Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii PODSTAWY PRAWA ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii ZABEZPIECZENIE SPOŁECZNE - POJĘCIE

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zabezpieczenie społeczne to całokształt środków i działań publicznych, za pomocą których społeczeństwo stara się chronić swoich członków przed groźbą niemożności zaspokojenia potrzeb podstawowych, wspólnie uznawanych za ważne. (G. Szpor, System ubezpieczeń społecznych, Warszawa, 2013, s.13.)

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zabezpieczenie społeczne to całokształt środków i działań publicznych, za pomocą których społeczeństwo stara się chronić swoich członków przed groźbą niemożności zaspokojenia potrzeb podstawowych, wspólnie uznawanych za ważne. (G. Szpor, System ubezpieczeń społecznych, Warszawa, 2013, s.13.)

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zabezpieczenie społeczne - CEL

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zapewnienie obywatelom poczucia bezpieczeństwa socjalnego.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Przyczyny niezdolności do pracy lub niemożliwości znalezienia pracy

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii podeszły wiek uniemożliwiający dalszą wydajną pracę; stan zdrowia trwale uniemożliwiający lub ograniczający możliwość pracy; choroba czasowo uniemożliwiająca pracę; bezrobocie (czasowa utrata pracy); trudna sytuacja rodzinna; inne zdarzenia losowe.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Ryzyka ubezpieczeniowe czasowa niezdolność do pracy ( zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne) zmniejszona sprawność do pracy ( zasiłek wyrównawczy ) trwała niezdolność do pracy ( renta z tego tytułu) utrata żywiciela (renta rodzinna) zakończenie działalności zarobkowej w związku z wiekiem ( emerytura) niemożność wykonywania pracy w związku z rodzicielstwem (zasiłek opiekuńczy, macierzyński) niezdolność do samodzielnej egzystencji ( dodatek pielęgnacyjny )

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Rodzaje ubezpieczeń 1) ubezpieczenia emerytalne 2) ubezpieczenia rentowe ryzyka są niezależne od konkretnego tytułu do ubezpieczenia; wystarczy jeden tytuł do ochrony danego ryzyka 3) ubezpieczenia chorobowe chroni aktualny zarobek z danego tytułu ubezpieczenia 4) ubezpieczenia wypadkowe  gdy istnieje zagrożenie wypadku przy pracy

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Art. 6. 1. Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: 1)   pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów; 2)   osobami wykonującymi pracę nakładczą; 3)   członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, zwanymi dalej "członkami spółdzielni"; 4)   osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej "zleceniobiorcami", oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4; ………….

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Art. 11. 1. Obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu podlegają osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12. 2. Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10. Art. 12. 1. Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. 2. Nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu bezrobotni pobierający zasiłek dla bezrobotnych lub świadczenie integracyjne, posłowie do Parlamentu Europejskiego, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 lipca 2004 r. o uposażeniu posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w Rzeczypospolitej Polskiej, oraz osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 11, 19-22, art. 6a i art. 7. 2a. (uchylony). 3. (uchylony).

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Rozdział I. Ubezpieczenia społeczne- część ogólna Kazusy: 1,3,4,5,6,7,8

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zbieg obowiązku ubezpieczenia

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zbieg obowiązku ubezpieczenia ma zastosowanie wyłącznie do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego!!!

Podział tytułów ubezpieczeń Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Podział tytułów ubezpieczeń ogólne budżetowe bezwzględne niebudżetowe

Pozostałe tytuły są tytułami ogólnymi. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Tytuły bezwzględne Tytułami bezwzględnymi są: stosunek pracy członkostwo w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i w spółdzielczych kółkach rolniczych stosunek służby celnej pobieranie świadczeń szkoleniowych i socjalnych pobieranie zasiłku macierzyńskiego Pozostałe tytuły są tytułami ogólnymi.

