BAROK JULIA B

ZAKRES CZASU Od XVI do XVIII wieku.

CHARAKTERYSTYKA EPOKI Sprzeciwia się humanizmowi renesansu. Jest teocentryczna. W baroku dużą rolę odgrywała kreatywność. Barok chciał osiągnąć swoje cele artystyczne przez odwołanie się do zmysłów, działał na fantazję.

BAROK W POLSCE W Polsce barok pojawił się na przełomie XVI i XVII wieku. W malarstwie XVII wieku dominowała tematyka religijna o charakterze dydaktyczno-moralizatorskim. Przykładem polskiego baroku w architekturze jest Kościół św. Anny w Krakowie.

KARTEZJUSZ JAN O.

KARTEZJUSZ Właściwie René Descartes, francuski filozof, matematyk i fizyk. Urodził się w 1596 r. La Haye- en-Touraine, a zmarł w 1650 r. w Sztokholmie. Uznawany za ojca filozofii nowożytnej, nurtu filozoficznego w czasach od renesansu do współczesności.

FILOZOFIA Myślenie Kartezjusza opierało się przede wszystkim na matematyce. Usiłował sformułować metodę myślenia całkowicie niezawodną, uniwersalną i użyteczną praktycznie. „Cogito, ergo sum" (myślę więc jestem), ten wniosek zawarty w pracy Rozprawa o metodzie po rozmyślaniu, że właściwe istnienie człowieka określone jest przez fakt jego myślenia, zupełnie różny od faktu jego cielesnego bytu. Kartezjusz w swoich rozmyślaniach Boga traktuje jako stwórcę świata i kogoś kto umożliwia nam odkrywanie świata, lecz nie ma wpływu na nasze wewnętrzne zamiary i duszę. Kartezjusz wyznaje dualizm a jego filozofia jest w nurcie racjonalizmu, podkreśla on role rozumu w działaniu i bycie człowieka.

BLAISE PASCAL

Francuski matematyk, fizyk i filozof religii. Urodził się w 1623 w Clermont- Ferrand, a zmarł w 1662 w Paryżu. Miał on znaczący wkład w konstrukcję mechanicznych kalkulatorów i mechanikę płynów, sprecyzował także pojęcia ciśnienia i próżni. Uważany przez wielu za następcę Kartezjusza.

FILOZOFIA Uważał za konieczność rozdział nauki od religii i rozumu od wiary. Twierdził, że wiara i nauka mogą współistnieć, jednak teologia opiera się na prawdzie nie naukowej. Twierdził, iż człowiek nie może dowieść istnienia Boga, musi jednak przyjąć jedną z dwóch możliwości: założyć, że Bóg istnieje (po śmierci osiągnie się życie wieczne, w przeciwnym razie, gdy okaże się, że Boga nie ma, człowiek nie traci niczego); przyjąć, że Boga nie ma (jeśli go rzeczywiście nie ma, nic się nie stanie, lecz w przeciwnym razie można utracić życie wieczne); Za wzór wiedzy uważał geometrię, sądził jednak że nie pozwala ona poznać nieskończoności i nie pomaga w rozwiązywaniu zagadnień etycznych i religijnych, ponadto twierdził ze nie dostarcza nam zrozumienia faktów do których za jej pomocą doszliśmy.

KONTRREFORMACJA KONTREFORMACJAMILA MARKIEWICZ

KONTRREFORMACJA - ODPOWIEDŹ KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO NA REFORMACJĘ. RUCH RELIGIJNY W XVI I XVII WIEKU.

CEL: ODZYSKANIE WPŁYWÓW PRZEZ KOŚCIÓŁ KATOLICKI PRZEZ SPACYFIKOWANIE HERETYKÓW.

CO DZIAŁO SIĘ W SAMYM KOŚCIELE? Reformacja Kościoła polegała na: - Kształceniu księży w zakresie teologii i życia duchowego - Skoncentrowaniu się na relacji z Jezusem i życiu religijnym - Zdefiniowaniu kanonu Pisma Świętego - Zdyscyplinowaniu Kościoła - ustalenie zasad - Stworzeniu inkwizycji, która nawracała heretyków.

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY LITERATURY BAROKOWEJ JULA A.

