ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe do 500 kW (projekt z 2016/09/23) Łukasz Horbacz Członek Zarządu IGSPW

PODSUMOWANIE TREŚCI ROZP. 30/10/2016 minął termin konsultacji społecznych określa szczegółowe wymagania dla wprowadzanych do obrotu i do użytkowania kotłów na paliwo stałe o nominalnej mocy cieplnej nie większej niż 500 kW, kotły na paliwo stałe będą musiały spełniać graniczne wartości emisji zanieczyszczeń określone w załączniku do rozporządzenia, graniczne wartości emisji zanieczyszczeń uznaje się za spełnione jeżeli są potwierdzone przez jednostkę akredytowaną, terminy: rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2018 r., do kotłów wyprodukowanych przed dniem 1 stycznia 2018 r. przepisy niniejszego rozporządzenia stosuje się od dnia 1 października 2018 r., rozporządzenie traci moc z dniem 31 grudnia 2019 r.

w odniesieniu do spalin suchych O °C, 1013 m bar, wartości dotyczące emisji pyłu ustalono na podstawie wartości doświadczalnych uzyskanych podczas badań wykonanych metodą grawimetryczną z filtrem. W raporcie z badań należy podać jaką metodę badań zastosowano. Zmierzona emisja pyłu nie obejmuje kondensujących organicznych związków, których kolejne cząstki mogą się tworzyć po zmieszaniu spalin z otaczającym powietrzem. Zmierzone wartości nie są bezpośrednio porównywalne z wynikami pomiarów uzyskanych metodą z kanałem rozrzedzającym i nie mogą być przeliczane na koncentrację cząstek w otaczającym powietrzu.

UZASADNIENIE do ROZPORZĄDZENIA za nieodpowiedni stan jakości powietrza w Polsce odpowiada obecnie w pierwszej kolejności zjawisko tzw. niskiej emisji, pochodzącej z sektora bytowo­ komunalnego oraz z transportu, tylko Polska i Rumunia nie mają jeszcze wymagań dla kotłów na paliwo stałe, które eliminowałyby kotły najgorszej jakości, EKOPROJEKT od 1 stycznia 2020 r. wejdą w życie przepisy rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwo stale (Dz. Urz. UE.L 193 z 21 lipca 2015 r., str. 100), rozporządzenie powinno przygotować polski rynek do wymagań prawa UE w tym zakresie, POLSKA NORMA wzięto pod uwagę PN-EN 303-5:2012 „Kotły grzewcze, Część 5: Kotły grzewcze na paliwa stałe z ręcznym i automatycznym zasypem paliwa o mocy nominalnej do 500 kW Terminologia, wymagania, badania i oznakowanie". Norma przewiduje m.in. graniczne wymagania dla kotłów na paliwo stałe dla trzech klas tych urządzeń (klasa 3, klasa 4 i klasa 5). W projektowanym rozporządzeniu wykorzystano wymagania przewidziane dla kotłów spełniających wymagania klasy 5, czyli najbardziej przyjaznych środowisku.

PROJEKT ROZPORZĄDZANIA PN-EN 303-5:2012 - nieobligatoryjna PROJEKT ROZPORZĄDZANIA w porównaniu do PN-EN 303:5:2012 – zostaje tylko 5 klasa - obligatoryjnie od 01/01/2018r. ECODESIGN - w porównaniu z Projektem Rozporządzenia – dochodzą kryteria dot. NOx-ów - ?obligatoryjnie? od 01/01/2020r.

STANOWISKO IGSPW zgoda, należy poprawić jakość powietrza w Polsce, zgoda, największe zapóźnienia w kwestii ochrony powietrza mają miejsce w transporcie i w ogrzewnictwie indywidualnym, ALE: rozwiązanie zaproponowane w rozporządzeniu jest rozwiązaniem zbyt nagłym i radykalnym, co wygeneruje szereg, często niemożliwych do rozwiązania problemów dla: polskiego górnictwa, producentów kotłów, dystrybutorów węgla i gospodarstw domowych indywidualnie ogrzewanych węglem.

