PŁATNOŚĆ ZA ZAZIELENIENIE

Płatność za zazielenienie (1) Płatność za praktyki rolnicze korzystne dla klimatu i środowiska – płatność obowiązkowa. Z obowiązku realizacji praktyk zazielenienia wyłączeni są rolnicy, którzy: prowadzą działalność rolniczą na powierzchni gruntów ornych mniejszej niż 10 ha i nie posiadają trwałych użytków zielonych lub uznani zostali za rolników uczestniczących w systemie dla małych gospodarstw, lub prowadzą w gospodarstwie produkcję metodami ekologicznymi, zgodnie z przepisami o rolnictwie ekologicznym w odniesieniu do tej części gospodarstwa, na której prowadzą taką produkcję.

Definicje (1) grunt orny - oznaczają grunty uprawiane w celu produkcji roślinnej lub obszary dostępne dla produkcji roślinnej, ale ugorowane, w tym obszary odłogowane, bez względu na to, czy grunty te znajdują się pod uprawą szklarniową lub pod stałym bądź ruchomym przykryciem. uprawy trwałe - oznaczają uprawy niepodlegające płodozmianowi, inne niż trwałe użytki zielone i pastwiska trwałe. Uprawy te zajmują grunty przez okres pięciu lat lub dłużej i zalicza się do nich rośliny zdrewniałe dające powtarzające się zbiory w postaci owoców oraz uprawy wieloletnie roślin niezdrewniałych, zajmujących grunt przez pięć lat lub dłużej i dających powtarzające się zbiory w postaci samej rośliny. Do upraw trwałych zalicza się zagajniki o krótkiej rotacji i szkółki. szkółki - oznaczają obszary młodych zdrewniałych (drzewiastych) roślin uprawianych na otwartym powietrzu w celu późniejszego przesadzenia, tj.: szkółki winorośli oraz podkładek, szkółki drzew i krzewów owocowych, szkółki roślin ozdobnych, komercyjne szkółki drzew leśnych, z wyłączeniem rosnących w lesie szkółek przeznaczonych na potrzeby własne gospodarstwa rolnego, szkółki drzew i krzewów do sadzenia w ogrodach, parkach, na poboczach dróg i na wałach (na przykład sadzonki żywopłotu, róże i inne krzewy ozdobne, ozdobne drzewa i krzewy iglaste), w tym we wszystkich przypadkach ich kłącza, rozłogi i młode sadzonki.

Definicje (2) zagajnik o krótkiej rotacji - obszar obsadzany gatunkami: z rodzaju wierzba (Salix sp.), z rodzaju brzoza (Betula sp.), z rodzaju topola (Populus sp.), w przypadku utrzymania obszarów proekologicznych (EFA) należy uwzględnić tylko gatunki z rodzaju topola czarna (Populus nigra) i jej krzyżówki. trwałe użytki zielone i pastwiska trwałe - oznaczają grunty wykorzystywane do uprawy traw lub innych pastewnych roślin zielnych rozsiewających się naturalnie (samosiewnych) lub uprawianych (wysiewanych), które nie były objęte płodozmianem danego gospodarstwa rolnego przez okres pięciu lat lub dłużej; mogą one obejmować inne gatunki, takie jak krzewy lub drzewa, które mogą nadawać się do wypasu, pod warunkiem że zachowano przewagę traw i innych pastewnych roślin zielnych. Przewaga traw i innych roślin zielnych oznacza, że rośliny te pokrywają ponad 50% obszaru kwalifikującego się obszaru działki rolnej. trawy i inne zielne rośliny zielne (z przeznaczeniem na paszę) - oznaczają wszystkie rośliny zielne, rosnące tradycyjnie na naturalnych pastwiskach lub zazwyczaj zawarte w mieszankach nasion przeznaczonych do zasiewania pastwisk lub łąk w państwie członkowskim, niezależnie od tego czy są wykorzystywane do wypasania zwierząt.