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY LITERATURY: -bogactwo słownictwa i niezwykłość -oryginalne metafory i epitety -skomplikowana składnia -zawiły szyk -antytezy, kontrasty, sprzeczności

- paradoks -wywoływanie zdziwienia u czytelnika -zagadki bytu ludzkiego, próby odnalezienia miejsca człowieka -dwunurtowość ( nurt dworski i sarmacki) -brak sztywnych zasad -rękopiśmiennictwo - słownictwo gwarowe, potoczne oraz elementy obcojęzyczne - występowanie iwersji -dynamika -wyszukane przenośnie

CECHY SONETU: -utwór liryczny -14 wersów podzielonych na 4 zwrotki -dwie pierwsze strofy są 4 - wersowe ( charakter opisowy) -pierwsza zwrotka zwykle opisuje temat, a druga odnosi go do podmiotu - dwie następne strofy są 3 - wersowe - dwie ostatnie zwrotki mają charakter refleksyjny

SONET I O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego Ehej, jak gwałtem obrotne obłoki I Tytan prętki lotne czasy pędzą, A chciwa może odciąć rozkosz nędzą Śmierć - tuż za nami spore czyni kroki. A ja, co dalej, lepiej cień głęboki Błędów mych widzę, które gęsto jędzą Strwożone serce ustawiczną nędzą, I z płaczem ganię młodości mej skoki.

O moc, o rozkosz, o skarby pilności, Choćby nie darmo były, przedsie szkodzą, Bo naszę chciwość od swej szczęśliwości Własnej (co Bogiem zowiemy) odwodzą. Niestałe dobra! O, stokroć szczęśliwy, Który tych cieniów wczas zna kształt prawdziwy.

PRZEMIJANIE MATYLDA D.

WSTĘP Wraz z nastaniem epoki baroku diametralnie zmieniła się koncepcja ludzkiego losu. Renesansowe przekonanie o harmonii i celowości zostało zastąpione zwątpieniem w siłę rozumu oraz przekonaniem o słabości i ułomności ludzkiej natury. W kulturze pojawiają się motywy związane z przemijaniem i śmiercią m.in. motyw Vanitas. Co to jest motyw Vanitas? Motyw Vanitas to popularny głownie w średniowieczu i baroku motyw przemijania, kruchości ziemskiego życia i zmienności, mający na celu podkreślenie doskonałości życia wiecznego

PRZEMIJANIE W LITERATURZE 1.„Księga Koheleta”,,Vanitas vanitatum et omnia vanitas” – marność nad marnościami i wszystko marność. Te słowa na zasadzie refrenu powtarzają się w biblijnej „Księdze Koheleta”. Marne jest życie ludzkie i wszystkie doczesne wartości. W chwili śmierci i tak wszystko, co udało nam się zdobyć na ziemi, traci jakiekolwiek znaczenie – nieważne, czy będzie to bogactwo, wykształcenie czy władza. Biblijny mędrzec określa ludzką egzystencję mianem gonienia za wiatrem, a powtarzają to za nim barokowi poeci…

2. Tomasz Mann Śmierć w Wenecji W utworze motyw przemijania dotyka kilku aspektów. Przede wszystkim ukazany jest proces starzenia się głównego bohatera Gustawa Aschenbacha, utraty sił witalnych i postępującej stagnacji jego działań. Akcja powieści osadzona jest jednak w ogarniętej zarazą Wenecji. Miasto jest zżerane przez chorobę, powoli następuje zanik jego świetności. Podnoszący się poziom wody pochłania coraz bardziej domy, zaś utrzymujący się w powietrzu odór stale się wzmaga. Jednocześnie z upadkiem wielkiego niegdyś miasta Mann pokazuje rozkład dawnej kultury i minionych wartości.

PRZEMIJANIE W SZTUCE,,Alegoria marności świata” Juana do Valdes Leala Obraz ten jest częścią dyptyku zatytułowanego „Ostatnie lata życia”, wykonanego dla kaplicy Szpitala Miłosierdzia w Sewilli. Akcja obrazu rozgrywa się w grobowcu, w którym złożono dobra należące do osób stojących wysoko w społecznej hierarchii. Malowidło doskonale ukazuje, że śmierć nie zna granic, jest wszechmocna i wszyscy są przed jej obliczem równi. Z prawej strony obrazu widzimy przerażającą kostuchę, trzymającą trumnę i kosę, a prawą ręką gaszącą płomień świecy, symbolizujący krótkotrwałość życia. Jednocześnie wskazuje na napis na ścianie „in ictu oculi”, oznaczający „w mgnieniu oka”.

