Czerlejno Czerlejno- wieś położona pięć kilometrów na południe od Kostrzyna. Jest to wieś o bardzo długiej historii sięgającej XI wieku. Na przestrzeni owych dziesięciu wieków toczyła się historia naszego kraju również tuż pod naszymi oknami, w najbliższej okolicy, a wokół nas żyli ci, co byli świadkami tej historii.

Czyrnielino Tak brzmiała pierwsza nazwa tej wsi. Najprawdopodobniej pochodzi ona od imienia kmiecia Czyrniela.CCCz

Czyrniel?

4 Biskup Boguchwał Biskup poznański w latach 1254-1265, kanclerz księcia Przemysława I, podpisywał się jako „Boguphalus de Czirnelin”. Biskup pochodził z Czerlejna, bądź otrzymał wieś z rąk poznańskiego księcia.

Biskup Boguchwał

Morderstwo w Czerlejnie W 1268r. miało miejsce okrutne morderstwo. Dobrogost Sulisławic – dziedzic z Nagradowic- zabił na miejscowym cmentarzu kanonika poznańskiego Piotra Pomarzanina. Powodem tego okrutnego czynu miał być spór o dziesięcinę z Wydzierrzawic (dzisiejszy Trzek Duży).

Cmentarz

Rody rycerskie W obrębie parafii czerlejeńskiej zamieszkiwało kilka rodów rycerskich: Nowinowie, Ogonczykowie - Wydzierrzawice (Trzek Duży) Grzymałowie- Kłony (Klony) Łodziowie- Węgierskie

Zygmunt Stabrowski-Ziemianin z Czerlejna Wykupił majątek, który przez ponad dwa wieki pozostawał w rękach niemieckich. W „Złotej Księdze Ziemiaństwa” czytamy, że w „1929 ogólny obszar majątku wynosił 307 ha., w tym 298 ha. ziemi ornej, 5 ha. łąki i pastwiska, a 4 ha .zajęto pod zabudowania gospodarcze i nieużytki. W majątku prowadzone jest gospodarstwo na-sienno-reprodukcyjne — i znajduje się w jak najintensywniejszej kulturze. ” Zygmunt Stabrowski nie tylko odbudował i doprowadził do znakomitego stanu majątek Czerlejno, ale również angażował się w działalność polityczną. W 1930 roku wszedł w skład Sejmiku Powiatowego w Środzie.

ZŁOTA KSIĘGA ZIEMIAŃSTWA Opisy i ilustracje wzorowych majętności w Wielkopolsce (1929 rok) pod naczelną redakcją Stanisława Sas-Lityńskiego

Pałac w Czerlejnie Został wzniesiony w I połowie XX wieku. Zaprojektowany przez niemieckich architektów. Otacza go park. W II połowie XX wieku służył jako szkoła. Nie dawno przeszedł on remont.

Pałac

Lud rolniczy, zwyczajni bohaterowie Przez wieki Czerlejno rozwijało się jako wieś rolnicza. W 1754 na terenie posiadłości państwa Brodzińskich zaczął działać wiatrak koźlak. Funkcjonował przez cały okres, aż do połowy XX wieku.

Wiatrak Wiatrak koźlak zaczął działać w 1754 r. przez cały okres funkcjonowania należał do rodziny Brodzińskich. W późniejszym okresie ulegał systematycznemu niszczeniu. Nie doczekał się rekonstrukcji więc uległ prawie całkowitej degradacji.

Wiatrak

Ksiądz Jan Czujewicz Od 1913 r. był proboszczem tutejszej parafii. Poza swoimi obowiązkami duszpasterskimi wiele czasu poświęcał działalności społecznej i narodowej. W czasie pełnienia swej posługi duszpasterskiej założył w Czerlejnie stowarzyszenia katolickie, takie jak: Żywy Różaniec oraz Młode Polki. Był również inicjatorem powołania w Czerlejnie Akcji Katolickiej. Poza tym od 1913 roku należał do Towarzystwa Kolonii Wakacyjnych i Stacji Sanitarnych “Stella” w Poznaniu. A od 1916 roku był członkiem zwyczajnym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Zmarł 14 lipca 1933 roku w Czerlejnie, gdzie został pochowany na miejscowym cmentarzu.  

Wincenty Witos Niewątpliwie ważnym wydarzeniem była wizyta w Czerlejnie premiera Wincentego Witosa, który przybył do tej wsi w sobotę 15 września 1923 roku.. Premier zwiedził również szkołę. Wydarzenie to upamiętniono, wmurowując tablicę pamiątkową na pałacu i obierając na patrona szkoły właśnie Wincentego Witosa .

Wincenty Witos

Pomnik powstańców wielkopolskich

II Wojna Światowa Niemcy napadają na nasz kraj 1 września 1939r. a już 20 października 1939r. docierają do Kostrzyna. gdzie mordują 27 mieszkańców miasta i gminy. Z Czerlejna na polu chwały zginęli: Bałażyk, Józef Teresiak, Władysław Adamski z Mikuszyna. Aresztowano także naszego proboszcza księdza Edmunda Grocholskiego, który zmarł dwa lata później.

Wysiedlenie W marcu 1940r. do Generalnej Guberni zostały wywiezione rodziny: Kazimierza Strojnego. Michała Strojnego Stanisława Zbierskiego Piotra Przepiórę Leona Nożewnika Michała Stałkowskiego Franciszka Olszewskiego Antoniego Smordowskiego Kazimierza Pawlaka Franciszka Gawareckiego

Wielu mieszkańców Czerlejna zaangażowanych było w walkę z okupantem Wielu mieszkańców Czerlejna zaangażowanych było w walkę z okupantem. Komendantem Batalionów Chłopskich na powiat średzki był Stanisław Zbierski (posiadający w Czerlejnie rodzinę). Werbował on chłopów, w tym także tych z Czerlejna (prawdopodobnie było ich kilku).Wśród nich był Kazimierz Pawlak. Mieszkańcy Czerlejna uczestniczyli także w akcjach Armii Krajowej

2424 Mieczysław Zbierski Kolejny wybitny mieszkaniec Czerlejna , który napisał ,, KRÓTKI ZARYS HISTORII WSI CZERLEJNO POW. ŚRODA’’ i wydał w 1935 roku.

Czas PRL-u Od czasów wojennych władzę sołecką sprawowali następujący członkowie rodziny: Brodzińskich Filipiaków Skubiszaków

Czy pochodzeniem z Czerlejna można się szczycić? Mieszkańcy Czerlejna angażowali się w ważne wydarzenia w dziejach polskiej historii. Możemy zatem być dumni, że naszą małą ojczyzną jest właśnie CZERLEJNO.

ŁUCJA WIŚNIEWSKA JOANNA SKAŁECKA KARINA POLSAKIEWICZ DZIĘKUJEMY  WYKONAŁY: ŁUCJA WIŚNIEWSKA JOANNA SKAŁECKA KARINA POLSAKIEWICZ DZIĘKUJEMY 