UWAGI IZBY DO PROJEKTU #1 Projekt skupia się wyłącznie na kotłach zupełnie pomijając kwestię paliw do tych kotłów: Parametry emisyjne kotła to wypadkowa par. technicznych kotła i stosowanego w nim paliwa, Kocioł 5 klasy, aby spełniać kryteria graniczne dla tej klasy przewidziane – powinien współpracować z dedykowanym paliwem: min. 28MJ/kg, Wr max. 11%, Ar 2-7%, części lotne min. 30%, węgli o takich parametrach na polskim rynku jest niewiele, w wyniku rozporządzenia zyskają importerzy węgla, stracą krajowe spółki wydobywające węgiel – stopniowo będą oddawać rynek węgla opałowego importerom. [dla polskiego górnictwa, rynek węgla opałowego stanowi zbyt dla około 20% wydobywanego węgla co generuje około 35% przychodów.] Alternatywnie, w kotłach 5 klasy spalane będą paliwa o parametrach gorszych niż przewiduje norma, co doprowadzi do sytuacji, w której kotły 5 klasy będą mieć emisję jak kotły 3 klasy w połączeniu z dedykowanym paliwem. W rezultacie, pomimo poniesionych przez budżet Państwa i obywateli kosztów nie osiągniemy tak znaczącego zmniejszenia emisji jak zamierzone.

UWAGI IZBY DO PROJEKTU #2 Wysoki koszt kotłów 5 klasy: (10 000 - 13 000 zł wobec 5 000 - 6 000 zł za kocioł 3 klasy i 2 000 - 3000 zł za kocioł pozaklasowy), zmniejszenie konkurencyjności cenowej ogrzewania indywidualnego węglem wobec gazu i oleju, bez subsydiów znakomita część klientów zmieni źródło ciepła na olej lub gaz, w efekcie czego ucierpi polskie górnictwo, producenci kotłów oraz dystrybutorzy węgla.

UWAGI IZBY DO PROJEKTU #3, należy zwrócić uwagę, by dbając o środowisko nie wepchnąć najuboższych Polaków w ubóstwo energetyczne (drogie kotły, drożejący węgiel) W Polsce 3,5 mln gospodarstw domowych ogrzewa domy węglem. Średnie wydatki na energię dla 4-osobowego gospodarstwa domowego w Polsce, to 1 370 EUR vs. 2 840 EUR średnio w całej UE. Średnie dochody dla takiego gospodarstwa domowego w Polsce to 14,8 tyś. EUR wobec 47,5 tyś. EUR średnio w EU. Polacy średnio już teraz wydają na energię 12% swego budżetu domowego, wobec 6% średnio w UE. Gospodarstwa wydające na energię powyżej 10% budżetu w większości krajów UE klasyfikowane są jako ubogie energetycznie, co kwalifikuje je do wsparcia ze strony państwa.

Porównanie kosztów ogrzewania domu jednorodzinnego o pow Porównanie kosztów ogrzewania domu jednorodzinnego o pow. 260m2 przy zastosowaniu różnych źródeł energii. Źródło: dr hab. inż. Alicja Siuta-Olcha, Czy opłaca się ogrzewać drewnem?, Świat Kominków 2016, nr 3 (48), s. 130-132

UWAGI IZBY DO PROJEKTU #4 ryzyko dla branży dystrybucji węgla związane z odejściem od węgla w stronę paliw alternatywnych. W Polsce mamy około 10 000 podmiotów gospodarczych zajmujących się dystrybucją węgla, które zatrudniają ponad 100 000 osób.

ALTERNATYWNA PROPOZYCJA IGSPW Mniej radykalne rozwiązanie postawienie minimalnych kryteriów emisyjności dla kotłów wprowadzanych do obrotu od 1 stycznia 2018 roku na poziomie 3 klasy, od 01.01.2020 dyrektywa Ekoprojekt automatycznie podniesie to kryterium do klasy 5. Będzie to stopniowa gradacja, która i tak pozwoli na drastyczne zmniejszenie emisji pyłów już w pierwszym kroku z 400 mg/m3 w przypadku kotła pozaklasowego, do 150 mg/m3 dla kotła 3 klasy. Bardzo ważne jest też, aby kotły te pozbawione zostały możliwości instalowania dodatkowego rusztu umożliwiającego spalanie paliw innych niż dedykowane, w tym śmieci. wg. niektórych szacunków w przydomowych kotłach spala się nawet 2 miliony ton śmieci rocznie, głównie plastików, które są podstawowym źródłem smogu i rakotwórczych benzopirenów, zaś zakazy palenia śmieci w wielu przypadkach nie są skutecznie egzekwowane. O wiele szybszy, bo natychmiastowy i zauważalny, efekt dla środowiska można by osiągnąć eliminując z sektora komunalno-bytowego najbardziej emisyjne paliwa węglowe takie jak: floty, muły i węgiel brunatny. Sortymenty te z powodzeniem można zagospodarować w instalacjach przemysłowych, zaś lukę po nich z korzyścią dla górnictwa węgla kamiennego zastąpią wyższej jakości i mniej emisyjny węgiel kamienny.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ ŁUKASZ HORBACZ Członek Zarządu IZBA GOSPODARCZA SPRZEDAWCÓW POLSKIEGO WĘGLA ul. Lompy 14, 40-955 Katowice info@polski-wegiel.pl