Właściwości testów diagnostycznych Prezentacja multimedialna do zajęć z przyrody pt. Pozytywny wynik testu diagnostycznego – czy zawsze wyrok?

Diagnostyka HIV - media

Diagnostyka HIV – poradnictwo medyczne Test na HIV nie wykrywa samego wirusa, nie jest też testem na AIDS. Jest to badanie na obecność przeciwciał skierowanych przeciwko wirusowi HIV. Powszechnie stosowanym testem jest tzw. test przesiewowy (ELISA), rzadziej stosuje się test potwierdzenia (Western blot). Stowarzyszenie Nadzieja, Kto powinien zrobić test na HIV, http://rozmaitosci.com/archives/3088 (zmienione)

Przykład testu o wysokiej czułości - Elisa Badanie przesiewowe dotyczy zazwyczaj dużej populacji badanych i ma na celu wyłowienie jak największej liczby zakażonych, nawet kosztem błędnego zdiagnozowania zakażenia u zdrowych osób. Test ELISA charakteryzuje stosunkowo wysoka czułość. Elisa służy do badań przesiewowych krwi od dawców, opartych na reakcji antygen - przeciwciało. [1]

Do czego służy badanie przesiewowe? Badanie przesiewowe dotyczy zazwyczaj dużej populacji badanych i ma na celu wyłowienie jak największej liczby zakażonych, nawet kosztem błędnego zdiagnozowania zakażenia u zdrowych osób.

Właściwości testu Czułość diagnostyczna - prawdopodobieństwo wykrycia zakażenia u osoby zakażonej. Test o czułości diagnostycznej =100% daje wynik pozytywny dla wszystkich zakażonych osób w badanej populacji. Czułość diagnostyczna prawdopodobieństwo dodatniego wyniku testu u osób rzeczywiście chorych (lub nosicieli) liczba wyników prawdziwie dodatnich. Czułość diagnostyczna równa 100% oznacza, że wszyscy badani, którzy są zakażeni zostaną tym testem zdiagnozowani. Test o wysokiej czułości diagnostycznej zazwyczaj ma niższą swoistość, czyli może fałszywie diagnozować zakażonych (dodatni wynik u osoby niezakażonej). liczba wyników prawdziwie dodatnich + liczba wyników fałszywie ujemnych

Właściwości testu Swoistość diagnostyczna - prawdopodobieństwo uzyskania negatywnego wyniku u osoby niezakażonej (zdrowej). Test o swoistości diagnostycznej = 100% daje wynik negatywny u wszystkich zdrowych osób w badanej populacji. Swoistość diagnostyczna prawdopodobieństwo ujemnego wyniku testu u osób naprawdę zdrowych -     liczba wyników prawdziwie ujemnych /-      liczba wyników fałszywie dodatnich + liczba wyników prawdziwie ujemnych 100% swoistość testu oznacza, że wszyscy ludzie zdrowi zostaną w tym teście oznaczeni jako zdrowi.

Wynik dodatni testu = zakażenie? Tak, jeśli jest to test o wysokiej swoistości. Nie, jeśli jest to test o wysokiej czułości. Test o wysokiej czułości daje wyniki fałszywie pozytywne (diagnozuje osoby zdrowe jako zakażone). Test o wysokiej swoistości daje wyniki fałszywie negatywne (diagnozuje osoby zakażone jako zdrowe).

Wynik ujemny testu = zdrowie? Nie, jeśli jest to test o wysokiej swoistości. Tak, jeśli jest to test o wysokiej czułości.

Właściwości testu cd. Dodatnia wartość prognostyczna testu (wartość predyktywna dodatnia) – prawdopodobieństwo, że zakażenie występuje naprawdę u osób z dodatnim wynikiem testu. Jest wartością określającą poziom zaufania dla uzyskanego wyniku dodatniego danym testem podczas badania danej populacji. Jest w pewnym sensie odwrotnością pojęcia czułości diagnostycznej.

Właściwości testu cd. Ujemna wartość prognostyczna testu (wartość predyktywna ujemna) – prawdopodobieństwo, że zakażenie nie występuje naprawdę u osób z ujemnym wynikiem testu. Jest wartością określającą poziom zaufania dla uzyskanego wyniku ujemnego danym testem podczas badania danej populacji. Jest wypadkową czułości diagnostycznej testu i częstości zakażeń w danej badanej populacji.

Czułość testu Elisa Przykładowo czułość testu ELISA waha się w granicach wartości od 20,9% do 97,7%.

Jeśli test Elisa daje wynik dodatni to …. ? To jest zapowiedź pracy zespołowej z materiałami źródłowymi. Nie należy oczekiwać odpowiedzi ani też jej udzielać – po prostu należy zawiesić pytanie…

Przykład testu o wysokiej swoistości – Western blot Wynik dodatni jest określony przez stwierdzenie obecności przeciwciał dla co najmniej trzech produktów dwóch genów HIV: gag i env. Western blot (WB) – test potwierdzenia polega na selektywnym wiązaniu przeciwciał skierowanych przeciwko różnym antygenom wirusowym przy użyciu białek wirusa HIV. Rezultat połączenia jest widoczny w postaci prążków. [1]

Do czego służy test Western blot? To pytanie również powinno na tym etapie lekcji pozostać bez odpowiedzi. Odpowiedź zostanie sformułowana w drugiej części zajęć, na podstawie analizy danych z materiałów źródłowych i wnioskowania.

Źródła http://www.virusmyth.com/aids/hiv/panel/chapter4.htm Źródło obrazu - http://chemi-irls.blog.com/2009/05/15/elisa-test/ http://www.aids.gov.pl/files/publikacje/Diagnostyka_zakazenia_HIV.pdf http://pl.wikipedia.org/wiki/Czu%C5%82o%C5%9B%C4%87_testu_diagnostycznego http://hylostet.pl/igm/article/61/ - dodatkowa literatura Obrazy pochodzą ze stron: http://www.nanosphere.us/page/about-us http://hylostet.pl/igm/article/61/ http://www.hivinfosource.org/hivis/hivbasics/results/

Materiał do zajęć dydaktycznych z przyrody dla szkoły ponadgimnazjalnej. Opracowanie Pracownia Przedmiotów Przyrodniczych IBE