Przemoc ma twarz „przemoc i prawo” materiały pomocnicze blok IV

MODELE OCHRONY PRZED PRZEMOCĄ W RODZINIE Stosowanie tylko przepisów kodeksu karnego Wprowadzenie ustaw szczegółowych Polska

Przemoc a znęcanie się PRZEMOC ZNĘCANIE SIĘ przewaga wykorzystywana w celu narzucenia komuś swojej woli, wymuszenia czegoś na kimś; narzucona komuś bezprawnie władza Zastosowanie przewagi siły wobec kogoś, aby zmusić go do posłuszeństwa MOŻE BYĆ JEDNORAZOWA ZNĘCANIE SIĘ Robić krzywdę, najczęściej fizyczną, zadawać ból, męczyć, maltretować, pastwić się zadawać komuś niepotrzebnie, z niskich pobudek cierpienie fizyczne lub duchowe; pastwić się nad kimś; dręczyć kogoś, coś ZAZWYCZAJ JEST TO DZIAŁANIE TRWAJĄCE JAKIŚ CZAS

Kodeks karny Art. 207 Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jeżeli czyn połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Jeżeli następstwem czynu jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

ORZECZNICTWO: „Przestępstwo może być popełnione umyślnie, i to wyłącznie z zamiarem bezpośrednim” „Pojęcie „znęcania się” zawiera w sobie istnienie przewagi sprawcy nad osobą pokrzywdzoną, której nie możne się ona przeciwstawić lub może to uczynić tylko w niewielkim stopniu. Nie jest zatem możliwe przyjęcie wzajemnego znęcania się nad sobą małżonków w tym samym czasie.” „Znęcanie się jest działaniem złożonym zazwyczaj z wielu fragmentów wykonawczych działania przestępnego, ale nie wyklucza działania jednorazowego, jeżeli intensywnością swą i zadawaniem cierpień realizuje stan faktyczny powszechnie rozumiany jako „znęcanie się”.”

Czy są inne metody? Art. 148 zabójstwo Art. 149 dzieciobójstwo Art. 151 dopuszczenie do samobójstwa drugiej osoby Art. 153 przerwanie lub doprowadzenie kobiety ciężarnej do przerwania ciąży Art. 155 nieumyślne spowodowanie śmierci Art. 156 ciężki uszczerbek na zdrowiu Art. 157 średni i lekki uszczerbek na zdrowiu Art. 157a Uszkodzenie prenatalne Art. 160 narażenie na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia Art. 162 nieudzielenie pomocy Art. 189 pozbawienie wolności Art. 190 groźba popełnienia przestępstwa Art. 191 przemoc lub groźba bezprawna w celu zmuszenia do określonego zachowania

Art. 193 naruszenie miru domowego Art. 197 zgwałcenie Art. 198 współżycie płciowe z osobą w stanie ograniczonej poczytalności Art. 199 wymuszenie współżycia płciowego na osobie podległej, w krytycznym położeniu Art. 200 stosunki seksualne bez zgody Art. 201 kazirodztwo Art. 203 doprowadzenie przemocą innej osoby do uprawiania prostytucji Art. 204 stręczycielstwo, sutenerstwo Art. 208 rozpijanie małoletniego Art. 210 porzucenie osoby małoletniej lub nieporadnej Art. 211 uprowadzenie lub zatrzymanie małoletniego wbrew woli opiekuna Art. 278 kradzież Art. 284 przywłaszczenie rzeczy ruchomej lub prawa majątkowego Art. 288 niszczenie lub uszkadzanie mienia

Rodzaje przemocy Fizyczna – bicie, popychanie, szarpanie, kopanie Psychiczna – krzyczenie, szantażowanie, wyzywanie Ekonomiczna – utrudnianie dostępu do wspólnych pieniędzy Seksualna – molestowanie, wykorzystywanie, zmuszanie do czynności seksualnych, zgwałcenie WAŻNE: przestępstwo zgwałcenia jest ścigane z urzędu!

Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Definicja przemocy: Jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób, w szczególności narażające te osoby na: - niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, - naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, - powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, - a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Zespoły Interdyscyplinarne Wspólne działania różnych podmiotów: Pracowników OPS Funkcjonariuszy Policji Gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych Pracowników oświaty Pracowników ochrony zdrowia Przedstawicieli organizacji pozarządowych

