dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki IV DNI ENERGII ODNAWIALNEJ OSZCZĘDZANIE ENERGII - MOŻLIWOŚCI I REZULTATY POWIAT BRODNICKI Brodnica, 13.09.2012. dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki

Racjonalne użytkowanie energii elektrycznej w przedsiębiorstwie

Bezinwestycyjna redukcja kosztów energii

Zagadnienia taryfowe Podstawy prawne: Prawo energetyczne (Dz. U. 54/97 poz. 348 z późn. zmianami) Rozporządzenie taryfowe (Dz. U. 153/98 poz. 1002 – MG w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf…) Rozporządzenie przyłączeniowe (Dz. U. 135/98 poz. 881 – MG w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia…)

Zagadnienia taryfowe Struktura opłat taryfowych: Opłaty przyłączeniowe Opłaty za energię za energię, zł/kWh opłata handlowa, zł/m-c Opłaty za usługi przesyłowe stałe (za moc, zł/kW/m-c) zmienne (za energię, zł/kWh) abonament, zł/m-c Opłaty dodatkowe Kary i bonifikaty

Zagadnienia taryfowe Jak ograniczyć wielkość rachunku? Wybór liczby stref czasowych Przesuwanie obciążeń Moc umowna Ograniczanie szczytowych poborów mocy Gospodarka mocą bierną

Zagadnienia taryfowe Zasada TPA Swobodny wybór dostawcy energii Począwszy od 2004 r. – uprawnieni są odbiorcy o rocznym zużyciu energii powyżej 1 GWh Od 01.07.2007 r. – każdy odbiorca energii może swobodnie wybrać dostawcę

Zagadnienia taryfowe

Zagadnienia taryfowe Liczba odbiorców, którzy zmienili sprzedawcę w I półroczu 2008 r. (w porównaniu do roku 2007)

Zagadnienia taryfowe Na rachunkach za energię można oszczędzać – często bezinwestycyjnie Warto analizować zmiany taryf dostawców energii i reagować elastycznie Nowe możliwości wynikające z działania rynków energii

OPTYMALIZACJA KOSZTÓW Poziom mocy umownych oraz zarejestrowane miesięczne moce maksymalne dla odbioru Budynek C [kW]

OPTYMALIZACJA KOSZTÓW ZUŻYCIA/ZAKUPU ENERGII ELEKTRYCZNEJ U ODBIORCÓW optymalizacja zużycia i produkcji (wytwarzania) energii elektrycznej (działania efektywnościowe) – AUDYT TECHNICZNY dostosowanie krzywych zużycia do realiów taryfikacji/kształtowania cen energii elektrycznej – AUDYT HANDLOWY MAKSYMALIZACJA MOŻLIWOŚCI WYTWARZANIA „WŁASNEGO” – możliwości współpracy ze sprzedawcą

Racjonalizacja oświetlenia

Racjonalizacja oświetlenia Udział oświetlenia w zużyciu energii: gospodarstwo domowe - do 25% obiekty użyteczności publicznej – do 50% Możliwe oszczędności do ok. 80% energii

Racjonalizacja oświetlenia Działania oszczędnościowe: Wymiana tradycyjnych źródeł światła (żarówki, świetlówki) na energooszczędne (świetlówki kompaktowe, lampy sodowe) Dobór właściwych do zastosowania źródeł światła Montaż właściwych opraw oświetleniowych

Racjonalizacja oświetlenia Działania oszczędnościowe (cd): Zachowanie czystości opraw Montaż urządzeń do regulacji natężenia oświetlenia Montaż urządzeń automatycznego włączania i wyłączania oświetlenia Zastąpienie oświetlenia ogólnego oświetleniem ogólnym zlokalizowanym Właściwe wykorzystanie światła dziennego

Racjonalizacja oświetlenia Skuteczność świetlna źródeł Źródło Skuteczność świetlna, lm/W żarówki 8 – 15 żarówki halogenowe (nn) 12 – 17 świetlówki f38 mm 40 – 55 świetlówki kompaktowe 45 – 60 świetlówki f26 mm 50 – 80 świetlówki zasilane w.cz. 100

Racjonalizacja oświetlenia Sprawność opraw oświetleniowych Rodzaj oprawy Średnia sprawność, % oprawy do żarówek 54 oprawy do świetlówek (proste konstrukcje) 60 oprawy do świetlówek (z odbłyśnikami) 67 oprawy do rtęciówek i sodówek 77

Racjonalizacja oświetlenia Porównanie parametrów żarówki i świetlówki kompaktowej Źródło Moc znamion. W Moc pobierana W Strumień świetlny lm Trwałość h Cena zł żarówka 60 540 1.000 1 świetlówka 11 12,5 550 10.000 10 - 40

