Linia rozwoju mowy wg Wygotskiego L.S. dr Genowefa Janczewska-Korczagin www.wiktor.horyzont.net
Krytyka teorii eksperymentów (Piageta, Sterna.. Wg w/w twórców dziecko zaczyna od: -Myślenia autystycznego (brak świadomości celu, zaspakajanie życzeń-to potrzeby organiczne i zabawa). 2.Myślenie egocentryczne (zaspokajanie potrzeby zabawy), -to mowa egocentryczna. 3.Rozumne ,logiczne myślenie.
wg Wygotskiego Już na początku mowa dziecka spełnia wielość funkcji: 1.Rozdzielenie mowy na: -egocentryczną jest podstawą do przeniesienia społecznych form zachowania do sfery osobistych funkcji psychicznych. -początek mowy wewnętrznej, to: a) podstawa myślenia logicznego b) autystycznego-zaspokajającego potrzeby, myślenie autystyczne jest późniejszym zjawiskiem, podstawą jego jest realne myślenie-zaspokajające potrzeby.
Rozwój pojęć. Nauczanie powinno organizować rozwój dziecka. Pojęcie o dokładnym znaczeniu rozwija się u dziecka dopiero około 12 roku życia. W procesie tworzenia się rozwoju pojęć powstaje synteza rozproszonych czynników, biorą w nich udział nast. kryteria: -kojarzenie, -uwaga, -wyobrażenie, -sądy, -tendencje determinujące Jednak centralne znaczenie mają nie te procesy a nowy czynnik łączący je w nową strukturę całości. Ten czynnik to : funkcjonalne wykorzystanie znaku albo słowa w charakterze środka za pomocą którego podrastający uczeń (12 lat) podporządkowuje swojej władzy swoje psychologiczne operacje, opanowuje przy pomocy mowy swoje procesy psychologiczne i kieruje swoją działalność na rozwiązywanie stojących przed nim zadań.
Etapy rozwoju pojęć. 1 Etap. Obserwacja grupy przedmiotów w sposób synkretyczny. To subiektywne związki. 2 Etap. Stworzenie kompleksu na podstawie obiektywnych, konkretnych związków w całość-bez preferencji identyfikacyjnej znaków-słowo na tym etapie-jak nazwisko. Występuje tu 5 faz, ważna 5-ta faza: -tworzy pseudopojęcia: pod wpływem dorosłych, to myślenie o grupie rzeczy, które rzeczywiście podporządkowują się jednemu pojęciu, ale zebrane jest przez dziecko psychologicznie na podstawie konkretnych związków a nie na podstawie oderwania uprzywilejowanych symptomów. To ekwiwalent pojęcia i dlatego pomyłkowo wynika myśl jakby dzieci w wieku 3 lat osiągnęły możliwość do logicznego myślenia. W rezultacie to pojęcie „w sobie” i pojęcie „dla innych”. Historia przeniesienia znaczenia słów w każdym języku pokazuje, że także u dorosłych myślenie całościowe zachowuje swoje przedłużenie w wielu wypadkach.
3.Etap rozwoju pojęć Wypracowanie prawdziwych pojęć oparte jest na dwu genetycznych podstawach: 1.Na myśleniu kompleksowym (całościowym) 2.Na zdolności do abstrakcji (tu występują 4 fazy i z nich należy wydzielić): -fazę potencjalnych pojęć, -pojęć opartych na przyzwyczajeniu, -końcowa fazę tworzenia pojęć-występuje ona jako synteza abstrakcyjnych, uprzywilejowanych symptomów dowolnie tworzonego pojęcia przy pomocy słowa.
Różnice w rozwoju pojęć spontanicznych Tworzą się podczas nauczania w szkole. W szkole dziecko oswaja przekazywane mu pojęcia drogą skomplikowanego procesu, w części samodzielnego procesu przetwarzania, w którym uczestniczą też fazy spontanicznego tworzenia pojęć.
Nauczanie Zawsze wyprzedza osiągnięty przez dziecko rozwój.
Nauczyciel musi Umieć określić nie tylko poziom aktualnego rozwoju uczniów ale i strefę najbliższego rozwoju każdego z nich.
Aktualny poziom rozwoju Określa się z pomocą samodzielnie wykonywanych zadań.
A strefę najbliższego rozwoju Każdego z uczniów przy rozwiązywaniu zadań nie samodzielnie ale przy współpracy z dorosłymi, przy pomocy nauczyciela.