„Martwa natura” Pieter Claesz Pieter Claesz nadał swojemu obrazowi sens symboliczny. Zatem czaszka umieszczona na pierwszym planie jest typowym "memento mori" - ma nam przypominać o krótkotrwałości życia na ziemi. Porusza jednocześnie problem vanitas, czyli marności. Należy zwrócić uwagę na to, że czaszka leży na stercie jakichś kart. Przyjmijmy, że owe kartki stanowią całość i tworzą książkę. Obok czaszki leży pióro. To wszystko mówi nam, że sami decydujemy o przebiegu naszego życia, jednak nie wolno nam zapominać o śmierci.

“MARNOŚĆ” D. NABOROWSKI GISSALI S.

O DANIELU NABOROWSKIM Poeta i tłumacz. Urodził się w 1573 roku w Krakowie. Pochodził z niezamożnej rodziny szlacheckiej, był wyznawcą kalwinizmu i prowadził aktywne życie religijne. Naborowski wiele podróżował po Europie Zachodniej. W dzisiejszej historii literatury uważa się go za jednego z pierwszych, wybitnych autorów barokowej poezji dworskiej, odznaczającej się fantazyjnymi konceptami. Poza pisaniem własnych utworów, Naborowski przekładał dzieła literackie z kilku języków (doskonale posługiwał się łaciną, starożytną greką, francuskim, niemieckim i włoskim). Naborowski nie drukował swoich utworów, a do dzisiejszych czasów zachowały się one tylko dzięki temu, że były zapisywane w sylwach szlacheckich. Naborowski zmarł w 1640 roku w Wilnie.

“MARNOŚĆ” Świat hołduje marności I wszytkie ziemskie włości; To na wieki nie minie, Że marna marność słynie. Miłujmy i żartujmy, Żartujmy i miłujmy, Lecz pobożnie, uczciwie, A co czyste właściwie. Nad wszytko bać się Boga — Tak fraszką śmierć i trwoga.

CO MÓWI NAM WIERSZ Wiersz „Marność” Daniela Naborowskiego to jeden z najbardziej znanych utworów poety. Powstał on w XVII wieku, jednak poeta nigdy nie opublikował go za życia. Utwór nawiązuje do motywu vanitas. Całe ludzkie życie jest tytułową marnością. Trwa ono bardzo krótko i prawie kompletnie niezależne od nas. W związku z tym człowiek jest bezradny wobec otaczającej go rzeczywistości. Wiersz zawiera przesłanie, że należy przyjąć taki stan rzeczy ze stoickim spokojem i poddać się prawom rządzącym światem.

Najważniejszymi problemami wiersza „Marność” są przemijanie i nietrwałość doczesnych rzeczy. Podmiot liryczny dostrzega, że wszystko podlega nieustannej zmianie z wyjątkiem samego prawa zmiany, nie chce jednak w obliczu przemijania pozostawać bezradny lub przygnębiony. Naborowski z jednej strony nawiązuje więc do światopoglądu antycznego i renesansowego, z drugiej natomiast mówi o lęku przed Stwórcą, a więc jest bliski średniowieczu i barokowi

Marność” to wiersz stychiczny (o regularnej budowie) o rymach parzystych. Tytułowa marność to słowo- klucz, wokół którego skupia się cały sens utwoeu. Wspomniany wyraz wprowadza do wiersza motyw vanitas. Naborowski, aby przedstawić to zjawisko, sięga po paradoks. Pokazuje, że mimo iż w wszystko, co istnieje na świecie jest marnością, ludzie ją akceptują. Wiersz wprowadza nas w charakterystyczny dla baroku nurt poezji wanitatywnej – związanej z przemijaniem, czasem, nicością i śmiercią – nawiązującej do słynnego zdania z Księgi Koheleta: „Vanitas vanitatum, et omnia vanitas”, co oznacza “Marność nad marnościami i wszystko marność”.

ANALIZA WIERSZY POD KĄTEM ODNIESIEŃ DO EPOKI BAROKU KEVIN R.

