Świadome decyzje okołoporodowe

Model relacji lekarz – pacjent Ekspercki, paternalistyczny Uległość i posłuszeństwo pacjenta, komunikowanie pacjentowi kierunku działania, przenoszenie odpowiedzialności za stan swojego zdrowia na personel medyczny Partnerski Autonomia i decyzyjność pacjenta, angażowanie pacjenta w naradę nad najlepszym kierunkiem działania, współpraca

Tradycyjne położnictwo Modele położnictwa Tradycyjne położnictwo medykalizacja ciąży i porodu pasywność, zależność kobiety, zdanie na autorytet personelu medycznego konieczność posłusznego oddawania się różnym procedurom utrata wiary w to, że poród naturalny jest możliwy Poród aktywny praktyka położnicza oparta na dowodach naukowych ograniczenie nadmiernej medykalizacji kobieta podmiotem wydarzeń decyzyjność kobiety, wzięcie odpowiedzialności za rozwój wypadków

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta Integralna część szeroko rozumianych praw człowieka władze publiczne mają obowiązek stać na ich straży dodatkowa ochrona prawna dla osób znajdujących się w szczególnej dla nich sytuacji (nierówność pozycji, asymetria wiedzy, stres) dotyczą osób, które korzystają ze świadczeń zdrowotnych lub zwracają się o ich udzielenie (niezależnie od tego czy są chore) nie są skierowane przeciwko pracownikom medycznym realizacja większości z nich nie wymaga pieniędzy, ale dobrej komunikacji, życzliwości i zmiany sposobu myślenia o pacjentach.

Prawo do informacji jedno z najważniejszych praw pacjenta, wynika z konstytucyjnego prawa do stanowienia o sobie, nakłada na personel medyczny obowiązek udzielania pełnej i zrozumiałej informacji o wszelkich planowanych badaniach, zabiegach i terapiach stosowanych w czasie pobytu w szpitalu, informacji o przebiegu porodu, o stanie dziecka itd. w przypadku wątpliwości, co do diagnozy lekarskiej, bądź sposobu prowadzenia terapii - prawo zwrócenia się o inną, dodatkową opinię lub konsultację.

Świadoma zgoda obowiązek uzyskania świadomej zgody to nie tylko obowiązek prawny (podpis na stosownym formularzu), którego spełnienie chroni personel przed zarzutem bezprawnego działania; to proces komunikacyjny, którego celem jest dostarczenie pacjentowi pełnej i rzetelnej informacji na temat propozycji diagnostycznych i terapeutycznych, która umożliwi mu podjęcie autonomicznej i przemyślanej decyzji; wolę pacjenta lekarz powinien traktować jako nadrzędną, o ile nie jest sprzeczna z zasadami etyki lekarskiej i nie oznacza żądania niewłaściwej opieki medycznej.

Informacja świadoma zgoda świadomy sprzeciw Informacja powinna być zrozumiała, przystępna i wyczerpująca, obiektywna, rzetelna i zgodna z aktualna wiedzą medyczną. Skutkiem niewłaściwego przekazania informacji może być udzielona przez pacjenta „zgoda nieobjaśniona”, która jest nieskuteczna i pozbawia ją znaczenia prawnego. Informacja i uzyskanie zgody pacjenta powinien być zrealizowany przed rozpoczęciem procedur medycznych. Zgoda następcza nie ma mocy prawnej. Poprzedzona informacją zgoda na kolejne, poszczególne czynności, a nie zgoda in blanco na wszystko.

Prawo dostępu do dokumentacji medycznej Prawo do ochrony naszych danych przed osobami przez nas nieupoważnionymi Prawo do zdobyczy medycyny Prawo do korzystania z aktualnych zdobyczy medycyny w diagnostyce i leczeniu. Wybór metody nie może wynikać z rutyny, czy środowiskowych standardów praktyki, które nie łączą się z naszym dobrem i nie mają poważnego uzasadnienia!

Główne przyczyny frustracji kobiet związane z komunikacją to: brak informacji („nikt nic nie mówi”) konieczność „wyciągania” informacji („odpowiadają tylko, jeśli sama zapytam”) ośmieszanie dociekliwości, chęci dowiedzenia się czegoś – postrzegane jako wtrącanie się w pracę. (Najgorzej jak się trafi taka pacjentka, co się ,,naczytała”. Nie będę tłumaczyć wszystkiego. Robimy, co należy. Jak pani chce szczegółów, trzeba było pójść na medycynę.)

Trudności podejmowania decyzji w porodzie celowe ,,wyłączanie” się analitycznego umysłu stres, dyskomfort fizyczny i psychiczny łatwość zachwiania pewności siebie kobiety możliwość znalezienia się pod presją. W takiej sytuacji można powiedzieć wprost: Proszę nie wywierać na mnie presji. Proszę mnie nie zmuszać. Co się stało, że nie mogę samodzielnie podjąć decyzji?

Czemu służy zadawanie pytań? Zachęca lekarza, by brał pod uwagę nasze ryzyko indywidualne, nie tylko ryzyko względne oraz nasze wartości i oczekiwania. Zmniejsza opory w relacjach. Pozwala w pełni korzystać z prawa do samostanowienia. To nie natarczywość, tylko wyraz troski o własne zdrowie.

Trafne pytanie jest połową mądrości. Warto wiedzieć o co pytać! Proste narzędzie – karteczka z pytaniami:   Świadoma zgoda PLUSY – jakie są korzyści? MINUSY – działania niepożądane, skutki uboczne? INNE OPCJE – czy są inne możliwości? CZAS – czy mogę poczekać z decyzją? INTUICJA – co podpowiada mi intuicja?

Nie zagłuszajmy wewnętrznego dialogu Nie zagłuszajmy wewnętrznego dialogu! Realizujmy to, co przychodzi nam do głowy w odpowiedzi na pytanie: Co czuję, że jest dla mnie dobre?

Co powstrzymuje nas przed podejmowaniem decyzji? Potrzeba wybierania takich opcji, które dadzą nam pewność; lęk i to co mu towarzyszy: brak elastyczności, unikanie, negowanie własnych potrzeb, zamartwianie się o to, co pomyślą o nas inni, nadmierne skupianie się na uczuciach innych ludzi, trudność z wytyczeniem własnych granic; nadmiar informacji (konieczność ich poszukiwania, selekcja i ustalanie faktów).