Definicje (3) działka rolna - zwarty obszar gruntu, zadeklarowanego przez jednego rolnika i obejmujący nie więcej niż jedną grupę upraw. W przypadku płatności za zazielenienie, gdzie wymagana jest oddzielna deklaracja użytkowania pewnego obszaru w ramach grupy upraw, działka podlega dalszemu wyznaczaniu na podstawie tego konkretnego użytkowania. grupa upraw (praktyka dywersyfikacja upraw) - każda grupa obszarów zgłoszonych jako określona uprawa, obszary zgłoszone jako trwałe użytki zielone, które są wrażliwe pod względem środowiskowym, pozostałe obszary zgłoszone jako trwałe użytki zielone oraz obszary zgłoszone jako obszary proekologiczne. uprawa (do celów dywersyfikacji upraw), to: każdy rodzaj w klasyfikacji botanicznej upraw dowolny gatunek z rodzin: krzyżowych, psiankowatych i dyniowatych (Brassicaceae, Solanaceae i Cucurbitaceae) grunt ugorowany trawy i inne pastewne rośliny zielne. Formy ozime i jare uważane będą za odrębne uprawy, nawet jeśli należą do tego samego rodzaju.

Realizacja płatności za zazielenienie Warunkiem przyznania płatności za zazielenienie jest realizacja praktyk w zakresie: dywersyfikacji upraw utrzymania trwałych użytków zielonych (TUZ), w tym wyznaczonych jako wartościowe pod względem środowiskowym (TUZ C) utrzymania obszarów proekologicznych (EFA)

Dywersyfikacja upraw Dywersyfikacja upraw polega na utrzymaniu odpowiedniej liczby i powierzchni upraw na gruntach ornych w gospodarstwie rolnym w danym roku. Dotyczy rolników posiadających powyżej 10 ha gruntów ornych, z uwzględnieniem gruntów nie deklarowanych do jednolitej płatności obszarowej. od 10 do 30 ha gruntów ornych – minimum 2 różne uprawy na gruntach ornych, w tym uprawa główna nie powinna zajmować więcej niż 75% gruntów ornych powyżej 30 ha gruntów ornych – minimum 3 uprawy na gruntach ornych; w tym uprawa główna nie może pokrywać więcej niż 75% gruntów ornych, a dwie uprawy główne łącznie nie mogą pokrywać więcej niż 95% gruntów ornych 15 ha 5 ha 20 ha 30 ha 8 ha 2 ha 40 ha

Dywersyfikacja upraw – udział upraw Do celów obliczania udziału różnych upraw uwzględnia się okres od dnia 15 maja do dnia 15 lipca roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie płatności. Każdy hektar na łącznej powierzchni gruntów ornych gospodarstwa uwzględnia się tylko raz w jednym roku składania wniosku. Obszar zajęty pod daną uprawę może obejmować elementy krajobrazu, kwalifikowane do JPO. Obszary, na których prowadzi się uprawę mieszaną, w której w główną uprawę wsiewa się drugą uprawę uznaje się za obszary zajęte jedynie pod uprawę główną. Możliwość uznawania różnych mieszanek nasion za oddzielne uprawy zostanie ewentualnie określona w przepisach o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Obszary, na których wsiewa się mieszankę nasion uznaje się za obszary objęte jedną pojedynczą uprawą – uprawa mieszana, niezależnie od poszczególnych roślin zawartych w mieszance. W przypadku obecności w gospodarstwie: mieszanki zbożowej, mieszanki strączkowo-zbożowej oraz mieszanki strączkowo-słonecznikowej, mieszanki tę będą kwalifikowały się jako jedna upraw.

Dywersyfikacja upraw – udział upraw Mieszanki z udziałem trawy (uprawiane na gruntach ornych) należą do uprawy „trawa lub inne pastewne rośliny zielne”. W przypadku obecności w gospodarstwie na gruntach ornych: trawy w siewie czystym, mieszanki traw oraz mieszanki traw z bobowatymi drobnonasiennymi, wszystkie te uprawy będą klasyfikowane jako uprawa „trawa lub inne pastewne rośliny zielne”. Grunty z uprawą rośliny jednorocznej, bez względu na to czy grunty te znajdują się pod stałym lub ruchomym przykryciem (np. szklarnie), uznaje się za grunty orne. Uprawy pod stałym lub ruchomym przykryciem nie stanowią oddzielnej uprawy w odniesieniu do dywersyfikacji upraw, w przypadku gdy ta sama roślina uprawiana jest w gruncie, np. ogórki uprawiane i w tunelu foliowym stanowią w odniesieniu do dywersyfikacji upraw jedną uprawę - ogórek.