ZBIGNIEW MORSZTYN – „EMBLEMA 29” Człowiek patrzcie na zegar frasuje się, Napis: Ustal w boleści żywot mój i lata moje w wzdychaniu. (Ps. 30,11.) Jako powódź tak lata moje upłynęły I jako cień spóźniony dni moje zniknęły; Uleciał z lekkim wiatrem czas życia mojego, Pełen kłopotów, chorób, trosk, żalu gorzkiego. Minęło śliczne lato, smutna następuje Zima wieku mojego; już przykry mróz czuję W żyłach moich i widzę, że wnet zakolace Śmierć, żebym się z tych przeniósł w podziemne pałace. Ziemia choć zmarznie, chociaż ją śniegi przykryją, Znowu z wiosną jej drzewa i zioła ożyją, Ale na nas, kiedy raz padną białe szrony, Już to jest żadną wiosną mróz nieodmłodzony; Już nam młodość i krasa nigdy się nie wróci, Aż ciało ziemią będąc w ziemię się obróci. O, zdarzże to Ty, który żyjesz niezliczone Wieki wieków, żeby me lata przepędzone Na świecie takie były, abym z tej niskości Przeniesiony żył z Tobą na wszytkie wieczności.

ODNIESIENIA DO BAROKU Przemijanie (minęło „lato” – młodość, następuje „zima”, czyli kres życia) Śmierć NIEODWRACALNOŚĆ – Życie TOCZY SIĘ DALEJ Panta rhei(wszystko PŁYNIE – „Jako powódź tak lata moje upłynęły”) Odniesienia do boga(prośba do niego w ostatnich wersach)

GEORGE HERBERT – „ŻYCIE” Składałem świeży bukiet przez poranek cały, Jakbym chciał związać wstążką dni, co mi zostały I nurzać twarz w ich woni. Lecz na pierwsze skinienie Czasu, już w południe, Wymknęły mi się kwiaty, którem zbierał żmudnie, I zwiędły w mojej dłoni. Czuła dłoń, czuło serce ich ostatnią drogę; Przyjąłem bez urazy łagodną przestrogę Czasu, którego władza Posępną gorycz śmierci w milszy smak obleka: Pozwala duszy przeczuć rychły kres człowieka, Lecz przeczucie osładza. Żegnajcie kwiaty! Słodkie były wasze wonie; Co zdobiło za życia, nawet i po zgonie Do zasuszenia służy. Podążam waszym śladem; na cóż próżne żale? Jeśli woń życia będzie piękna, nie dbam wcale, Czy przetrwa od was dłużej.

ODNIESIENIA DO BAROKU Przemijanie – „Lecz na pierwsze skinienie Czasu, już w południe/Wymknęły mi się kwiaty, którem zbierał żmudnie/I zwiędły w mojej dłoni” Śmierć Marność DÓBR DOCZESNYCH – „Wymknęły mi się kwiaty, którem zbierał żmudnie/I zwiędły w mojej dłoni” Marność nad marnościami ŻYCIE TOCZY SIĘ DALEJ(ostatnia strofa)

SARMATYZM MIKOŁAJ M.

SARMATYZM W BAROKU Sarmatyzm – zrodził się w wyniku połączenia ideologii szlacheckiej z zasadami baroku. Szlachta podkreślała swoją wyjątkowość i stanowiła zwartą elitę. Sarmaci pochodzić mieli od: Rzymian i od narodów biblijnych. Sarmaci byli przekonani o swojej wyższości na d innymi grupami społecznymi i cudzoziemców.

WZORZEC SARMATY Ceniono wielki patriotyzm i oddanie ojczyźnie. Odwaga, męstwo,wierni swojej ojczyźnie, odznaczali się honorowością a także walecznością.

JAN CHRYZOSTOM PASEK Polski pamiętnikarz epoki baroku. marszałek sejmiku rawskiego w 1661 roku, komornik ziemi krakowskiej. Był żołnierzem i awanturnikiem procesowa się 18 razy 5 razy skazany na banicje.

PAMIĘTNIK Pasek spisywał swoje wspomnienia pod koniec życia, prawdopodobnie w latach 1690–1695. Rękopis drukiem wydany zostały dopiero w 1836 roku przez hrabiego Edwarda Raczyńskiego. Pamiętniki dzielą się na dwie części. Część pierwsza obejmuje lata Jej treścią są przygody Paska w czasie wojen ze Szwecją (1656), Siedmiogrodem (1657), Moskwą (1660) oraz rokoszem Lubomirskiego. Druga część pamiętników obejmuje lata i opisuje żywot ziemianina, gospodarza i obywatela, jaki prowadził Pasek.

