Odtwarzanie retencji utraconej Dr hab. inż. Paweł Licznar, prof. PWr. Politechnika Wrocławska Katedra Wodociągów i Kanalizacji

Geneza problemu Podstawowe czynniki: Uszczelnienie powierzchni Nieciągłość i zmienność opadu W Polsce opady trwają średnio tylko 10% czasu w roku. Deszcze nawalne i ulewne (opady o intensywności powyżej 0,2 mm/min.) trwają średnio od ok. 3,5 godz./rok w Głogowie, do niespełna 16 godz./rok w Bielsku-Białej. Opady o całkowitej warstwie > 10 mm, występują statystycznie 12,3 razy/rok i 6,6 razy w półroczu letnim (dane w Warszawy i Wrocławia). Źródło: www.wp.pl Źródło: www.wp.pl

Prognozy na przyszłość Zmiany opadów dobowych (V-X) w latach 2016-2050 w odniesieniu do wielolecia 1966-2015 RCP4,5 Reprezentatywna Ścieżka Zmian Koncentracji wymuszanie radiacyjne w 2100 r. wzgl. 1750 r., wynoszące: 4.5 Wm-2, stabilizuje się do 2100 r., koncentracja ekwiwalentu CO2 sięgająca 630 ppm. Źródło: KNMI Climate Explorer, V Raportu IPCC

Prognozy opadów ekstremalnych Prognozy zmian parametrów opadów R1xday, R10mm, R20mm dla Gdańska w odniesieniu do wielolecia 1966-2015 dla RCP4,5 Wniosek: więcej ulew i więcej powodzi miejskich Na podstawie: KNMI Climate Explorer, V Raportu IPCC

Idea retencji zbiornikowej Korzyści: redukcja maksymalnego odpływu; opóźnienie odpływu i jego rozciągnięcie w czasie; możliwość projektowania i budowy poniżej zbiorników kanałów o mniejszej przepustowości, ale lepiej wykorzystywanych; możliwość wprowadzenia do istniejących kanałów wód deszczowych z nowych zlewni; poprawa jakości ścieków (przechwytywanie zanieczyszczeń, uśrednianie składu ścieków); architektura krajobrazu (zbiorniki otwarte wód deszczowych, poprawa warunków mikroklimatycznych i stosunków wodnych). Sposoby realizacji: podziemne; otwarte mokre; otwarte suche. Budowla odpływowa Hydrogram odpływu Hydrogram dopływu Urządzenie spustowe Zbiornik retencyjny Hydrogram dopływu Objętość retencji Przepływ Hydrogram odpływu Czas

Zbiorniki suche Uwagi: Raczej płytkie, Czy będą wysychać? Zalecana powierzchnia to zwykle 0,5–2,0% całkowitej powierzchni zlewni (Urban Drainage Flood Control District Denver 1992).

Zbiorniki mokre Uwagi: Zwykle głębsze, Kwestia zalądowienia, Kwestia jakości wody, Zalecana powierzchnia to zwykle 2,0–3,0% powierzchni uszczelnionej zlewni (US EPA 1999). Dzisiaj możemy nimi już sterować (dlaczego ich nie opróżniać przed opadem)?!

Jak wymiarować zbiorniki? Każdy opad to unikalny hietogram, którego rezultatem jest inny, unikalny hydrogram odpływu…

Jak wymiarować zbiorniki? Każdy unikalny hydrogram odpływu prowadzi zatem do unikalnej wartości niezbędnej objętości retencji… Czego możemy oczekiwać od zbiorników retencyjnych? Ochrony na zadanym poziomie prawdopodobieństwa... Co zrobić, aby przygotować się na ekstremalnie duży deszcz? Stworzyć system ostrzegania o powodziach miejskich i minimalizować straty… Źródło: Licznar P. (2013): Wymiarowanie zbiorników retencyjnych ścieków deszczowych na podstawie syntetycznych szeregów czasowych opadów deszczu. Ochrona Środowiska, vol 35, nr 2, 27-32.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