Mózgowe Porażenie Dziecięce Przyczyny,podział i objawy

Czym jest MPD? Mózgowe Porażenie Dziecięce jest to zespół chorobowy niepostępujących, różnorodnych zaburzeń czynności ruchowych i postawy, powstających wskutek nieprawidłowego rozwoju lub uszkodzenia niedojrzałego mózgu. (Bax 1964,1990,1998)

MPDz Zaburzenia ruchu i postawy to porażenia, niedowłady, ruchy mimowolne, zaburzenia napięci mięśniowego, zaburzenia równowagi Współwystępujące objawy trwałego uszkodzenia mózgu jak padaczka, niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia mowy, wzroku, słuchu Do uszkodzenia mózgu dochodzi w stadium niezakończonego rozwoju, a więc przed urodzeniem dziecka (okres prenatalny) w czasie porodu lub w pierwszych trzech latach życia.

Zaburzenia czynności będącego w rozwoju mózgu mogą powstać w okresie: Ciąży 20 % Porodu 60% Okołoporodowym 20%

Czynniki ze strony matki mogące wpływać na wystąpienie MPdz Choroby somatyczne – gestozy EPH Leki Promieniowanie X Palenia papierosów i alkohol Zakażenia w czasie ciąży (TORCH, grypa) Wibracje, hałas, ultradźwięki Niedożywienie

Czynniki ryzyka związane z przebiegiem ciąży i porodu: Leki tokolityczne Łożysko przodujące, odklejanie łożyska Przedwczesne odejście wód płodowych Ciąża mnoga, pęknięcia macicy Cięcie cesarskie Poród przy pomocy próżnociągu, kleszczy, poród przedwczesny i po terminie

Czynniki ryzyka związane z okresem noworodkowym: Wcześniactwo Mała masa urodzeniowa Zespół niewydolności oddechowej Zamartwica Wylewy śródczaszkowe Hiperbilirubinemia Punktacja w skali Apgar poniżej 5 pkt w 1 min stanowi istotny czynnik ryzyka mpdz

Rozpoznanie MPDz Zaburzenia ruchów i postawy charakterystyczne dla mpdz ujawniają się stopniowo, dlatego w diagnozie konieczna jest długofalowa obserwacja (od 1r.ż. do 3 r.ż). W pełni rozwinięty obraz mpdz ujawnia się po 2 r.ż. Wiek w którym możliwe jest rozpoznanie mpdz zależy od jego postaci.

Wczesne objawy Opóźnienie rozwoju psychoruchowego Nieprawidłowości w napięciu mięśniowym i w ruchach spontanicznych Przetrwanie poza okres fizjologiczny automatyzmów ruchowych tj. odruchów postawy

Podział MPDz wg. Hagberga Postacie spastyczne (piramidowe)- uszkodzenie ośrodków i dróg mózgowych kierujących dowolną czynnością ruchową, a wśród nich niedowład połowiczy prawo lub lewostronny (hemiparesis), niedował spastyczny czterokończynowy (tetrapareza), obustronny niedowład kurczowy (diplegia spastica). Postacie pozapiramidowe (dyskinetyczne)- uszkodzenie struktur mózgowych podkorowych, charakteryzuje się różnymi ruchami mimowolnymi lub uogólnioną sztywnością mięśniową z ubóstwem ruchów. Postacie móżdżkowe (ataktyczne)- są wynikiem uszkodzenia móżdżku, charakteryzujące się zaburzeniami równowagi i często współwystępującym wodogłowiem

Podział MPdz wg. Ingrama (1955r) Obustronne porażenie połowicze Obustronne porażenie kurczowe Porażenie połowicze Postać móżdżkowa Postać pozapiramidowa Postać mieszana

Obustronne porażenie połowicze Przyczyna: czynniki prenatalne, infekcje zaburzenia rozwoju OUN, wcześniactwo Objawy: niedowład spastyczny czterech kończyn zespół rzekomoopuszkowy uszk. narząd wzroku opóźniony rozwój umysłowy padaczka

Obustronne porażenie kurczowe Przyczyny: wcześniactwo 65%, zaburzenia ukrwienia mózgu na początku trzeciego trymestru ciąży Objawy: niedowład spastyczny kończyn dolnych zez zaburzenia słuchu, wzroku, mowy rozwój umysłowy zazwyczaj w normie

Porażenie połowicze Przyczyny: zaburzenia hemodynamiczne u matki, zatory łożyska Objawy: niedowład połowiczy uszkodzenie narządu wzroku padaczka

Postać móżdżkowa Przyczyny: dzieci urodzone o czasie (10-15% MPdz), wady wrodzone móżdżku, uraz, niedotlenienie okołoporodowe, tło genetyczne Objawy: hipotonia opóźnienie rozwoju postawy i lokomocji zaburzenia koordynacji ruchów kończyn i tułowia opóźniony rozwoju mowy, dyzartria rozwój umysłowy nieznacznie opóźniony

Postać pozapiramidowa Przyczyny: niedotlenienie okołoporodowe u noworodków donoszonych, toksemia, zawała łożyska, hiperbilirubinemia nieprawidłowe formy ruchów i postawy zaburzona regulacja napięcia mięśniowego zaburzona koordynacja ruchowa Dyskinezy mięśni artykulacyjnych -zaburzenia mowy zaburzenia słuchu

Objawy współwystępujące w MPDz Padaczka (30-50%) Zaburzenia widzenia:zez, krótkowzroczność, astygmatyzm Zaburzenia mowy: dysfazje, dyzartrie (50%) Wady zgryzu Problemy pielęgnacyjne: trudności w samoobsłudze Dysfunkcje przewodu pokarmowego: refluks żołądkowo- przełykowy, dysfagia, zaparcia Niepełnosprawność intelektualna Zaburzenia schematu własnego ciała, lateralizacji, orientacji w przestrzeni, koncentracji uwagi, koordynacji wzrokowo- ruchowej

Bibliografia Z. Łosiowski red: Dziecko niepełnosprawne ruchowo, część I, WSiP, W-wa, 1997r. Materiały własne z zajęć prowadzonych przez dr hab.med. B. Steinborn wykłady „Fizjologia i patologia układu nerwowego” Poznań 2007r