„ŚWIĘTOSZEK” – MOTYW PRZEWODNIE I BOHATEROWIE WIKTORIA P.

MOTYW PRZEWODNI Motywem przewodnim w komedii, była demaskacja fałszywej pobożności. Mająca na celu ukazać to jako coś co szkodzi społeczeństwu

BOHATEROWIE Tartuffe – Mężczyzna w średnim wieku mało urodziwy. Jest bezwzględny, uparty i bezkrytyczny. Jego górującą cechą jest obłuda. Orgon – dobry i uczciwy człowiek, mądry, doby mąż i ojciec. Jest niestety naiwny, łatwo wierny i ufny.

Pani Pernelle – Matka Orgona, która pod wpływem Tartuffe’a staje się zaślepiona, fanatyczna oraz bezkrytyczna. Elmira – to wspaniała żona i kochająca matka, nie daje się zwieść Tartuffe’owi. Jest odważną, sprytną i przebiegłą kobietą posiadającą swój honor.

Damis – Kochający i szanujący ojca syn, odkrywa prawdziwe zamiary Tartuffe’a i chce go zdemaskować by pomóc ojcu przejrzeć na oczy i pokazać jaki Tartuffe jest naprawdę. Marianna – Córka Orgona, traci zaufanie i szacunek do ojca, który decyduje o jej ślubie z Tartuffe’em, ponieważ jest zakochana w Walerym a jego nienawidzi.

Doryna – Wierna i uczciwa służąca dbająca o dobro całej rodziny. Przejrzała Tartuffe’a i otwarcie z niego drwi. Jest przywiązana do Elmiry i Orgona, wzór służącej.

ŚRODKI STYLISTYCZNE NATKA W.

PUENTA sformułowanie podkreślające sens wypowiedzi lub utworu literackiego umieszczone na końcu. Była jednym z ważniejszych środków stylistycznych w utworach tworzonych w baroku

KONCEPT Cechuje się dążeniem do nieustannego zadziwiania, zaskakiwania i zaszokowania czytelnika. to wyszukany, oryginalny i niespodziewany pomysł, na którym oparty jest utwór poetycki, zarówno pod względem budowy jak i treści = Poetyka kontrastu

SYMBOL środek stylistyczny, który ma jedno znaczenie dosłowne i różną liczbę znaczeń ukrytych Jest to znak odnoszący się do innego systemu znaczeń, niż do tego, do którego bezpośrednio się odnosi. Przykładowo symbol lwa oznacza nie tylko dany gatunek zwierzęcia, lecz często także siłę lub władzę.

PRZERZUTNIA przeniesienie wyrazu lub części zdania do dalszej części wersu, następnego wersu lub strofy np. w celu zaakcentowania wypowiedzi, zwiększenia dynamiki i pobudzenia wyobraźni osoby czytającej

INWERSJA ogólnie, zmiana zwykłego układu na odwrotny, pewnych cech na im przeciwne. termin stosowany w wielu znaczeniach, dotyczący odwrócenia proporcji, kolejności, tendencji, zmiany zwrotu, odwrócenia kształtu charakterystyki, przeciwieństwa dotychczasowych wartości itp.

KONTRAST Środek stylistyczny polegający na przedstawieniu pewnego zjawiska poprzez ukazanie na tle lub obok zjawiska zupełnie odmiennego Takie zestawienie przeciwieństw służy uwydatnieniu cech charakterystycznych opisywanego zjawiska czy obiektu. np. śmierć-narodziny, Światło – mrok

PARADOKS twierdzenie logiczne prowadzące do zaskakujących lub sprzecznych wniosków. paradoks Fermiego - obce cywilizacje nie mogą istnieć paradoks kłamcy – kłamca zaczyna mówić zarówno prawdę, jak i kłamstwo. paradoks wszechmogących – czy może istnieć więcej niż jedna istota wszechmogąca?

