Agresja w szkole w czym problem?
Piotrek wyśmiewa się z wyglądu Asi. Tomek napisał na tablicy: „Ela jest głupia.” W czasie kłótni zdenerwowana Ewa rzuciła zeszytem. Jacek opluł Jurka. Marek uderzył Janka butelka z herbatą. Kasia kopnęła Olę.
Czym jest AGRESJA? Agresja – zachowanie zwrócone przeciw innym osobom (również przeciw sobie samemu) i przedmiotom oraz działanie na ich szkodę. Agresja może przybierać formy fizyczne i psychiczne.
Definicje agresji: Każde zachowanie w wyniku, którego krzywdzi się, upokarza, rani lub niszczy inne osoby; Agresja może przybierać formę fizyczną lub słowną (obrzucanie wyzwiskami, wulgaryzmami, złośliwymi pomówieniami), często obie postacie występują równocześnie; Reakcja na frustrację, czyli niemożność realizowania własnych potrzeb; Zamierzona stanowi cel sam w sobie;
Instrumentalna – droga do osiągnięcia innego celu np Instrumentalna – droga do osiągnięcia innego celu np. zdobycia władzy, pozycji w grupie, dóbr należących do innych; Emocjonalna ekspresja złości, zwrócona przeciw komuś lub czemuś, połączoną z wyrządzaniem krzywdy, często powstaje jako wynik uczenia się poprzez obserwację agresywnych form zachowania rodziców, kolegów; Impulsywne zachowanie, niejednokrotnie podyktowane frustracją, zmierzające do zadania bólu, cierpienia fizycznego lub psychicznego, do wyrządzenia szkody istocie żywej, także samoagresja (bulimia, anoreksja).
AGRESJA a PRZEMOC Używane są zamiennie. O agresji możemy mówić wtedy, gdy obie strony maja podobna siłę fizyczną i psychiczną. Stosowanie przemocy oznacza takie sytuacje, gdzie brak jest równowagi sił.
Z jakimi rodzajami przemocy najczęściej spotykają się nasze dzieci? Wyniki wywiadu: przezywanie, kopanie, plucie, wyśmiewanie, popychanie,
Portret agresora dokucza, wyśmiewa, przezywa, bije, popycha, kopie –agresję kieruje głównie w stronę słabszych i bezbronnych, mając potrzebę dominacji wobec innych, chce ich podporządkować sobie używając groźby i siły, broni własnych praw lekceważąc prawa innych, nie umie poradzić sobie z trudnościami, nie stosuje się do ogólnie przyjętych reguł, przyjmuje postawy wrogie, jest z siebie zadowolony bez poczucia wstydu i winy, ma łatwy kontakt z otoczeniem,
Umie się wybronić w trudnej sytuacji – maja na wszystko odpowiedź, Jest biegły w udawaniu, Dość wcześnie prezentuje zachowania aspołeczne np. kradzież, wandalizm,
Portret ofiary Poniżany, zmuszany do posłuszeństwa, nie akceptowany przez innych, wstydzi się że jest ofiarą, jest załamany i nieszczęśliwy; w desperacki sposób próbuje zdobyć akceptację agresora (np. kradnie dla niego). Boi się, jest zamknięty w sobie, wyizolowany i samotny. Ma nieoczekiwane zmiany nastroju – irytację i nagłe wybuchy. Nagle nie lubi szkoły, unika chodzenia do niej. Spóźnia się do szkoły, w szkole trzyma się blisko nauczyciela lub innego dorosłego. Traci zainteresowanie nauką.
Sprawia wrażenie niespokojnego i niepewnego siebie. Często skarży się na bóle głowy, brzucha (zwłaszcza rano), nie ma apetytu. Ma siniaki, zadrapania, okaleczenia, podarte ubrania, zniszczone rzeczy – czego nie można wyjaśnić w racjonalny sposób.