Racjonalizacja oświetlenia Analiza opłacalności wymiany żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W Oszczęd-ność mocy, W Czas użytkowania w roku, h/a Oszczęd-ność energii, kWh/a Cena energii elektrycz., zl/kWh Oszczęd-ność roczna, zł/a Różnica nakładów zł Okres zwrotu nakładówlat 47,5 500 23,8 0,30 7,13 14 – 39 1,96-5,47 1000 14,25 0,98-2,74 2000 95,0 28,5 0,49-1,37

Racjonalizacja oświetlenia Przykład oszczędności energetycznych w wyniku zastąpienia oświetlenia ogólnego oświetleniem ogólnym zlokalizowanym

Racjonalizacja oświetlenia Zasady racjonalnego projektowania i użytkowania instalacji oświetleniowej Wyłączaj zbędne oświetlenie Dostosuj oświetlenie do wykonywanej pracy Używaj najlepszych źródeł światła, odpowiednich do zastosowań Używaj odpowiednich opraw oświetleniowych Zastosuj instalację o minimalnych stratach

Racjonalizacja oświetlenia Zasady racjonalnego projektowania i użytkowania instalacji oświetleniowej (cd) Dobieraj odpowiedni kolor światła Maksymalnie wykorzystuj światło dzienne Wyłączaj światło, gdy wychodzisz z pomieszczenia Czyść oprawy oświetleniowe i wymieniaj zużyte źródła światła Unikaj rozwiązań tymczasowych i zastępczych

Przykład oszczędności Zamiana żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W przynosi w ciągu roku: roczny czas pracy: 1000 h redukcja zużycia energii: 49 kWh oszczędność węgla: 21 kg w. kamiennego 60 kg w. brunatnego

Przykład oszczędności Zamiana żarówki 60 W na świetlówkę kompaktową 11 W Roczna redukcja emisji: 49 kg CO2 445 g SO2 112 g NOx 74 g pyłów lotnych WCIĄŻ ŚWIECĄ MILIONY TAKICH ŻARÓWEK!!!

Oszczędzanie energii w maszynach wirujących

Sprężarki Sprężone powietrze jest bardzo drogim nośnikiem energii. Sprężone powietrze pobiera 10 – 20% energii elektrycznej zużywanej w zakładzie. Każde 13 kPa = 1% wzrostu kosztów jego wytwarzania. Wyższe ciśnienie = wyższe wycieki.

Metody oszczędzania energii w instalacji sprężonego powietrza Odpowiednia identyfikacja zapotrzebowania na sprężone powietrze i odpowiedni dobór sprężarki. Odpowiedni dobór ciśnienia roboczego. Zmiana prędkości obrotowej. Zapobieganie nieszczelnościom i stratom przesyłu

Metody oszczędzania energii w instalacji sprężonego powietrza Zastosowanie urządzeń odbioru ciepła odpadowego. Stosowanie energooszczędnych dysz. Centralne sterowanie i monitoring. Odpowiednia eksploatacja.

Wentylatory i dmuchawy Szacuje się, że energia zużyta do pracy wentylatorów stanowi ok. 15% energii elektrycznej zużytej przez silniki w przemyśle wytwórczym.

Metody oszczędzania energii – zmienna wydajność wentylatora Zespołowa praca kilku wentylatorów. Układ regulacji wydajności wentylatora: nastawialne kierownice wstępne, nastawialne łopatki wirnika, regulacja przepustnicami, zmiana prędkości obrotowej regulacja tyrystorowa (przemienniki częstotliwości) przekładnia mechaniczna

Metody oszczędzania energii – stała wydajność wentylatora Zmniejszenie zewnętrznej średnicy wirnika lub jego wymiana. Wymiana wentylatora.

Pompy Eksploatowane na świecie układy pompowe zużywają ok. 20% wytwarzanej energii elektrycznej. 30 – 50% energii elektrycznej można zaoszczędzić poprzez wprowadzenie zmian energooszczędnych w istniejących układach pompowych.

Pompy Eksploatowane na świecie układy pompowe zużywają ok. 20% wytwarzanej energii elektrycznej. 30 – 50% energii elektrycznej można zaoszczędzić poprzez wprowadzenie zmian energooszczędnych w istniejących układach pompowych.

Metody oszczędzania energii Prawidłowy dobór wydajności i wysokości podnoszenia pompy. Dobór pomp pop najwyższej sprawności. Stosowanie napędów zmiennoobrotowych (unikanie strat dławieniowych i upustowych).

Metody oszczędzania energii Stosowanie kilku mniejszych pomp zamiast jednej dużej. Zmniejszenie średnicy wirnika. Konserwacja pomp (unikanie strat sprawności).