OKSYMORON = epitet sprzeczny Oksymoron najczęściej składa się z rzeczownika i określającego go przymiotnika np. gorący lód, żywy trup, sucha woda albo z czasownika i określającego go przysłówka np. spieszyć się powoli

Obraz Juana de Valdes Leal - in inctu oculi ZUZA CH. CECHY MALARSTWA BAROKOWEGO

BAROK ▸ termin pochodzący prawdopodobnie z języka portugalskiego od barroco - perła o nieregularnym kształcie, lub z włoskiego -dziwność, nietypowość. ▸ główny kierunek w kulturze europejskiej od końca XVI do XVIII wieku.

BAROK ▸ ŚWIAT ▸ Caravaggio (Włochy) ▸ Rubens (Holandia) ▸ Rembrandt (Holandia) ▸ POLSKA ▸ Daniel Schultz (portrecista Jana Kazimierza) ▸ Jerzy Szymonowicz-Siemiginowski (malarz Jana III Sobieskiego, ozdabiał freskami pałac w Wilanowie)

TEMATYKA MALARSTWA BAROKOWEGO ▸ religijna ▸ mitologiczna ▸ alegoryczna ▸ historyczna ▸ portretowa ▸ pejzaże ▸ sceny rodzajowe ▸ martwe natury

CECHY MALARSTWA BAROKOWEGO ▸ światłocień ▸ oryginalność ▸ kontrast ▸ teatralność ▸ ekspresja i dynamika ▸ bogata symbolika ▸ iluzjonizm ▸ obrazy o dużych rozmiarach

CECHY MALARSTWA BAROKOWEGO ▸ obraz posiadał, poza formą graficzną, emocje postaci i płynące wnioski z analizy tych emocji ▸ ważna była mimika i gestykulacje przestawionych bohaterów ▸ dynamika była realizowana przez kolorystykę i oświetlenie, stosowano kontrastowe i żywe barwy uzyskując w ten sposób wyrazistość i dosadność ▸ światłocień - element nowatorski, pozwalał na lepszą ekspozycję najważniejszych elementów kompozycji i ukrycie w półmroku tych mniej ważnych ▸ podstawowymi środkami wyrazu były symbol i alegoria

Juan de Valdes Leal - In inctu oculi

In INCTU OCULI - W MGNIENIU OKA ▸ Obraz ten jest częścią dyptyku wykonanego dla Szpitala Miłosierdzia w Sewilli. ▸ Akcja obrazu rozgrywa się w grobowcu, w którym złożono skarby należące do osób zamożnych ▸ Obraz ukazuje, że wszyscy są równi wobec śmierci, niezależnie od statusu społecznego ▸ In inctu oculi - napisem tym otoczona jest świeca, którą gasi śmierć

FILIP D. CECHY RZEŹBY I ARCHITEKTURY BAROKU

CECHY RZEŹBY Rzeźby barokowe powróciły do wzorców antycznych Przedstawiały one postaci idealne, zdrowe i pełne energii Artysta ukazywał uczucia wewnętrzne wyrzeźbionych postaci poprzez dynamiczne pozy Rzeźbę wykorzystywano na wiele sposobów, od klasycznej wolnostojącej figury przez kolumnę w budynku aż po popiersie na nagrobku Jedną z najczęstszych tematyk była biblia Gianlorenzo Bernini - „Ekstaza św. Teresy”

CECHY ARCHITEKTURY Architektura barokowa charakteryzowała się ogromną ilością zdobień, detali i metali szlachetnych używanych do dekorowania pomieszczeń W formie budynków dominowała linia falista, która dawała wrażenie krągłości, miękkości i płynności budowli Budowle sakralne były zazwyczaj wznoszone na planach geometrycznych a budowle świeckie na planie litery U Giovanni Lorenzo Bernini - Plac Świętego Piotra

● TEKST IN INCTU OCULI - cechy malarstwa barokowego ▸ niewątpliwie obraz o cechach religijnych ▸ przedstawienie śmierci ma cechy mitologiczne - zwłaszcza biorąc pod uwagę, że kościotrup depcze szpadę, zbroję i wznosi się nad insygniami władzy duchownej - korona i pastorał. ▸ istotny w obrazie światłocień dodaje ponurego nastroju całej kompozycji, eksponując sylwetkę śmierci ▸ całość kompozycji ma charakter alegoryjny - symbolizuje krótkotrwałość życia i szybkość z jaką nadchodzi śmierć ▸ pomimo ciemnej tonacji, część obrazu ma kontrastową kolorystkę, jak np trumna okryta purpurowym materiałem