pogody jego kwiaty zamykają się. Gdy rano są otwarte, zwiastują pogodny dzień. Identycznie, o nadchodzącym deszczowym dniu poinformują nas zamknięte rankiem kwiaty gwiazdnicy pospolitej. Kwitnie ona od kwietnia aż do późnej jesieni, a zatem cennej informacji o pogodzie może nam dostarczać niemal przez cały sezon wegetacyjny

Podobny sposób zmianę pogody pozwalają przewidzieć, chętnie uprawiane w ogrodach, nagietek lekarski i malwa oraz wilec . Gdy w pogodny dzień zobaczymy, że kwiaty tych roślin składają płatki, niebawem możemy się spodziewać deszczu.

Rośliny intensywnie pachnące przed deszczem Wydzielanie przez kwiaty szczególnie intensywnej woni oraz szersze otwarcie płatków korony niedługo przed nadejściem opadów, zaobserwowano u: akacji kurzyślada wiciokrzewa porzeczki.

Rośliny mogą również ostrzegać przed wybuchem wulkanów W świecie roślin wyjątkowo czułym zmysłem przewidywania wybuchu wulkanów odznacza się królewska pierwiosnka. Rośnie na Jawie i nazywa się tam również kwiatem śmierci. Zasiedla najczęściej okolice kraterów wulkanicznych, a kwitnie na dobę przed erupcją wulkanu. Ludność tubylcza obserwuje jej wegetację, żeby móc w porę ewakuować się z miejsc zagrożonych.

Ta krótka prezentacja ma na celu zainteresować słuchaczy właściwościami roślin, przedstawiliśmy tylko nieliczne przykłady, bo organizmów pozwalających przewidywać pogodę jest znacznie więcej, dziękujemy za uwagę Kacper Szymoniak Mateusz Piotrowski ucz. kl.Va Szkoły Podstawowej w Chęcinach