Dywersyfikacja upraw – udział upraw Każdy obszar, na którym rośliny są uprawiane bez interakcji z glebą (np. ze względu na podłoże w szklarni lub uprawę roślin w pojemnikach), nie kwalifikuje się do wsparcia w ramach systemu płatności bezpośrednich oraz uprawa ta nie podlega wymogowi w zakresie dywersyfikacji upraw. Przeprowadzanie kontroli na miejscu dotyczące spełnienia przez rolnika obowiązku dywersyfikacji upraw, przypada na okres od 15 maja do 15 lipca danego roku. Kontrola na miejscu określi powierzchnię każdej uprawy, która jest obecna na polu na podstawie samej uprawy lub resztek pożniwnych (np. ściernisk i innych pozostałości roślin uprawnych), pod warunkiem, że te pozostałości stanowią wyraźny i jednoznaczny dowód istnienia danej uprawy. Jeżeli kontrola na miejscu ujawni, że wymogi dywersyfikacji upraw są spełnione, ale z uprawami innymi niż te, które zostały zadeklarowane we wniosku o przyznanie płatności przez rolnika, z wyłączeniem upraw, które mają wpływ na progi wyłączenia dotyczące dywersyfikacji upraw lub EFA (np. rośliny strączkowe, TUZ), wymóg dywersyfikacji upraw uznaje się za spełniony.

Dywersyfikacja upraw - zwolnienie obowiązek spełniania maksymalnych progów dla upraw głównych (75% i 95%) nie dotyczy gospodarstw, w których trawa lub inne pastewne rośliny zielne (z przeznaczeniem na paszę) albo grunt ugorowany zajmują więcej niż 75% gruntów ornych – pod warunkiem, że uprawa główna na pozostałych gruntach ornych nie zajmuje więcej niż 75% pozostałego gruntu ornego (z wyjątkiem przypadku, gdy ten pozostały obszar jest pokryty trawą lub innymi pastewnymi roślinami zielnymi lub stanowi grunt ugorowany) lub grunty orne – 20 ha grunt ugorowany– 16 ha (80%) pozostałe GO – 4 ha, w tym żyto – 3 ha (max. 75% pozostałych GO) rzepak – 1 ha grunty orne – 20 ha trawa lub inne rośliny pastewne zielne – 16 ha (80%) grunt ugorowany – 4 ha

Dywersyfikacja upraw - zwolnienie Z dywersyfikacji wyłączone są gospodarstwa, w których: powyżej 75% kwalifikujących się gruntów rolnych to trwałe użytki zielone, grunty wykorzystywane do produkcji trawy lub innych pasz zielnych lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 ha Użytki rolne– 200 ha TUZ 160 ha (80%) Sady – 15 ha Pozostałe GO – 25 ha ( max. 30 ha)

Dywersyfikacja upraw - zwolnienie powyżej 75% gruntów ornych jest wykorzystywanych do produkcji trawy lub innych pasz zielnych, lub które stanowią grunt ugorowany lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 ha grunty orne – 100 ha trawy lub pastewne rośliny zielne– 80 ha (80%) Pozostałe GO – 20ha (max. 30 ha) powyżej 50% powierzchni zadeklarowanych gruntów ornych w danym roku nie było przez rolnika deklarowanych w roku poprzednim i na wszystkich gruntach ornych w danym roku uprawiane są inne uprawy w porównaniu do upraw w poprzednim roku kalendarzowym

Dywersyfikacja upraw – praktyka równoważna Możliwa jest realizacja dywersyfikacji upraw poprzez praktykę równoważną w ramach działania rolno-środowiskowo-klimatycznego PROW 2014-2020, poprzez realizację wymogu: „Zastosowanie minimum 4 upraw* w plonie głównym w ciągu roku w gospodarstwie, w tym udział głównej uprawy, oraz łącznie zbóż w strukturze zasiewów nie może przekraczać  65% i udział każdej uprawy nie  może być mniejszy niż 10% (*) uprawa – zdefiniowana w art. 44 ust. 4 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013”, w ramach Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone.

