Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe 2 Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Struktura własnościowa KMN - typowe formy własności Własność rozproszona (widely held) Własność z pozycją dominującą jednego akcjonariusza (ultimetely held): rodziny lub osoby fizycznej Państwa instytucji finansowej o własności rozproszonej korporacji o własności rozproszonej Źródło: La Porta, ..., „Corporate Ownership Around the World”, NBER, Cambridge, MA, June 1998 Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe Struktura własnościowa KMN - przykładowe formy własności : USA i Niemcy Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Struktura własnościowa KMN - przykładowe formy własności - Japonia Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Struktura własnościowa KMN - dane statystyczne Źródło: Aves, ..., „Who Owns the Largest Firms Around the World?”, International Research Journal of Finance and Economics, Issue 21 (2008) Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Struktura własnościowa KMN - dane statystyczne Źródło: Doremus, ..., „The Myth of the Global Corporation”, Princeton University Press, 1998, Table 3.8, str.52 Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Niedoceniana rola historii „The farther backward you can look (..) the farther forward you are likely to see” according to Winston Churchill Ian Morris, „Why The West Rules - For Now”, str. 13 Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Kształtowanie się struktury własnościowej KMN wywodzących się z USA Amerykański system transparentnych rynków finansowych i „demokracji inwestorów” nie wyrósł z nikąd, stworzyły go: Antypatia do jakiejkolwiek przymusowej centralizacji (np. długoletnie zakazy łączenia działalności bankowej w kilku stanach, działalności „commercial” and „investment”, posiadania przez banki akcji) Długie lata prosperity pozwalające na akumulację kapitałów Pozycja finansowa amerykańskich KMN, z których wiele jest bardziej wiarygodnych dla inwestorów niż banki Ron Chernow, „The Death of the Banker”, str. 71 i następne Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe Kształtowanie się struktury własnościowej KMN wywodzących się z Niemiec Niemcy, w przeciwieństwie do USA faworyzowały ekonomiczną i polityczną koncentrację Kolejne kryzysy: konfiskata aktywów zagranicznych podczas I WŚ, hiperinflacja 1923 roku oraz Wielki Kryzys 1929 r. wymusiły szereg operacji zamiany dług na akcje – wiele udziałów posiadanych przez niemieckie banki pochodzi z tego okresu Szereg aktywów rodzin żydowskich zostało pośrednie lub bezpośrednio przejęte przez banki w czasach hitlerowskich Ron Chernow, „The Death of the Banker”, str. 53 i następne Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe Zmiany w strukturze własnościowej KMN wywodzących się z Niemiec i Japonii Wpływ rynków globalnych rynków finansowych (w 1995 r. Jurgen Schrempf, ówczesny szef Daimler-Benz’a dzwoniąc do 20 kluczowych dyrektorów swojej firmy odkrył, że tylko 2 miało jakieś pojęcie o kursie jej akcji !!!) Wymieranie właścicieli – założycieli wielu firm powstałych w latach 50-ych i 60-ych Ale: „[..] for all the dismantling of the cross-shareholdings at the heart of Deutschland AG, a system of interlocking directorships still exists” (FT, April 5, 2007, p. 17). Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe Kształtowanie się struktury własnościowej KMN zanik indywidualnych właścicieli Źródło: FT, July, 23, 2007 Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe Zmiany struktury własnościowej KMN wywodzących się z USA – kształtowanie się sieci Vitali, …, „The network of global corporate control”, str. 4 Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe Zmiany struktury własnościowej KMN – rosnąca koncentracja w rękach instytucji pośredniczących Vitali, …, „The network of global corporate control”, str. 4 Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe Kształtowanie się struktury własnościowej KMN wywodzących się z USA – uniformizacja Vernon Smith (Noblista, 2002): zwiększające się użycie instrumentów finansowych przez inwestorów powoduje spadek ich zainteresowania wynikami zarządzania poszczególnymi KMN prowadząc do osłabienia kontroli nad ich Zarządami. (Authers J.,”A formula to survive unknown”, Long-Term Investment, FT, Nov., 29, 2007, str. 9) Korelacja pomiędzy notowaniami pojedynczych spółek a całością indeksu S&P rośnie w długim okresie i osiągnęła 86 % w październiku 2012. Inwestorzy tracą zainteresowanie poszczególnymi firmami a patrzą na rynek w całości. (Authers J.,”No end soon to markets’ herd - like moves”, Long-Term Investment, FT, Feb, 13, 2012, str. 24) Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Stara Europa – wpływ Państw na KMN Stara Europa wytworzyła kompleksowy i wielowymiarowy system wpływu Państw na działalność KMN, oparty w malejącym stopniu na udziałach a w rosnącym na bardziej złożonych instrumentach. Nawet bez „złotej akcji” przedsięwzięcie istotnych kroków jak np. fuzji bez zgody rządu byłoby rujnujące dla kariery poszczególnych dyrektorów. (Chodziło o fuzję Total’a i Elf’a). Yergin Daniel: „The Quest.”Energy, Security and The Remaking of the Modern World” , The Penguin Press, New York, 2012, pp. 100. Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Francja – znamienny przykład N. Sarkozy utworzył w 2009 r. państwowy fundusz inwestycyjny pod nazwą Fonds Strategique d’Investissement (FSI) o kapitale 2 mld EUR w celu dokonywania dalszych inwestycji Fundusz ten przejął de facto kontrolę nad Valeo Kierownictwo FSI deklaruje, iż w sytuacji, gdy któraś z wiodących francuskich firm miałaby zostać przejęta przez zagranicznych inwestorów (np. Danone) to będzie on, jak to określono, „gotowy”. „Dirigisme de rigeur”, The Economist, 2nd of January, 2010, pp. 45-46. Podobny krok planują Włochy, które w 2002 rozwiązały utworzony przez Mussoliniego w 1933 r. koncern IRI „Italy plans state investment fund to repel invaders”, The Wall Street Journal, April 4, 2011, p. 4. Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Cele działania korporacji międzynarodowych Przedsiębiorstwa, które przekształcają się w KMN, zakładają inwestorzy. Są jednak inne grupy interesów, które mają znaczący wpływ na działalność KMN: pracownicy, dostawcy, Państwo Wzrost wartości kapitału powierzonego przez inwestorów - podstawowy cel działalności KMN (Rappaport, str. 1 –13) Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe
Robert Uberman, Multinational Corporations (MNCs) Czy odpowiedzialność społeczna KMN nie polega na zarabianiu pieniędzy? – rozkład opinii pomiędzy menedżerami z różnych krajów „Milton Friedman goes on tour”, The Economist, 29th of January, 2011, pp. 57. Robert Uberman, Multinational Corporations (MNCs)
Cele działania korporacji międzynarodowych – grupy interesów Szanse i ograniczenia Robert Uberman, Korporacje międzynarodowe