Grypa ptaków AI Ostra choroba zakaźna występująca powszechnie u ptaków, wywołana przez typ A wirusa grypy. Wirusy grypy typu A dzielą się na 16 podtypów H (hemaglutynina) i 9 podtypów N (neuramindaza). Ptasia grypa występuje na całym świecie i wszystkie gatunki ptaków są podatne na zarażenie się wirusem, choć niektóre gatunki są bardziej odporne od innych. Do tej pory zidentyfikowano ponad 140 szczepów wirusa. Większość z nich to odmiany łagodne. Mimo tego znane są dwa szczepy (H5 i H7), które mogą przyczyniać się do dużej śmiertelności wśród drobiu – szczepy o wysokiej patogenności (ang. Highly Pathogenic Avian Influenza, HPAI). Highly Pathogenic Avian Influenza – HPAI – powodują grypę ptaków o ciężkim przebiegu, która jest ostrą chorobą ogólnoustrojową ze śmiertelnością dochodzącą do 100% u ptaków grzebiących (najbardziej wrażliwe są indyki, kury i inne gatunki drobiu grzebiącego).

Czy H5N8 jest groźna dla ludzi? Dotychczas nie stwierdzono na świecie ani jednego przypadku zakażenia wirusem HPAI/H5N8 u człowieka. Przeprowadzone badania genetyczne polskiego izolatu H5N8 wskazują na typowy profil charakterystyczny dla wirusów ptasich i brak głównych cech przystosowawczych stwierdzanych w szczepach wirusów grypy ptaków wywołujących zakażenia człowieka.

Czy H5N8 jest groźna dla ludzi? Dotychczas nie stwierdzono na świecie ani jednego przypadku zakażenia wirusem HPAI/H5N8 u człowieka. Przeprowadzone badania genetyczne polskiego izolatu H5N8 wskazują na typowy profil charakterystyczny dla wirusów ptasich i brak głównych cech przystosowawczych stwierdzanych w szczepach wirusów grypy ptaków wywołujących zakażenia człowieka.

Przebieg kliniczny dotychczasowych przypadków • indeks dożylnej zjadliwości (IVPI) osiąga maksymalną wartość 3.00: po dożylnej inokulacji wszystkie kurczęta padają w ciągu 24 godzin Informacje terenowe wskazują na zróżnicowaną, jednak na ogół wysoką zachorowalność i śmiertelność u drobiu. w przeciwieństwie do wirusa HPAI H5N8 z 2014/15 roku, wirus tegoroczny wywołuje wysoką zachorowalność i śmiertelność również u drobiu wodnego ok. 50% u gęsi i aż do 100% u kaczek) Choroba prawie zawsze zaczyna się od spadku pobierania paszy i wody, spadków nieśności, po czym następuje znaczący wzrost śmiertelności

INDYKI - objawy kliniczne: - w skrajnych przypadkach przebieg jest piorunujący - nagłe zatrzymanie pobierania paszy i wody - depresja - drgawki i utrata koordynacji ruchowej - przewracanie się na grzbiet - paraliż skrzydeł - spadek produkcji nieśnej, zniekształcenia skorup

KURY – objawy kliniczne - brak apetytu - osowiałość - silne obrzęki zatok - spadek nieśności - drżenia głowy - paraliż skrzydeł - przewracanie się na grzbiet - wysoka śmiertelność - w chowie klatkowym choroba rozprzestrzenia się wolniej

PTAKI ŁOWNE - ciężkie objawy oddechowe prowadzące do skrajnego wyczerpania - biegunka (często białej barwy) - torticollis, opistotonus - zatrzymanie nieśności - śmiertelność 75-100%

KACZKI I GĘSI u kaczek przebieg uzależniony od wirusa wywołującego zakażenie, a śmiertelność może się wahać od 0 do 100% - osowienie - zapalenie spojówek - kręcz szyi, drżenia ciała, kręcz szyi, zarzucanie głowy na grzbiet („patrzenie w gwiazdy”) - u gęsi stwierdzano osowiałość, utratę łaknienia, niezborność ruchów oraz bezwład ciała i kręcz szyi

objawy neurologiczne (skręty szyi, ruchy maneżowe) PTAKI DZIKIE - objawy neurologiczne (skręty szyi, ruchy maneżowe) - odłączanie się od stada - utrata lęku przed człowiekiem - niechęć do poruszania się

Sytuacja epizootyczna w Polsce na dzień 10.01.2017 r. 28 ognisk zlokalizowanych w województwach: lubuskim, opolskim, dolnośląskim, małopolskim, podkarpackim, świętokrzyskim w województwie mazowieckim 1 przypadek u łabędzia powiat otwocki, gm. Józefów

