Otrzymywanie pentabromofenolu w skali 10 t/rok Skład zespołu: Paulina Małysza, Katarzyna Jagura, Arkadiusz Kalinowski, Magdalena Parzuchowska, Małgorzata Skocińska Opiekun zespołu: dr inż. I. Wielgus Właściwości: Stan skupienia: ciało stałe koloru beżowo- brązowego Masa cząsteczkowa: 488,59 g/mol Ttop=224,5°C Twrz=352°C Gęstość: 2,894 g/cm3 Rozpuszczalność: etanol, benzen, kwas octowy, disiarczek węgla, nierozpuszczalny w wodzie W ramach projektu opracowano technologie otrzymywania pentabromofenolu w skali przemysłowej. Związek ten jest antypirenem, czyli środkiem zmniejszającym palność tworzyw sztucznych. Główną grupę antypirenów halogenowych stanowią pochodne chlorowe i bromowe. Metody syntezy pentabromofenolu 4. 5. 6. 1. 2. 3. Spośród podanych metod wybrano dwie (1,3) o największym potencjale technologicznym. Porównanie dwóch wybranych metod Metoda 1 Metoda 2 Metoda 1 Wydajność: 99% Cena głównych reagentów: - Fenol: 11 zł/kg - Brom: 170 zł/l Dostępność głównych reagentów Zagrożenie podczas transportu reagentów: fenol – niskie, brom - wysokie W danych literaturowych znaleziono wykorzystywanie technologii w skali laboratoryjnej i przemysłowej Metoda 2 Wydajność: 96% Cena głównych reagentów: - Anizol: 50 zł/l - Brom: 170 zł/l Trudno dostępny anizol (na zamówienie) Zagrożenie podczas transportu głównych reagentów: anizol – średnie, brom - wysokie W danych literaturowych znaleziono wykorzystanie technologii jak dotąd tylko w skali laboratoryjnej Wybrano metodę syntezy antypirenu z fenolu (metoda 1) ze względu na wyższą wydajność, niższe koszty związane z wytworzeniem uniepalacza oraz dostępność reagentów. Analiza oddziaływań procesu i produktu na środowisko naturalne: w przypadku awarii możliwe przedostanie się do środowiska fenolu i bromu co może skutkować: - skażeniem wody pitnej - skażeniem gleby - akumulacją bromu w organizmach wodnych (duża śmiertelność) - martwicą tkanek (fenol) - silnymi oparzeniami (brom) zakład ze względu na brom powinien być umiejscowiony w pobliżu fabryki produkującej tej reagent ze względu na zagrożenie pożarowe i toksyczność bromu należy przechowywać go w osobnym magazynie zakład powinien być zagłębiony w ziemi a podłogi ceramiczne lub wylane szczelnie betonem Literatura: 1. A. Dhar, Journal of the chemical society, 1920,117, 996. 2. A.V. Golounin, T.K. Shukhta, E.K. Kirienko, M.P. Petrova, E.V. Esavkin, Russian journal of applied chemistry, 1994,67(8.2), 1167-9. 3. L. Hundley-Farinholt, A. P. Stuart, D. Twiss, Journal of the chemical society, 1940,62, 1237-40. 4. M. Kohn, Journal of chemical education, 1943,20, 117.