Trwałe użytki zielone (TUZ) (definicja) trwałe użytki zielone (TUZ)– oznaczają grunty wykorzystywane do uprawy traw lub innych pastewnych roślin zielnych rozsiewających się naturalnie (samosiewnych) lub uprawianych (wysiewanych), które nie były objęte płodozmianem danego gospodarstwa rolnego przez okres pięciu lat lub dłużej; mogą one obejmować inne gatunki, takie jak krzewy lub drzewa, które mogą nadawać się do wypasu, pod warunkiem, że zachowano przewagę traw i innych pastewnych roślin zielnych. TUZ są to grunty rolne, które są aktualnie i od co najmniej pięciu lat wykorzystywane pod uprawę traw lub innych pastewnych roślin zielnych, również wtedy gdy grunty te były w tym okresie orane i obsiewane inną odmianą pastewnej rośliny zielnej niż odmiana uprawiana na nich poprzednio. „Krzewy lub drzewa, które mogą nadawać się do wypasu” znajdujące się na TUZ nie są wliczane do oceny maksymalnego zagęszczenia drzew (100 szt./ha). Przewaga traw i innych roślin zielnych oznacza, że rośliny te pokrywają ponad 50 % obszaru kwalifikującego się obszaru działki rolnej.

Trwałe użytki zielone (TUZ) Utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ), w tym wyznaczonych TUZ wartościowych pod względem środowiskowym, wiąże się z: zakazem zaorywania lub przekształcania wyznaczonych trwałych użytków zielonych wartościowych pod względem środowiskowym, położonych na obszarach Natura 2000. pod pojęciem zakaz przekształcania rozumie się m.in. zaorywanie, zamianę na inne użytki rolne (grunty orne, uprawy trwałe), zalesianie, zabudowę (jak drogi i tory kolejowe), grunty porzucone, itp. w przypadku przekształcenia na obszary pozarolnicze, którego nie można przypisać decyzji rolnika (np. infrastruktura zatwierdzona przez administrację krajową dla celów użyteczności publicznej) lub gdy rolnik zaprzestaje prowadzenia działalności rolniczej w całym gospodarstwie rolnym i jego grunty nie zostaną przekazane żadnemu innemu rolnikowi, zakaz przekształcania nie ma zastosowania do takiego rolnika.

Trwałe użytki zielone (TUZ) Utrzymanie trwałych użytków zielonych (TUZ), w tym wyznaczonych TUZ wartościowych pod względem środowiskowym, wiąże się z: zakazem przekształcania trwałych użytków zielonych, gdy wskaźnik udziału powierzchni trwałych użytków zielonych ogółem w powierzchni użytków rolnych zmniejszy się o więcej niż 5% w stosunku do wskaźnika ustalonego w roku referencyjnym (2015) na poziomie kraju.

Trwałe użytki zielone wartościowe pod względem środowiskowym W przypadku zaorania lub przekształcenia trwałych użytków zielonych wartościowych pod względem środowiskowym, rolnik ma obowiązek ponownego przekształcenia tego obszaru w trwały użytek zielony, nie później niż do dnia 31 maja roku następującego po roku złożenia wniosku o przyznanie płatności. Obowiązek ponownego przekształcenia gruntu w TUZ w związku z zaoraniem lub przekształceniem TUZ wartościowego pod względem środowiskowym stwierdza, w drodze decyzji, kierownik BP Agencji, obowiązek ten może być również stwierdzony w decyzji w sprawie o przyznanie płatności bezpośrednich (takie decyzje podlegają doręczeniu). TUZ powstały w wyniku ponownego przekształcenia uznany będzie za TUZ wartościowy pod względem środowiskowym.

Trwałe użytki zielone wartościowe pod względem środowiskowym Jeżeli trwałe użytki zielone cenne przyrodniczo zostały przekształcone, a następnie wydzierżawione lub sprzedane innemu rolnikowi – decyzja kierownika biura powiatowego Agencji, o której mowa w art. 11 ust. 3 i 4 ustawy o płatnościach, stwierdzająca obowiązek ponownego przekształcenia gruntu w trwałe użytki zielone wartościowe pod względem środowiskowym skierowana jest do rolnika – aktualnego (nowego) posiadacza przekształconych gruntów (istotny jest fakt posiadania gruntów, a nie kto je przekształcił – w tym przypadku sprzedający czy też rolnik nabywający te grunty), o ile rolnik ten nie jest zwolniony z obowiązków realizacji praktyk zazielenienia.

Obszary proekologiczne (EFA) Rolnicy, uprawnieni do JPO, posiadający ponad 15 ha gruntów ornych, z uwzględnieniem gruntów ornych niezgłoszonych do płatności, zobowiązani są do zapewnienia, że obszar odpowiadający przynajmniej 5% gruntów ornych gospodarstwa stanowi obszar proekologiczny (EFA) Podstawą do wyliczenia 5% powierzchni EFA jest suma zatwierdzonych gruntów ornych znajdujących się w gospodarstwie oraz, w stosownych przypadkach, powierzchni poszczególnych elementów EFA nie znajdujących się na gruntach ornych, tj.: elementów krajobrazu, stref buforowych, zagajników o krótkiej rotacji, obszarów zalesionych.