Racjonalne użytkowanie ciepła w przedsiębiorstwie

Oszczędzanie energii Zakres: ciepło (co, cwu, wentylacja) energia elektryczna woda gaz

Oszczędność energii w budynkach Zasady użytkowania budynku: Ograniczenie strat ciepła Uszczelnienie okien Wymiana pękniętych szyb Uzupełnienie okitowania Wprowadzenie nowego typu oszklenia Uszczelnienie drzwi wejściowych

Oszczędność energii w budynkach Pełne wykorzystanie działania grzejników Grzejniki bez obudowy Grzejniki nie zasłonięte firankami itp. Ekrany zagrzejnikowe

Oszczędność energii w budynkach Regulacja przy pomocy zaworów termostatycznych Nastawienie na umiarkowaną temperaturę Ograniczenie ogrzewania w czasie nieobecności użytkowników i w nocy

Oszczędność energii w budynkach Racjonalne wietrzenie Otwieranie okien – na krótko, przy intensywnej wymianie powietrza W czasie wietrzenia – zakręcać zawory grzejnikowe Regulacja przepływu powietrza przez kratki wywiewne

Oszczędność energii w budynkach Użytkowanie wody Naprawa kapiących kranów Kąpiele pod prysznicem zamiast w wannie (50 – 70% oszczędności) Stosowanie sprzętu dobierającego ilość wody do rzeczywistego zapotrzebowania

Ochrona cieplna budynków Porównanie rocznego zużycia energii na ogrzewanie [kWh/m2/a]

Ochrona cieplna budynków Przyczyny wysokiego zużycia energii na ogrzewanie: Niska izolacyjność cieplna ścian, dachów, okien i drzwi Kształt bryły budynku i jego usytuowanie Niska sprawność źródeł ciepła

Ochrona cieplna budynków Przyczyny wysokiego zużycia energii na ogrzewanie (cd): Wysokie straty w sieciach przesyłowych i instalacjach wewnętrznych Brak automatycznej regulacji Niska motywacja do oszczędzania energii (brak liczników i urządzeń regulacyjnych)

Ochrona cieplna budynków Porównanie docieplenia ściany zewnętrznej: od zewnątrz od wewnątrz k = 0,238 W/(m2K) tynk 2 cm cegła pełna 50 cm styropian 14 cm

Ochrona cieplna budynków Ściana zewnętrzna: k = 1,152 W/(m2K) k = 0,659 W/(m2K) tynk 2 cm tynk 2 cm cegła pełna 50 cm cegła pełna 100 cm

Termomodernizacja Cel główny: Obniżenie kosztów ogrzewania Cele dodatkowe: Podniesienie komfortu użytkowania Ochrona środowiska Ułatwienie obsługi i konserwacji urządzeń

Termomodernizacja Zasady: Termomodernizacja budynku powinna być połączona z modernizacją systemu ogrzewania Jednoczesne wykonywanie remontu elewacji i pokrycia dachowego Dążenie do optymalnych właściwości termicznych

Termomodernizacja Zasady (cd): Stosowanie otworów wentylacyjnych w stolarce okiennej lub wentylacja mechaniczna Termomodernizacja powinna być poprzedzona analizą efektywności ekonomicznej

Termomodernizacja Procentowy udział strat ciepła Stropodach 39% (przeciętny budynek użyteczności publicznej) Stropodach 39% Ściana szczytowa 25% Ściana wzdłużna 29% Posadzka 3% Wentylacja 4%

Termomodernizacja Przykładowe okresy zwrotu usprawnień: Docieplenie stropodachu 4 lata Docieplenie ścian szczytowych 7 lat Docieplenie ścian wzdłużnych 8 lat Uszczelnienie okien (+ nawiewniki) 10 lat Wymiana okien 15 lat

Termomodernizacja Efekt ekonomiczny: Redukcja kosztów energii do 40% Efekt ekologiczny: Redukcja zużycia energii pierwotnej do 50%

Przykład oszczędności Docieplenie budynku biurowego zużycie ciepła przed: 2700 GJ/a po: 1500 GJ/a różnica: 1200 GJ/a (44%) oszczędność miału węglowego 60 t/a

Przykład oszczędności Docieplenie budynku biurowego – efekty środowiskowe Ograniczenie emisji o: 88 t CO2 320 kg SO2 120 kg NOx 111 kg pyłów lotnych

Doradztwo energetyczne Audyt energetyczny: Analiza i ocena stanu istniejącego Wybór właściwych usprawnień wraz z propozycją sposobu ich realizacji Wybór sposobu finansowania AUDYT WARUNKIEM SUKCESU PRZEDSIĘWZIĘĆ ENERGOOSZCZĘDNYCH

dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki IV DNI ENERGII ODNAWIALNEJ OSZCZĘDZANIE ENERGII - MOŻLIWOŚCI I REZULTATY POWIAT BRODNICKI Brodnica, 13.09.2012. dr inż. Zbigniew Wyszogrodzki