W obronie polskiej ziemi i mowy
Praca z tekstem Inspektor od razu rozwinął taką działalność, o jakiej uczniactwo (…) nie miało nawet wyobrażenia. Przede wszystkim zabrano się do stancji i wprowadzono różne nowatorstwa. Na każdej stancji wyznaczono „starszego”, który miał obowiązek czuwania nad bracią z klas niższych, zaprowadzono książki, gdzie należało wpisywać każdy krok, każdą chwilę nieobecności (…). Inspektor i jego satelici (pomocnicy) chodzili po stancjach nieustannie, odbywali rewizję, zaglądali nie tylko do kuferków, ale (…) słuchali pod oknami, czaili się u drzew, wbiegali do mieszkań uczniowskich (…), jednak książki drukowanej polskimi literami rzeczywiście nie było sposobu mieć na stancji. (…) Stefan Żeromski, Syzyfowe prace Jakie zmiany wprowadził inspektor? Co było obowiązkiem starszego na każdej stancji? Jaki był cel przeprowadzanych rewizji? Z której powieści pochodzi zamieszczony fragment? Wyjaśnij jej tytuł.
Wozem wjechał do historii
Kulturkampf Ogół antykościelnych przepisów wydawanych przez władze pruskie w celu podporządkowania sobie Kościoła katolickiego. Na ziemiach polskich zaboru pruskiego walka z Kościołem katolickim była jednocześnie walką władz pruskich z polskością, którą Kościół ten pielęgnował. Nosiła miano walki o kulturę - Kulturkampf. Propagatorem i pomysłodawcą tej polityki antypolskiej był ówczesny kanclerz Niemiec - Otto von Bismarck.
Praca z tekstem Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród, nie damy pogrześć mowy! Polski my naród polski lud, Królewski szczep piastowy, Nie damy by nas zniemczył wróg … - Tak nam dopomóż Bóg! Do krwi ostatniej kropli z żył Bronić będziemy Ducha, Aż się rozpadnie w proch i pył Krzyżacka zawierucha. Twierdzą nam będzie każdy próg … Tak nam dopomóż Bóg! Maria Konopnicka, Rota, 1901 1. Zacytuj fragment tekstu (dwa przykłady), które wskazują, że utwór mówi o sytuacji w zaborze pruskim. 2. Na podstawie pierwszej zwrotki powiedz, co łączy wszystkich Polaków. 3. W którym roku powstał utwór, jakimi wydarzeniami był zainspirowany?
Artyści w obronie polskości
Do jakich wydarzeń, epizodów, sytuacji odnoszą się przedstawione ilustracje? Nadaj im tytuły.