Szkoły agresji DOM - rodzice znęcający się nad dzieckiem (4%) - stosujący kary fizyczne (90%) - zniewalające wychowanie czyli: często niejasne polecenia, niski poziom ciepła, pomagania, empatii, ciągły lub słaby nadzór nad zachowaniem dziecka, straszenie, krzyczenie, kary fizyczne, niespójne reakcje po eskalacji konfliktu. SZKOŁA - grupy nieformalne, nauczyciele MEDIA - efekty oglądania przemocy w mediach:
CZYM DZIECKO ŻYJE, TEGO SIĘ NAUCZY…. Jak walczyć z agresją? CZYM DZIECKO ŻYJE, TEGO SIĘ NAUCZY…. „…Im więcej przemocy dziecko doświadczy dorastając, tym większe prawdopodobieństwo, że będzie stosować przemoc jako dorosły” D.I. EVESTINE
Rodzice są pierwszymi i najważniejszymi osobami modelującymi postawy i zachowania dzieci. Jeśli dzieci zrozumieją powody, dla których przeżywają złość, a także rodzice pomogą im wyrażać ją w akceptowany społecznie sposób, będą rzadziej skłonne do agresywnych zachowań.
Jeżeli jesteś Rodzicem agresywnego dziecka zacznij od przyjrzenia się sobie: Jak zwracasz się do dziecka , jak do innych członków rodziny? W jaki sposób egzekwujesz swoje wymagania? Co sam myślisz o agresji i agresywnych zachowaniach? Czego twoje dziecko może się dowiedzieć na ten temat przysłuchując się twoim rozmowom, czy na przykład komentarzom do oglądanych programów TV?
Jak pomóc ofiarom agresji? Nie lekceważyć pierwszych sygnałów. Pierwszą reakcją ofiary jest wstyd. Otoczenie wzmacnia to uczucie, bagatelizując często problem, mówiąc: bądź bardziej stanowczy. Prezentować wzory prospołecznych zachowań w sytuacjach konfliktowych (modelowanie). Zachęcać do rozładowania emocji np. napisanie „wściekłego listu” do osoby która je skrzywdziła, rozładowanie negatywnych emocji poprzez krzyk, spacer lub bieganie itp. Uczyć dziecko zachowań asertywnych, empatii, tolerancji. Okazywać szacunek i zaufanie dziecku.
Najczęstsze przyczyny agresji u dzieci. Doznawane frustracje, niepowodzenia –zachowania agresywne mogą tu być sposobem radzenia sobie z przykrymi emocjami. Napięcia, kłótnie, konflikty mające miejsce w domu. Niepewność, brak poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji, wywołują wewnętrzne napięcia z którym dziecko próbuje sobie radzić poprzez zachowania agresywne.
Agresja może wynikać z chęci zwrócenia na siebie uwagi, być wyrazem strachu przed utratą miłości w sytuacji gdy poświęcamy dziecku zbyt mało czasu i uwagi, gdy lekceważymy jego troski i problemy. Podłożem agresji może być zazdrość np. w sytuacjach pojawienia się młodszego rodzeństwa. Brak rozsądnych granic, zasad postępowania, ustalonych reguł rodzinnych. Niekorzystne jest dawanie dziecku zbyt dużo luzu ale i nadmierna kontrola.
Agresja może wystąpić na skutek zbyt wygórowanych wymagań, którym dziecko nie jest w stanie sprostać. Poczucie krzywdy społecznej, związane z trudna sytuacja materialna rodziny. Poprzez zachowania agresywna dziecko pragnie odzyskać pewien status, poczuć się ważne. Obserwowanie modeli, obrazów przemocy demonstrowanych w mass mediach, ale także w najbliższym otoczeniu (przemoc rodzi przemoc – dzieci obserwując lub doświadczając na sobie agresywnych zachowań rodziców, często naśladują ich postępowanie).
Dziękuje za uwagę.