Obszary proekologiczne (EFA) Z realizacji praktyki utrzymania obszarów proekologicznych wyłączone są gospodarstwa, w których: więcej niż 75% kwalifikujących się gruntów rolnych to trwałe użytki zielone, grunty wykorzystywane do produkcji trawy lub innych pasz zielnych, lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne nie przekraczają 30 ha powyżej 75% gruntów ornych jest wykorzystywanych do produkcji trawy lub innych pasz zielnych, stanowią grunt ugorowany, objętych uprawami roślin strączkowych lub połączenie ww. sposobów uprawy, pod warunkiem, że pozostałe grunty orne, nie przekraczają 30 ha Z obowiązku utrzymania obszarów proekologicznych możliwe jest wyłączenie rolników, którzy na części gruntów ornych w gospodarstwie prowadzą produkcję ekologiczną, pod warunkiem, że pozostała powierzchnia gruntów ornych zajmuje powierzchnię do 15 ha

Obszary proekologiczne (EFA) - wspólna realizacja Umożliwienie wspólnego wypełniania praktyki EFA rolnikom, których gospodarstwa położone są w bliskiej odległości, pod warunkiem że obszary proekologiczne „wspólnie rozliczane” przylegają do siebie (fizycznie). liczba rolników uczestniczących we wspólnej realizacji – max. 10 z rozwiązania tego będą mogli korzystać rolnicy, których 80% powierzchni gospodarstwa każdego z tych rolników znajduje się w obszarze o promieniu wynoszącym maksymalnie 15 km, przy czym promień ten wyznacza się od środka: wspólnego obszaru proekologicznego albo siedziby gospodarstwa jednego z rolników realizujących wspólnie praktykę utrzymania obszarów proekologicznych. Rolnicy realizujący wspólnie praktykę utrzymania obszarów proekologicznych do wniosku o przyznanie płatności dołączają umowę oraz deklarację o wspólnej realizacji praktyki utrzymania obszarów proekologicznych.

Obszary proekologiczne (EFA) element proekologiczny może być zgłoszony przez rolnika tylko w przypadku, gdy znajduje się na gruntach jego gospodarstwa lub jest w bezpośrednim ich sąsiedztwie oraz jest przez niego utrzymywany lub zarządzany. obszary proekologiczne co do zasady powinny znajdować się na gruntach ornych danego gospodarstwa rolnego, z wyjątkiem: obszarów gospodarstwa rolnego objętych zagajnikami o krótkiej rotacji i obszarów zalesionych w ramach PROW. elementy krajobrazu wskazane w tabeli (od EFA2 do EFA8) oraz strefy buforowe uznaje się za położone w sąsiedztwie gruntów ornych, gdy fizycznie dotykają lub przylegają do granicy działki, na której zadeklarowano grunt orny. za obszary proekologiczne, mogą zostać uznane elementy krajobrazu, które bezpośrednio przylegają do gruntu ornego, ale także te elementy krajobrazu, które są położone w pasie o szerokości do 5 m wokół działki rolnej. uprawy wiążące azot (bobowate) uprawiane w plonie głównym oraz ugory mogą być zaliczone jako uprawa w ramach dywersyfikacji upraw oraz jako obszar proekologiczny.

Obszary proekologiczne (EFA) grunty ugorowane - w ramach obowiązkowej praktyki utrzymywania obszarów proekologicznych to grunty, na których w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 lipca w danym roku nie jest prowadzona produkcja rolna (po upływie tego terminu rolnik będzie mógł przywrócić grunty do produkcji). W przypadku gruntów ugorowanych*, uznaje się je za pozostające w stanie nadającym się do wypasu lub uprawy, jeżeli został na nich przeprowadzony przynajmniej jeden zabieg agrotechniczny mający na celu usunięcie lub zniszczenie niepożądanej roślinności, w terminie do dnia 31 października. * grunty ugorowane, o których mowa w § 3 rozporządzenia MRiRW z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie obszarów uznawanych za obszary proekologiczne oraz warunków wspólnej realizacji praktyki utrzymania tych obszarów (Dz.U.poz.354). Na ugorach uznawanych za obszar proekologiczny: obowiązuje zakaz wysiewu i uprawy gatunków roślin na cele produkcyjne, w tym zakaz wypasu i koszenia, dopuszcza się stosowanie herbicydów w celu przeciwdziałania wkraczaniu niepożądanej roślinności (zgodne z zasadą wzajemnej zgodności), dopuszcza się wysiew mieszanek nasion roślin polnych w celu zwiększenia korzyści płynących z różnorodności biologicznej, pod warunkiem, iż nie są one wykorzystywane w celach produkcyjnych i do  skarmiania zwierząt.