Sytuacja epizootyczna w Polsce na dzień 10.01.2017 r. 26 ognisko w gospodarstwie utrzymującym 286 sztuk drobiu (kury, indyki i strusie) i innych ptaków (pawie i gołębie) położonym w  miejscowości Krzywaczka (gmina Sułkowice, powiat myślenicki, województwo małopolskie) 27 ognisko w gospodarstwie utrzymującym ponad 28 tys. sztuk drobiu (indyki) położonym w miejscowości Przytoczna (gmina Przytoczna, powiat międzyrzecki, województwo lubuskie) 28 ognisko w gospodarstwie utrzymującym 34 sztuki drobiu (kury nioski) położonym w miejscowości Włochy (gmina Domaszowice, powiat namysłowski, województwo opolskie)

Rola dzikiego ptactwa Naturalnym nosicielem wirusów grypy jest migrujące ptactwo wodne (w szczególności dzikie kaczki). W zbiornikach wodnych, często zakażonych przez ptaki wodne, wirus zachowuje zakaźność przez 4 dni w 22 °C i ponad 30 dni w 0 °C. Wirus może być zawleczony do gospodarstwa przez: kontakt z dzikim ptactwem lub ich odchodami, zakażoną wodę i/lub paszę, człowieka (odzież, obuwie, sprzęt, środki transportu).

Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia wirusem H5N8? Podstawą jest uniemożliwienie kontaktu między drobiem a ptactwem dzikim. Bezpośredniego - poprzez utrzymywanie drobiu w zamknięciu Pośredniego - poprzez wzmocnienie bioasekuracji

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 20 grudnia 2016 r. w sprawie zarządzenia środków związanych z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy ptaków Zakazuje się: pojenia drobiu oraz ptaków utrzymywanych przez człowieka wodą ze zbiorników, do których dostęp mają dzikie ptaki, wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa, w którym jest utrzymywany drób, zwłok dzikich ptaków lub tusz ptaków łownych;

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 20 grudnia 2016 r. Nakazuje się: odosobnienie drobiu lub innych ptaków w gospodarstwie, w szczególności w zamkniętych obiektach budowlanych lub innych miejscach, w sposób uniemożliwiający kontakt z drobiem lub innymi ptakami utrzymywanymi w innych gospodarstwach oraz ograniczający ich kontakt z dzikimi ptakami, zgłaszanie do powiatowego lekarza weterynarii miejsc, w których jest utrzymywany drób lub inne ptaki, z wyłączeniem ptaków utrzymywanych stale w pomieszczeniach mieszkalnych, utrzymywanie drobiu w sposób wykluczający jego dostęp do zbiorników wodnych, do których dostęp mają dzikie ptaki, zgłaszanie powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu dla miejsca wysyłki, co najmniej na 24 godziny przed przemieszczeniem, informacji o planowanym przemieszczeniu przesyłek drobiu

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 20 grudnia 2016 r. Nakazuje się: przechowywanie paszy dla ptaków w sposób zabezpieczający przed kontaktem z dzikimi ptakami oraz ich odchodami, karmienie i pojenie drobiu oraz ptaków utrzymywanych w niewoli w sposób zabezpieczający paszę i wodę przed dostępem dzikich ptaków oraz ich odchodami, wyłożenie mat dezynfekcyjnych przed wejściami i wyjściami z budynków inwentarskich, w których jest utrzymywany drób, a w przypadku braku niecek dezynfekcyjnych - przed wjazdami i wyjazdami z gospodarstwa, w którym jest utrzymywany drób, oraz stałe utrzymywanie wyłożonych mat lub niecek dezynfekcyjnych w stanie zapewniającym skuteczne działanie środka dezynfekcyjnego, stosowanie przez osoby wchodzące do budynków inwentarskich, w których jest utrzymywany drób, odzieży ochronnej oraz obuwia ochronnego, przeznaczonych do użytku wyłącznie w danym budynku,

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 20 grudnia 2016 r. w sprawie zarządzenia środków związanych z wystąpieniem wysoce zjadliwej grypy ptaków Nakazuje się: stosowanie przez osoby wykonujące czynności związane z obsługą drobiu zasad higieny osobistej, w tym mycie rąk przed wejściem do budynków inwentarskich, oczyszczanie i odkażanie sprzętu i narzędzi używanych do obsługi drobiu przed każdym ich użyciem, powstrzymanie się przez osoby, które w ciągu ostatnich 72 godzin uczestniczyły w polowaniu na ptaki łowne, od wykonywania czynności związanych z obsługą drobiu, dokonywanie codziennego przeglądu stad drobiu wraz z prowadzeniem dokumentacji zawierającej w szczególności informacje na temat liczby padłych ptaków, spadku pobierania paszy lub nieśności.