Tytuły ogólne budżetowe Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Tytuły ogólne budżetowe wykonywanie odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania pobieranie zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych w drodze skierowania przez Powiatowy Urząd Pracy posługa duchowna czynna służba żołnierzy niezawodowych służba zastępcza urlop wychowawczy rezygnacja z pracy z tytułu opieki nad ciężko chorym członkiem rodziny pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego

4 reguły zbiegu obowiązku ubezpieczenia emerytalnego i rentowego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii 4 reguły zbiegu obowiązku ubezpieczenia emerytalnego i rentowego Jeżeli zbiegają się tytuły bezwzględne – obowiązek ubezpieczenia dotyczy każdego z nich w razie zbiegu tytułu bezwzględnego z tytułem ogólnym – obowiązkiem ubezpieczenia objęty jest tytuł bezwzględny w razie zbiegu tytułów ogólnych – obowiązuje zasada pierwszeństwa w czasie jeśli jeden ze zbiegających się tytułów ogólnych jest tytuł powodujący obowiązek opłacenia składki przez budżet państwa – obowiązek ubezpieczenia dotyczy drugiego tytułu

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii wyjątki 1.reguła zbiegu tytułu bezwzględnego z ogólnym nie ma zastosowania do zbiegu umowy o pracę z wykonywaniem umowy zlecenia lub umowy agencyjnej w sytuacji uznawania wykonawcy tej umowy za pracownika (W takim przypadku osoby te podlegają obowiązkowi ubezpieczenia także z tytułów ogólnych).

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii DEFINICJA PRACOWNIKA Art. 8. ustawy systemowej 2a. Za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. 

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii 2. reguła zwolnienia tytułu ogólnego w zbiegu z tytułem bezwzględnym nie obowiązuje także w odniesieniu do ubezpieczonych, których podstawą wymiaru składki z tytułu bezwzględnego jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. (W takim przypadku osoby te podlegają obowiązkowi ubezpieczenia także z tytułów ogólnych).

podstawa wymiaru składki z tytułu bezwzględnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii podstawa wymiaru składki z tytułu bezwzględnego W przypadku pracowników podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowią przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy (art. 18 ust. 1u.s.u.s.). Za przychody ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych

WYJĄTEK OD REGUŁY PIERWSZEŃSTWA W CZASIE – ZBIEGI TYTUŁÓW OGÓLNYCH Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii WYJĄTEK OD REGUŁY PIERWSZEŃSTWA W CZASIE – ZBIEGI TYTUŁÓW OGÓLNYCH dotyczy zbiegu umowy zlecenia albo umowy o pracę nakładczą z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej (jedna z form pozarolniczej działalności). w sytuacji gdy wymiar składki z tytułu pierwszej w czasie umowy zlecenia albo umowy o pracę nakładczą jest niższy od najmniejszej podstawy z tytułu późniejszej działalności pozarolniczej, obowiązek ubezpieczenia dotyczy tej działalności

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż: 1. 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych, ogłoszonego na dany rok kalendarzowy (składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku; w 2014 r. najniższa podstawa wymiaru tych składek wynosi 2.247,60 zł, tj. 60% z kwoty 3.746 zł) lub

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii 2. 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia - w przypadku gdy przedsiębiorca ma prawo do ulgi przewidzianej dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą (w 2014 r. minimalna podstawa wymiaru tych składek wynosi 504 zł, tj. 30% z kwoty 1.680 zł).

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Tytuł, który został zwolniony z obowiązku ubezpieczenia z powodu zbiegu z innym tytułem może zostać objęty ubezpieczeniem na wniosek ubezpieczonego.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Nowe zasady ubezpieczenia zleceniobiorców od 2016 r.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z racji wykonywania umów zleceń lub innych tytułów będzie niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, zleceniobiorca będzie obowiązkowo ubezpieczony emerytalnie i rentowo ze wszystkich tych tytułów.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii   Zbieg obowiązku ubezpieczenia powszechnego z obowiązkiem ubezpieczenia rolniczego Zasada: obowiązek ubezpieczenia rolniczego jest wyłączony, jeżeli zbiega się z obowiązkiem innego ubezpieczenia społecznego. (pierwszeństwo ma tytuł nierolniczy). Wyjątek: dotyczy zbiegu ubezpieczenia rolniczego z obowiązkiem ubezpieczenia z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Rolnik prowadzący jednocześnie taką działalność gospodarczą podlega nadal ubezpieczeniu rolniczemu jeżeli w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej złoży w KRSU oświadczenie o kontynuowaniu tego ubezpieczenia.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Zbieg obowiązku ubezpieczenia społecznego i podlegania zaopatrzeniu społecznemu 2 NIEZALEŻNE SYSTEMY W razie spełnienia jednocześnie warunków podlegania obu systemom obowiązkowi ubezpieczenia społecznego podlega się na zasadach ogólnych. Np. funkcjonariusz Policji, żołnierz zawodowy, sędzia, który zawarł umowę o pracę albo jest członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej albo odbierają zasiłek macierzyński.

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii