Me gustaría preguntar… Krzysztof J. Legawiec

1. Zdanie pytające Każdy zwrócił chyba uwagę, że zdania w języku hiszpańskim rozpoczynają się „odwróconym” znakiem zapytania Takie rozwiązanie zdaje się mieć cenną zaletę – podczas czytania „ostrzega” nas, jak należy zaintonować zdanie

1. Zdanie pytające 1.2. Pochodzenie odwróconego znaku W 1754 roku Hiszpańska Akademia Królewska wprowadziła zasadę gramatyczną, według której odwrócony znak zapytania ma znajdować się na początku zdania. Wiązało się to z tym, że osoba, która czytała tekst w języku hiszpańskim, nie była w stanie przewidzieć prawidłowej intonacji.

1. Zdanie pytające 1.3. Dwie konstrukcje składniowe pytań Pytania możemy podzielić na te, które są wprowadzane przez zaimki pytające, bądź takie, które nie wymagają ich użycia (zaimków).

pytania bez zaimka pytającego 1. Zdanie pytające 1.3.2. Dwie konstrukcje składniowe pytań składnia pytania bez zaimka pytającego PODMIOT ORZECZENIE DOPEŁNIENIE

pytania bez zaimka pytającego składnia pytania bez zaimka pytającego PODMIOT ORZECZENIE DOPEŁNIENIE ¿Usted es el señor Perez?

pytania bez zaimka pytającego - struktury powstające przez inwersję składnia pytania bez zaimka pytającego - struktury powstające przez inwersję ORZECZENIE PODMIOT DOPEŁNIENIE ¿ Es usted el señor Perez?

1. Zdanie pytające 1.3. Dwie konstrukcje składniowe pytań 1.3.1. Składnia pytania bez zaimka Jeżeli w zdaniu nie ma zaimka osobowego, to szyk zdania staje się identyczny jak w wypadku zdania twierdzącego, np.: ¿Vive en Breslavia?

qué, quién, dónde, cuál, cuándo, cuánto 1.3.2. Pytania wprowadzane przez zaimki W codziennej komunikacji, a także języku literackim, dominują struktury wprowadzane przez zaimki pytające. Za chwilę poznamy większość z nich, natomiast na tę chwilę proszę zwrócić uwagę na fakt, że każdy taki zaimek posiada akcent graficzny: qué, quién, dónde, cuál, cuándo, cuánto

pytania z zaimkiem pytającym 1. Zdanie pytające 1.3. Dwie konstrukcje składniowe pytań 1.3.2. Pytania wprowadzane przez zaimki składnia pytania z zaimkiem pytającym zaimek pytający orzeczenie zdania podmiot Dalszy podział tych struktur obejmuje różnicowanie ze względu na odmienność zaimków

qué quién - quiénes qué tal cuándo ZAIMKI PYTAJĄCE nieodmienne 1. Zdanie pytające 1.3. Dwie konstrukcje składniowe pytań 1.3.2. Pytania wprowadzane przez zaimki ZAIMKI PYTAJĄCE nieodmienne odmienne qué quién - quiénes qué tal cuándo cuál - cuáles cómo cuánto – cuánta – cuántos - cuántas dónde

ZAIMKI PYTAJĄCE NIEODMIENNE

qué Zaimek „qué” oznacza: 2. Zaimki pytające 2.1. Zaimki pytające nieodmienne qué Zaimek „qué” oznacza: co lub jaki, jaka, jakie lub który, która, które Najbliższym nam pytaniem jest np. pytanie o godzinę: ¿ Qué hora es?

Przykłady użycia zaimka nieodmiennego qué ESP POL ¿qué es eso? Co to jest? ¿qué dices? Co mówisz? ¿qué amigo te llamó? Który przyjaciel do ciebie dzwonił?

Przykłady użycia zaimka nieodmiennego Z którym, z czym (dosł. jakim)? qué Zaimek „qué” może występować także w wyrażeniach przyimkowych, np.: ESP POL ¿Con qué...? Z którym, z czym (dosł. jakim)? ¿De qué...? Dosł. z czego? ¿Para qué...? Po co? oraz ¿En qué...? w którym, w jakim? ¿Por qué...? dlaczego?