Obszary proekologiczne (EFA) elementy krajobrazu chronione w ramach norm DKR: drzewa będące pomnikami przyrody objęte ochroną na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627, ze zm.); oczka wodne o łącznej powierzchni mniejszej niż 100 m2 ; rowy, których szerokość nie przekracza 2 m. elementy krajobrazu żywopłoty i pasy zadrzewione – o max. szerokości do 10 m drzewa wolnostojące – o średnicy korony minimum 4 metry zadrzewienia liniowe – obejmujące drzewa o średnicy korony minimum 4 metry; odległość między koronami drzew nie powinna przekraczać 5 m zadrzewienia grupowe – których korony zachodzą na siebie oraz zagajniki śródpolne – o maksymalnej powierzchni do 0,3 ha oczka wodne – o maksymalnej powierzchni do 0,1 ha, z wyłączeniem zbiorników z betonu lub tworzywa sztucznego. W przypadku gdy oczko wodne otacza roślinność nadbrzeżna, do powierzchni oczka wodnego (0,1 ha) wliczana jest strefa z roślinnością nadbrzeżną o szerokości do 10 m występującą wzdłuż wody; rowy – o maksymalnej szerokości do 6 m, włączając otwarte cieki wodne służące do nawadniania i odwadniania, z wyłączeniem kanałów wykonanych z betonu miedze śródpolne o szerokości od 1 m do 20 m, na których nie jest prowadzona produkcja rolna

Obszary proekologiczne (EFA) strefy buforowe, w tym strefy buforowe na trwałych użytkach zielonych, pod warunkiem, że różnią się one od przylegającej kwalifikującej się powierzchni użytków rolnych, o szerokości ustanowionej: w ramach norm DKR (przynajmniej 5 m, 10 m lub 20 m) oraz inne strefy buforowe o szerokości nie mniejszej niż 1 m i nie większej niż 10 m, usytuowane na, lub przylegające do gruntu ornego, w taki sposób, że ich dłuższe krawędzie są równoległe do krawędzi cieku wodnego lub zbiornika wodnego. Strefy buforowe mogą obejmować również pasy z roślinnością nadbrzeżną o szerokości do 10 m występującą wzdłuż cieku wodnego. Na strefach buforowych nie może być prowadzona produkcja rolna, niemniej jednak wypas lub koszenie na tych obszarach jest możliwy, pod warunkiem, że strefę tę będzie można odróżnić od przyległych użytków rolnych. Powyższa zasada odnosi się także do stref buforowych ustanowionych w ramach norm DKR jeśli rolnik zdecyduje się je zadeklarować do EFA. Za obszary proekologiczne mogą być uznane strefy buforowe położone na gruncie ornym, jak również strefy, które przylegają dłuższą krawędzią do gruntów ornych gospodarstwa.

Obszary proekologiczne (EFA) zagajniki o krótkiej rotacji, na których: obowiązuje zakaz stosowania środków ochrony roślin stosowanie nawożenia mineralnego ograniczone jest do: w pierwszym roku funkcjonowania plantacji – dawki nawozów mineralnych nie mogą przekraczać 20 kg/ha N, 20 kg/ha P2O5 i 40 kg/ha K2O oraz w roku następującym po zbiorze roślin– dawki nawozów mineralnych nie mogą przekraczać 80kg/ha N, 30 kg/ha P2O5 i 80 kg/ha K2O, co potwierdza rejestr stosowania nawożenia mineralnego prowadzony przez rolnika gatunkami drzew, których uprawa w formie zagajnika o krótkiej rotacji będzie uznawana za obszar proekologiczny są: gatunki z rodzaju wierzba (Salix sp.) gatunki z rodzaju brzoza (Betula sp.) topola czarna (Populus nigra) i jej krzyżówki

