Scaling nad- i poddziąsłowy, polishing, instrumentarium

Skaling to działania z użyciem narzędzi w celu usunięcia płytki, kamienia nazębnego i innych zabarwionych osadów z powierzchni koron i korzeni ang. scaling - zeskrobanie, zdrapanie

Skaling Zaliczany jako element profilaktyki profesjonalnej, jest konieczny z następujących powodów: Do właściwej oceny uzębienia (także przyzębia); Prawidłowego przeprowadzenia zabiegów zachowawczych, protetycznych i ortodontycznych; Prawidłowego gojenia ran po każdym zabiegu chirurgicznym; Przed kontaktowym fluorkowaniem zębów (żele, lakiery, pianki i roztwory); Przed wybielaniem zębów, przede wszystkim jako zabieg diagnostyczny; Przed leczeniem periodontologicznym, jako zabieg poprzedzający leczenie w cele usunięcia zewnątrzpochodnych przebarwień zębów W celu poprawy stanu higieny uzębienia

SKALING NADDZIĄSŁOWY PODDZIĄSŁOWY Rodzaje skalingu SKALING NADDZIĄSŁOWY PODDZIĄSŁOWY usunięcie złogów, wyrównanie nawisów wypełnień wygładzenie powierzchni zębów usunięcie złogów, martwego cementu, wyrównanie nawisów wypełnień wygładzenie powierzchni korzeni i szyjek zębów

Kirety - podział Kirety uniwersalne (Columbia) Kirety specjalne (Graceya)

Kirety uniwersalne (Columbia) Są zaokrąglone, z półksiężycowatym przekrojem poprzecznym. Są bardziej skuteczne, a przede wszystkim bezpieczne. Ich powierzchnia czołowa tworzy z trzonkiem kąt 90°.

Kirety specjalne (Gracey) Powierzchnia czołowa tworzy z trzonkiem kirety kąt 70°. Tylko jej kąt wypukły jest zaostrzony, jest zagięta przez powierzchnię i krawędź. Jest cieńsza od kirety uniwersalnej.

Kirety Graceya - podział Kirety specjalne Graceya GRA ½ , Gra ¾ – zęby przednie; GRA 5/6 – zęby przednie i przedtrzonowe; GRA 7/8, GRA 9/10 zęby tylne, powierzchnie policzkowe i językowe GRA 11/12 zęby tylne, powierzchnie mezjalne GRA 13/14 zęby tylne, powierzchnie dystalne

Sierpy Sierp wprowadzany jest prostopadle do przestrzeni międzyzębowej. Sierp ma charakterystyczny, trójkątny przekrój poprzeczny – jest dwustronnie zaostrzony.

Właściwy sposób korzystania z narzędzi Właściwy uchwyt (zmodyfikowany pisarski, lub całą dłonią) Punkt podparcia ręki podczas zabiegu (palec użyty do kontaktu z punktem podparcia powinien być umieszczony na zębie, lub na odpowiednio ułożonym palcu 2 ręki, nigdy na tkankach miękkich.

Właściwy sposób korzystania z narzędzi Odpowiednia aktywacja narzędzi (wykonywanie ruchów posuwistych poprzez obracanie dłoni, nadgarstka, lub przedramienia) Prowadzenie ostrza narzędzia pod odpowiednim kątem 85 ° - 95° (powtarzane ruchy skrobiące)

Scaling naddziąsłowy przy użyciu narzędzi mechanicznych Wyróżniamy aparaty: Dźwiękowe (powietrzne), pracujące z częstotliwością 6000Hz przy amplitudzie drgań na końcówce narzędzia od 0,08 do 0,02mm; Aparaty ultradźwiękowe pracują z częstotliwością 25000 do 50000 Hz, przy bardzo małej amplitudzie 0,004mm

Scaling ultradźwiękowy Narzędzia ultradźwiękowe nie nadają się do usuwania przebarwień szkliwa i miękkich nalotów, gdyż mogą niszczyć powierzchnię szkliwa; Końcówka pracująca powinna być przykładana równolegle do powierzchni zęba, maksymalnie pod kątem 15 °; Nie należy zapominać o stosowaniu spray’u wodnego (chłodzenie, efekt kawitacji);

Scaling ultradźwiękowy Do generacji ultradźwięków wykorzystywane są 2 mechanizmy: System magnetostrykcyjny (wytwarzanie bezpośredniego pola magnetycznego) System piezoelektryczny (pod wpływem pola elektromagnetycznego, kryształ kwarcu wprowadzany jest w drgania). System ten jest lepszy od magnetostrykcyjnego, ponieważ mniej się grzeje, oraz może być stosowany bez obaw u osób z rozrusznikiem serca.

Scaling ultradźwiękowy W obrębie wszczepów zębowych stosuje się specjalne kirety ultradźwiękowe węglowe, lub ręczne plastikowe.