¿Qué tal trabaja la nueva colega? jak pracuje nowa koleżanka? Qué tal jest przez nas kojarzone jako co słychać, jednak w niektórych sytuacjach może przyjmować inne znaczenia, np.: Co powiesz na? lub Jak jest? lub Jak było? lub Jak ci minął/minęła/minęły? ¿Qué tal trabaja la nueva colega? jak pracuje nowa koleżanka? zaimek pytający orzeczenie zdania podmiot

Cuándo znaczy kiedy… ¿ De cuándo es esta revista? Przykłady użycia w wyrażeniach przyimkowych ¿ De cuándo es esta revista? Z kiedy (kontekst: z jakiego dnia) jest ta gazeta? ¿Para cuándo es la reservación? Na kiedy jest rezerwacja? ¿Hasta cuándo vas a trabajar? Do kiedy będziesz pracować? ¿Desde cuándo estáis aquí? Od kiedy jesteście tutaj?

dónde znaczy gdzie… ¿ Adónde vamos? ¿ Dónde ocurrió el accidente? Gdzie zdarzył się wypadek? lub z przyimkiem de: ¿ De dónde vienen? Skąd państwo przychodzą (pochodzą)? Adónde oznacza dokąd, np.: ¿ Adónde vamos? Dokąd idziemy?

¿ A cómo están las sardinas? Cómo znaczy jak… ¿Como está tu madre? Jak się miewa twoja mama? A cómo użyjemy pytając o cenę lub datę, np.: ¿ A cómo están las sardinas? Po ile są/ile kosztują sardynki?

ZAIMKI PYTAJĄCE ODMIENNE

quién - quiénes quién „pyta” o jedną osobę A: ¿Quién viene hoy? 2. Zaimki pytające 2.2. Zaimki pytające odmienne quién - quiénes quién „pyta” o jedną osobę A: ¿Quién viene hoy? B: Pedro. A: Kto dziś przychodzi? B: Piotr Quiénes używamy w przypadku następującej liczby mnogiej lub jeżeli o coś pytamy, nie wiedząc „ile jest osób” A: ¿Quiénes viven hoy? B: Pedro y Ana. A: Kto dziś przychodzi? B: Piotr i Ana

Przyimek + quién / quiénes ¿A quién quiere Juan? Kogo kocha Jan? ¿A quiénes les vas a enviar tarjetas? Komu wyślesz kartki? ¿Con quién vives? Z kim mieszkasz? ¿Para quién es esto? Dla kogo to jest? ¿De quién es el coche? Czyj jest ten samochód? (de quién może być użyte w kontekście od kogo)

który, która, które lub jaki, jaka, jakie cuál - cuáles Zaimek cuál oznacza który, która, które lub jaki, jaka, jakie Pyta o jedną osobę lub rzecz Służy do stawiania pytań, w których istnieje wybór z większej liczby W liczbie mnogiej używamy zaimka cuáles Rzeczy lub osoby, z których wybieramy wprowadzamy przy użyciu przyimka de de + rzeczownik

¿Cuál es tu coche, el rojo o el azul? Który to twój samochód? Czerwony, czy niebieski? ¿Cuáles son tus zapatos? Które to są twoje buty? A cuál (a cuáles) używamy, gdy zaimek pytający odnosi się do osób będących w zdaniu dopłenieniem bliższym lub dalszym: ¿A cuál de tus hermanos quieres más,a Pepito u a Juanita? Kogo ze swojego rodzeństwa kochasz bardziej, Pepito czy Juanitę?

przyimek + cuál / cuáles Con cuál Z którym, z którą/z jakim, z jaką Con cuáles Z którymi/z jakimi Para cuál Dla którego (jakiego)/dla której (jakiej) Para cuáles Dla których (jakich) ¿Con cuál línea aérea va a volar? Którą (dosł. z którą) linią lotniczą pan/pani poleci? ¿Para cuál de tus hijas es este regalo? Dla której z twoich córek jest ten prezent?

cuánto – cuánta – cuántos - cuántas Zaimek cuánto oznacza ile Zgadza się w liczbie i rodzaju z rzeczownikiem do którego się odnosi

cuánto + rzeczownik Rodzaj męski Rodzaj żeński Liczba pojedyncza ¿Cuánto cuesta este vestido? ¿Cuánta fruta necesitas? Ile kosztuje ta sukienka? Ile owoców potrzebujesz? Liczba mnoga ¿Cuántos días te quedas aquí? ¿Cuántas monedas hay aquí? Na ile dni zostaniesz tutaj? Ile monet jest tutaj?

¿Cuánto dura la película? Ile/jak długo trwa film? W połączeniu z czasownikiem cuánto jest nieodmienne i oznacza ile/jak długo cuánto + czasownik ¿Cuánto dura la película? Ile/jak długo trwa film? ¿Cuánto mide? Ile mierzy?

Literatura Margarita Gorrissen, Rosalia de Rosler; Gramatyka języka hiszpańskiego z ćwiczeniami; Lektor Klett, Poznań 2003 Małgorzata Cybulska-Janczew, Jacek Perlin; Gramatyka języka hiszpańskiego z ćwiczeniami; Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2017 Jaime Corpas, Eva Garcia, Augustin Garmenida, Carmen Soriano; Aula Internacional (libro de alumno); Difusion; Barcelona 2001