Obszary proekologiczne (EFA) pasy gruntów (kwalifikujących się hektarów) wzdłuż obrzeży lasów - o szerokości od 1 m do 10 m, pozostawia się rolnikowi wybór dotyczący prowadzenia produkcji rolnej na tych obszarach, w przypadku, jeżeli: produkcja nie będzie prowadzona – dopuszcza się wypas lub koszenie na paszę, pod warunkiem, że pasy te można odróżnić od przyległych użytków rolnych, albo produkcja będzie prowadzona – obowiązkowe stosowanie współczynnika 0,3 obszary zalesione - po 2008 w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 (zalesienie na gruntach rolnych) oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020, które kwalifikowały się (zapewniły rolnikowi prawo) do jednolitej płatności obszarowej w 2008 r.

Obszary proekologiczne (EFA) międzyplony lub okrywa zielona rozumiane jako wsiewki trawy w uprawę główną lub mieszanki gatunków uprawnych wysiewane w terminie: od dnia 1 lipca do dnia 20 sierpnia danego roku, w przypadku międzyplonów ścierniskowych, od dnia 1 lipca do dnia 1 października danego roku, w przypadku międzyplonów ozimych. Obowiązywał będzie obowiązek utrzymania na gruncie: międzyplonów ścierniskowych: do dnia 1 października danego roku, międzyplonów ozimych: do dnia 15 lutego kolejnego roku. Rośliny ozime zwykle wsiewane jesienią do zbioru lub wypasu nie mogą być jednocześnie deklarowane jako obszary proekologiczne. Za międzyplony lub okrywę zieloną w ramach obszaru proekologicznego uznawane będą mieszanki utworzone z co najmniej 2 gatunków roślin z grup roślin uprawnych, tj. zboża, oleiste, pastewne, miododajne, bobowate drobnonasienne, bobowate grubonasienne.

Obszary proekologiczne (EFA) międzyplony lub okrywa - za międzyplony/pokrywę zieloną w ramach EFA uznawane będą mieszanki utworzone z co najmniej 2 gatunków roślin z poniższych grup uprawnych: zboża oleiste pastewne miododajne mieszanki złożone z samych gatunków zbóż nie będą uznawane jako obszar proekologiczny. mieszanka uprawiana jako międzyplon nie może być następnie uprawiana jako plon główny w roku następującym po roku jej wysiania. Zakaz ten nie dotyczy poszczególnych gatunków, z których utworzona została mieszanka. bobowate drobnonasienne bobowate grubonasienne

Obszary proekologiczne (EFA) uprawy wiążące azot (plon główny) – bób, bobik, ciecierzyca, esparceta siewna, fasola wielokwiatowa, fasola zwykła, groch siewny, groch siewny cukrowy, komonica zwyczajna, koniczyna biała, koniczyna białoróżowa, koniczyna czerwona, koniczyna krwistoczerwona, koniczyna perska, lędźwian, łubin biały, łubin wąskolistny, łubin żółty, lucerna chmielowa, lucerna mieszańcowa, lucerna siewna, nostrzyk biały, peluszka, seradela uprawna, soczewica jadalna, soja zwyczajna. W celu przestrzegania wymogu obszaru proekologicznego rolnik może zgłosić ten sam obszar lub element krajobrazu tylko raz w jednym roku składania wniosków. zastosowanie współczynników przekształcenia i ważenia służących do wyliczania powierzchni przeliczeniowych obszarów EFA, poprzez pomnożenie rzeczywistej powierzchni elementów liniowych i punktowych obszarów EFA przez określony współczynnik (slajd 37)

