Pedagogika szkoły wyższej
Scenariusze zajęć dydaktycznych
Program edukacyjny Cele ogólne i operacyjne Charakterystyka nauczyciela Charakterystyka ucznia Miejsce i czas Forma zajęć Środki dydaktyczne Treści kształcenia Ewaluacja Bibliografia
Scenariusz zajęć Cele Charakterystyka nauczyciela Charakterystyka ucznia / grupy Miejsce i czas zajęć Metody nauczania (metody kształcenia) Forma zajęć Środki dydaktyczne Dokładny przebieg zajęć (tok metodyczny zajęć) Opcjonalnie ewaluacja Bibliografia, załączniki
Cele kształcenia
Cele ogólne Odnoszą się do umiejętności, wiedzy, postaw; wskazują ogólne kierunki dążenia ucznia. Określenia dotyczące: opanowania wiadomości, zaznajamiania się z czymś, poznania. Przykłady: zapoznanie, rozumienie, zastosowanie, analizowanie, wdrażanie, rozwijanie, uświadamianie, inspirowanie, nabywanie, nakłanianie, wyposażanie, wspomaganie...
Operacjonalizacja celów ogólnych Operacjonalizacja - nadanie celom kształcenia takiej formuły słownej, by określała jednoznaczne, wymierne skutki kształcenia. Cele operacyjne stanowią opis wyników, jakie mają być uzyskane.
Operacjonalizacja celów Przykłady Uczeń potrafi: definiować, analizować, wymieniać, decydować, diagnozować, dobierać, formułować, integrować, sortować, syntetyzować, ułatwiać, uogólniać, uzasadniać, zachęcać, zastosować, wskazywać, przytaczać…
Przykład Cel ogólny: opanowanie wiadomości związanych z komunikacją niewerbalną Uczeń potrafi: definiować pojęcia: komunikacja niewerbalna, proksemika, kinezjetyka, emblemat wymieniać funkcje zachowań niewerbalnych, wymieniać kanały komunikacji niewerbalnej (mimika, gesty, kontakt wzrokowy, postawa, itd.).
Przykład Cel ogólny: wdrażanie do funkcjonowania w zróżnicowanym kulturowo środowisku pracy Menedżer: zna znaczenie pojęć: tolerancja, wielokulturowość, tożsamość kulturowa, stereotyp; dostrzega i akceptuje różnice kulturowe; zna problemy wynikające z różnorodności wielokulturowej i wie, jak im zapobiegać oraz w jaki sposób je rozwiązywać; potrafi skutecznie komunikować się z przedstawicielami obu kultur.
Błędy operacjonalizacji Zbytnie rozdrobnienie celu Preferowanie celów poznawczych Zapominanie o celu ogólnym Zaniedbanie możliwości zweryfikowania, czy cel operacyjny został osiągnięty
Taksonomia celów kształcenia Hierarchiczna klasyfikacja wybranej dziedziny celów kształcenia. Wyróżnia się 4 dziedziny: EMOCJONALNA POZNAWCZA ŚWIATOPOGLĄDOWA PRAKTYCZNA
Dziedzina emocjonalna Uczestnictwo w działaniu Podejmowanie działania Nastawienie na działanie System działań
Dziedzina poznawcza Zapamiętanie wiadomości Zrozumienie wiadomości Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych
Dziedzina światopoglądowa Przekonanie o prawdziwości wiedzy Przekonanie o wartości wiedzy Nastawienie na zastosowanie wiedzy System zastosowań wiedzy
Dziedzina praktyczna Naśladowanie działania Odtwarzanie działania Sprawność działania w stałych warunkach Sprawność działania w zmiennych warunkach
Metody kształcenia
Metody kształcenia Czynności nauczyciela, dzięki którym wprowadza on do lekcji wiadomości i kieruje ich obiegiem, mogą się toczyć według rozmaitych wzorców. Najbardziej typowe wzorce noszą nazwę metod nauczania.
Metody kształcenia Wykład Pogadanka Dyskusja Kierowanie korzystaniem z materiałów źródłowych Pokaz Instrukcja Gra dydaktyczna Burza mózgów Metoda sytuacyjna (case study) Gra biograficzna Metoda symulacyjna (inscenizacyjna) / drama
Bibliografia (red.) K. Kruszewski (2005), Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, PWN, Warszawa. Kostera M., A. Rosiak A. (2005), Zajęcia dydaktyczne. Jak je prowadzić?, GWP, Gdańsk. Okoń W. (1995), Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, PWN, Warszawa.