Budowa ustawy
Kolejność Tytuł Przepisy merytoryczne Przepisy zmieniające Przepisy przejściowe i dostosowujące Przepisy końcowe
Tytuł ustawy Czym jest ustawa? Funkcje tytułu (informacyjna, interpretacyjna) Tytuł jako element obowiązkowy (§ 14 ust. 1 pkt 1 ZTP): Oznaczenie rodzaju aktu, Data, Ogólne określenie przedmiotu.
USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny z dnia 5 czerwca 1998 r USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie gminnym z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta
Oznaczenie rodzaju aktu „ustawa” Wskazanie organu, który ustanowił akt
Data ustawy Oznaczenie dnia, miesiąca i roku ustanowienia ustawy. Ustawa „z dnia” … (nie „z dn.”) Dzień określony cyframi arabskimi Miesiąc określony słownie Rok wskazany cyframi arabskimi ze znakiem „r.” (rok) Data ustawy – data uchwalenia przez Sejm RP
Określenie przedmiotu ustawy Zwięźle (krótko, prosto i zgrabnie językowo + łatwo do zapamiętania), ale adekwatnie do treści Np. o referendum, o szkolnictwie wyższym, o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. - Nie można powoływać się na żadną inną ustawę – wyjątki – ustawa zmieniająca (o zmianie ….), ustawa wprowadzająca inną ustawę (Przepisy wprowadzające ustawę ….).
Rodzaje określeń przedmiotu ustawy § 19 ZTP: Opisowe (rozpoczyna się od przyimka „o”, charakter omawiający, jeżeli w tytule wymienia się kilka spraw będących przedmiotem ustawy, to przy kolejnych wyliczeniach nie powtarza się przyimka), Rzeczowe (rzeczownikowe, „Kodeks”, „Prawo”, „Ordynacja”, wyczerpujące uregulowanie obszernej dziedziny prawa).
Zapis tytułu ustawy USTAWA z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii
Przepisy merytoryczne Przepisy określające zakres przedmiotowy ustawy Przepisy określające zakres podmiotowy ustawy Definicje Skróty Inne postanowienia przepisów ogólnych
Przepisy określające zakres przedmiotowy ustawy Szersze określenie przedmiotu ustawy Funkcja informacyjna Określenie w sposób adekwatny do faktycznej zawartości ustawy „ustawa określa”, „ustawa reguluje”, „przepisy ustawy stosuje się do …”
„Art. 1 Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców.” „Art. 1 Przepisy ustawy stosuje się w razie konieczności rozwiązania przez prawodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników (…).” „Art. 1 Ustawa reguluje tworzenie, organizacje, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych.”
„Art. 3 Przepisów ustawy nie stosuje się do: działalności wytwórczej (…); wynajmowania przez rolników pokoi (…); (…);”
Przepisy określające zakres podmiotowy ustawy Wskazują podmioty, których dotyczy ustawa Często przepisy są pomijane – powszechność i uniwersalność stosowania ustawy
Art. 1. 1. Ustawie podlegają nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w: 1) publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (...); 2) zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich (...); Art. 2. Przepisów ustawy nie stosuje się do żołnierzy w czynnej służbie wojskowej oraz funkcjonariuszy Policji i pożarnictwa: zajmujących stanowiska nauczycieli w szkołach i placówkach oświatowo-wychowawczych wojskowych i resortu spraw wewnętrznych i administracji; wyznaczonych do wykonywania zadań poza wojskiem.
Definicje Eliminacja wieloznaczności i nieostrości d. sprawozdawcze i d. projektujące (d. regulujące i d. konstrukcyjne) Kiedy formułuje się definicje? Gdzie umieszcza się definicje?
Słowniczek (§ 150 ust. 3 ZTP) „Objaśnienia wyrażeń ustawowych” np. art. 115 k.k., Definicja agregatowa (§ 150 ust. 1 ZTP) Np. art. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Definicje nawiasowe (§ 150 ust. 2 ZTP) Art. 46. § 1. Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Art. 81. § 1. Jeżeli ustawa uzależnia ważność albo określone skutki czynności prawnej od urzędowego poświadczenia daty, poświadczenie takie jest skuteczne także względem osób nie uczestniczących w dokonaniu tej czynności prawnej (data pewna). Art. 172. § 1. Posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie).
Skróty Gdzie umieszcza się skróty? Jaki jest warunek dopuszczalności umieszczenia skrótu? Dlaczego wprowadza się skróty?
Inne postanowienia przepisów ogólnych Przepisy wysławiające zasady prawa Normy programowe
Przepisy szczególne Przepisy materialne § 25 Przepisy ustrojowe § 26 Przepisy proceduralne § 27 Przepisy karne § 28
Przepisy odsyłające Przepisy, które odsyłają do innych przepisów określonych jako przepisy odniesienia Odesłanie w obrębie jednej ustawy – wystarczy numer porządkowy przepisy odniesienia Odesłanie do innej ustawy/aktu normatywnego – konieczne jest prawidłowe określenie aktu, do którego następuje odesłanie
Przepisy upoważniające Nie posiadają ściśle określonego miejsca w systematyce ustawy Za ich pomocą prawodawca nadaje wskazanym w tych przepisach podmiotom kompetencję do dokonania czynności konwencjonalnej, polegającej na wydaniu odpowiedniego rozporządzenia Wskazuje: - organ właściwy, - rodzaj aktu, - zakres spraw przekazanych, - wytyczne dot. treści rozporządzenia.
Przepisy zmieniające Polegają na: Uchyleniu niektórych przepisów ustawy zmienianej. Zastąpieniu niektórych przepisów ustawy zmienianej przepisami o innej treści lub brzmieniu. Dodaniu do ustawy zmienianej nowych przepisów.
Przepisy przejściowe i dostosowujące - p. przejściowe – wpływ nowej ustawy na stosunki powstałe pod działaniem ustawy albo ustaw dotychczasowych. p. dostosowujące: Sposób powołania po raz pierwszy organów lub instytucji tworzonych nową ustawą, Sposób przekształcenia organów lub instytucji utworzonych na podstawie dotychczasowej ustawy w organy lub instytucje przez nową ustawę, Sposób likwidacji organów lub instytucji znoszonych nową ustawą, zasady zagospodarowania ich mienia oraz uprawnienia i obowiązki dotychczasowych pracowników.
Przepisy końcowe § 38 – 53. Przepisy uchylające, Przepisy o wejściu ustawy w życie, *przepisy o wygaśnięciu mocy ustawy.