Żywopłoty/ pasy zadrzewione (mb.) EFA2 5 2 10,0 m2 ELEMENT EFA Nazwa (oznaczenie elementu EFA) Współczynnik przekształcenia (m/drzewo na m2) Współczynnik ważenia Obszar EFA (po zastosowaniu obu współczynników) Grunt ugorowany (m2) EFA1 - 1 1,0 m2 Element krajobrazu Żywopłoty/ pasy zadrzewione (mb.) EFA2 5 2 10,0 m2 Drzewa wolnostojące (sztuka) EFA3 20 1,5 30,0 m2 Zadrzewienia liniowe (mb.) EFA4 Zadrzewienia grupowe/zadrzewienia śródpolne (m2) EFA5 1,5 m2 Miedze śródpolne – o szerokości od 1 m do 20 m, na których nie jest prowadzona produkcja rolna (mb.) EFA6 6 9 m2 Oczka wodne (m2) EFA7 Rowy (mb.) EFA8 3 6,0 m2 Strefy buforowe (mb.) EFA9 9,0 m2 Pasy gruntów kwalifikujących się do płatności wzdłuż obrzeży lasu (mb.) bez produkcji EFA10 z produkcją EFA11 0,3 1,8 m2 Obszary z zagajnikami o krótkiej rotacji na których nie stosuje się środków ochrony roślin oraz stosuje się nawożenie zgodnie z przepisami rozporządzenia dotyczącego EFA (m2) EFA12 0,3 m2 Obszary zalesione w ramach PROW po 2008 r. (m2) EFA13 Obszary z międzyplonami lub okrywą zieloną – międzyplon ścierniskowy (m2) EFA14a Obszary z międzyplonami lub okrywą zieloną – międzyplon ozimy (m2) EFA14b Wsiewki traw w plon główny (m2) EFA14c Obszary objęte uprawami wiążącymi azot (m2) EFA15 0,7 0,7 m2

Zasady ustalania powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie Ustalając powierzchnię gruntów ornych należy od powierzchni wszystkich użytków rolnych odjąć powierzchnie zajmowane przez: trwałe użytki zielone, uprawy trwałe (zajmują grunty przez okres 5 lat lub dłużej), w tym: zagajniki o krótkiej rotacji i plantacje drzewek bożonarodzeniowych, zalesienia dokonane po roku 2008 w ramach schematu pomocowego „Zalesianie gruntów rolnych” realizowanego w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (PROW 2007-2013) oraz w ramach działania Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów (PROW 2014-2020). Od powierzchni gruntów ornych należy odjąć także powierzchnię gruntów ornych, na których prowadzona jest produkcja metodami ekologicznymi, zgodnie z przepisami o rolnictwie ekologicznym.

Zasady ustalania powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie Przykład: Jeżeli wnioskodawca posiada 17 ha gruntów ornych, a uprawy ekologiczne zajmują 8 ha, wówczas nie jest konieczna realizacja praktyki dywersyfikacji upraw (grunty orne bez produkcji ekologicznej zajmują 9 ha). Jeżeli wnioskodawca posiada 17 ha gruntów ornych, a uprawy ekologiczne zajmują 6 ha, wówczas konieczna jest realizacja praktyki dywersyfikacji upraw, a wnioskodawca nie musi utrzymać obszarów proekologicznych. Jeżeli wnioskodawca posiada 17 ha gruntów ornych, a uprawy ekologiczne zajmują 1 ha, wówczas konieczna jest realizacja praktyki dywersyfikacji upraw i jednocześnie wnioskodawca musi utrzymać obszary proekologiczne na poziomie 5% gruntów ornych. Do powierzchni gruntów ornych należy dodać powierzchnie zajmowane przez elementy krajobrazu, które kwalifikują się do przyznania jednolitej płatności obszarowej i położone są w obrębie gruntów ornych. Do elementów tych zalicza się elementy podlegające zachowaniu w ramach norm, tj. rowy do 2 m szerokości, drzewa będące pomnikami przyrody, oczka wodne o łącznej powierzchni mniejszej niż 100 m2 oraz elementy krajobrazu kwalifikujące się do jednolitej płatności obszarowej, tj. powierzchnie zajęte przez rowy, nieutwardzone drogi dojazdowe, pasy zadrzewień, żywopłoty, których szerokość nie przekracza 2 m. Do powierzchni gruntów ornych należy także wliczyć powierzchnie zajmowane przez obiekty znajdujące się na działce rolnej, o ile ich powierzchnia nie przekracza 100 m2, np. stogi siana.

Jeżeli obszar zgłoszony do jednolitej płatności obszarowej przekracza obszar zatwierdzony do obliczania płatności z tytułu zazieleniania uwzględnia się obszar zatwierdzony. Do płatności za zazielenienie uwzględnia się obszar zatwierdzony po zastosowaniu zmniejszeń wynikających z niezgodności w zakresie: dywersyfikacji upraw trwałych użytków zielonych utrzymania obszarów proekologicznych Do wniosków składanych w latach 2015 i 2016 nie stosuje się dodatkowych kar administracyjnych z art. 28 rozporządzenia (UE) Nr 640/2014 tzn. kara administracyjna nie będzie wyższa od kwoty otrzymanej płatności za zazielenienie.

Dziękuję za uwagę