Zalety skalingu ultradźwiękowego Oszczędność czasu Mniejsze zmęczenie operatora Nie uszkadzają powierzchni korzenia Lepszy dostęp do niektórych miejsc (bi- i trifurkacji) Wywołują zmiany w bakteriach (rozrywanie ścian komórkowych) Szybka detoksyfikacja powierzchni korzenia, również przez działanie utleniające (związane z kawitacją)

Aparaty dźwiękowe Są napędzane powietrzem, pracujące na częstotliwości dźwiękowej (około 6000Hz). Napęd powietrza tworzy mechaniczne oscylacje, które wytwarzają mniej ciepła. Są one na ogół bardziej wydajne niż ultradźwiękowe. Np. Sonic – flex Cavo

Scaling poddziąsłowy Wskazaniem są twarde złogi znajdujące się poniżej linii szyjki zębowej. Zabieg najczęściej wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Wykorzystujemy scalery ultradźwiękowe ze specjalna końcówką, lub kirety ręczne.

Wyrównywanie i wygładzanie nawisających brzegów wypełnień i koron protetycznych Nawisające wypełnienia działają niekorzystnie na przyzębie. Powodują zatrzymanie resztek pokarmowych i osadzanie płytki bakteryjnej, a w rezultacie odkładanie się kolejnych warstw kamienia. W takich przypadkach wykorzystywana jest kątnica Profin (zestaw bardzo cienki pilniczków od 0,2 do 0,3mm, o różnych kształtach pokrytych jednostronnie ziarnem diamentowym lub wolframowym)

Pilniczki i gładziki kątnicy Profin pracują na 2 biegach Kątnica Profin Pilniczki i gładziki kątnicy Profin pracują na 2 biegach Przy lekkim wciśnięciu ich do kątnicy ( oprócz ruchu posuwistego zwrotnego, obrót wokół własnej osi) Przy mocniejszym wciśnięciu tylko ruch posuwisto zworotny.

Polerowanie zębów Polishing zabezpiecza przed odkładaniem się płytki nazębnej, oraz przed urażaniem języka, warg i policzków. Wykonuje się go: maszynowo przy użyciu kątnicy i kielichów lub szczoteczek, oraz past polerskich; kątnica Profrin z pilniczkiem wolframowym, gładzikiem plastikowym, lub drewnianym; paskami ściernymi kiretą Gracey po scalingu poddziąsłowym kiretami ultradźwiękowymi poddziąsłowymi (metalowymi z pokryciem diamentowym, lub węglowymi) aparatem Air flow, Air max, lub Prophy Jet (tylko korony zębów)

Pasty polerskie Mają różną ścieralność oznaczoną liczbą RDA, lub REA. Zaleca się wartości RDA między 8, a 40 i REA między 3, a 15. Pasty zawierają także fluor, hydroksyapatyty – blokujące otwarte kanaliki zębinowe.

Pasta Proxyt Zestaw 3 past: Gruboziarnista (niebieska) RDA 83 Średnioziarnista (zielona) RDA 36 Drobnoziarnista (czerwona) RDA 7 Pasty zawierają: ksylitol (przeciw Streptococcus mutans, oraz aminofluorki)

Aparat Prophy Jet

Pasta Chema-Polish Zestaw 2 past: Chema-Polish I (czerwona, gruboziarnista) Chema-Polish II (niebieska, drobnoziarnista) Pasty te nie zawierają fluorków, dlatego mogą być wykorzystywane przed wypełnianiem kompozytami (nie utrudniają wytrawiania)

Piaskowanie Zabieg musi być wykonywany ze ssakiem, kąt strumienia mieszaniny powietrza w stosunku do ściany zęba powinien wynosić od 30 – 60°. Końcówka powinna być oddalona od 3 do 5 mm od powierzchni zęba.

Piaskowanie - zasady Piaskowanie stosujemy tylko do szkliwa. Strumienia mieszaniny nie kierujemy w kierunku szczeliny dziąsłowej, ani w okolicy wszczepów.

Piaskowanie - skuteczność Metoda ta skuteczna jest w oczyszczaniu bruzd zębów trzonowych przed ich lakowaniem.

Jakie środki stosować po zabiegach oczyszczania zębów ? W celu zniesienia nadwrażliwości zębów po scalingu stosowane są: Azulan (wyciąg z rumianku) Płukanka Schwarza (zawiera formalinę) Płukanka Parmy 0,2% roztwory diglukonianu chlorheksydyny (efekty uboczne to zaburzenia smaku, przebarwienia wypełnień, języka i zębów) Napar szałwi Kora dębowa Sól kuchenna 3% woda utleniona

Zabiegi u pacjenta w pozycji leżącej Z użyciem ślinociągu Z użyciem ssaka Skaling nad- i poddziąsłowy ręczny z polerowaniem korzeni Piaskowanie zębów Skaling nad- i poddziąsłowy dźwiękowy/ultradźwiękowy

Miroslav Umićević Makary Wiercimok Maciej Dobrucki