Nakaz opuszczenia mieszkania Art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie: 1. Jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie, swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta przemocą może żądać, aby sąd zobowiązał go do opuszczenia mieszkania. Postanowienie zapada po przeprowadzeniu rozprawy, która powinna odbyć się w terminie jednego miesiąca od dnia wpływu wniosku. Staje się ono wykonalne z chwilą ogłoszenia i może być zmienione lub uchylone w razie zmiany okoliczności. Art. 275a kodeksu postępowania karnego: § 1. Tytułem środka zapobiegawczego można nakazać oskarżonemu o przestępstwo popełnione z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej opuszczenie lokalu mieszkalnego zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził. Środek stosuje się na wniosek Policji albo z urzędu. Policja niezwłocznie, nie później niż przed upływem 24 godzin od chwili zatrzymania, występuje z wnioskiem do prokuratora o zastosowanie tego środka zapobiegawczego; wniosek powinien być rozpoznany przed upływem 48 godzin od chwili zatrzymania oskarżonego. § 4. Środek stosuje się na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Jeżeli nie ustały przesłanki jego stosowania sąd pierwszej instancji właściwy do rozpoznania sprawy, na wniosek prokuratora, może przedłużyć jego stosowanie na dalsze okresy, nie dłuższe niż 3 miesiące. § 5. Wydając postanowienie o nakazie opuszczenia przez oskarżonego lokalu mieszkalnego można, na wniosek oskarżonego, wskazać mu miejsce pobytu w placówkach zapewniających miejsca noclegowe. Placówkami wskazanymi do umieszczenia oskarżonego nie mogą być placówki pobytu ofiar przemocy w rodzinie.

Kiedy możemy zacząć działać? Art. 304 kodeksu postępowania karnego § 1. Każdy dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. § 2. Instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.

Rodzaje przemocy Przemoc wobec obcych Przemoc wobec bliskich Przemoc rówieśnicza Przemoc wobec zwierząt

Środki ochrony ofiar

Ustawa o Policji Uprawnienia Policji: Legitymowanie Zatrzymywanie Przeszukiwanie Kontrola osobista Przeglądanie zawartości bagaży Zadania dzielnicowego

Niebieskie Karty Do prowadzenia procedury „Niebieskiej Karty” zobowiązane są: Pracownicy OPS Funkcjonariusze Policji Przedstawiciele ochrony zdrowia Przedstawiciele oświaty Członkowie zespołu interdyscyplinarnego lub grupy roboczej

Ośrodki Pomocy Społecznej Zgłoszenie – Ośrodek Pomocy Społecznej – Specjalista ds. Przemocy (Komenda Rejonowa Policji – Policjant dzielnicowy) – wizyta w domu osoby doświadczającej przemocy: Sprawca przemocy: Zespół ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Prokuratura Rejonowa Sąd Rejonowy Psycholog Organizacja pozarządowa Osoba pokrzywdzona: OPS: specjalista ds. przemocy, konsultacje indywidualne, grupy wsparcia, psycholog, pracownik socjalny, pedagog, poradnictwo prawne Lokalne interdyscyplinarne systemy wsparcia: psycholog, lekarz Organizacje pozarządowe

Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 roku - przy Urzędach Gminy - podanie z opisem sytuacji - zaproszenie na rozmowę - motywacja do leczenia lub zobowiązanie przez sąd do leczenia

Służba zdrowia Lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanymi w związku z wykonywaniem zawodu. Lekarz jest zwolniony z tego obowiązku jeśli jego wypełnienie może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta, albo innych osób.

Organizacje pozarządowe Porady prawne Porady psychologiczne Spotkania edukacyjne Telefon zaufania Poradnictwo drogą mejlową Publikacje Zajęcia artystyczne Domy chronione

Alternatywne sposoby rozwiązywania sporów

Alternatywne sposoby rozwiązywania sporów: Negocjacje Mediacje Konferencje sprawiedliwości naprawczej Pojednanie Naprawienie szkody

Mediacje Mediacja to dobrowolne, poufne i niesformalizowane pozasądowe postępowanie w sprawach, w których możliwe jest zawarcie ugody, prowadzone między stronami (uczestnikami) określonego sporu przez osobę trzecią - bezstronnego mediatora celem doprowadzenia do ugodowego załatwienia tego sporu. W sprawach karnych mediacja ma na celu naprawienie wyrządzonych przestępstwem szkód materialnych i moralnych, pozwala pokrzywdzonemu na wyrażenie jego uczuć, oczekiwań i potrzeb. Sprawcy pozwala przejąć odpowiedzialność za skutki przestępstwa oraz podjąć związane z nią działania. Sprzyja trwałemu zakończeniu konfliktu lub jego załagodzeniu.

Zasady dobrowolność bezstronność poufność neutralność akceptowalność Samodzielność stron w poszukiwaniu rozwiązań Nieformalność i prywatność postępowania Budowaniem atmosfery szacunku stron do siebie, a także poczucia bezpieczeństwa Satysfakcją rozstrzygnięć dla obydwóch (wszystkich) stron konfliktu (win-win/wygrany-wygrany)

Ważne informacje Kto może skierować na mediacje: Strony mogą samodzielnie wybrać takie rozwiązanie Policja Prokuratura Sąd Mediacja może być bezpośrednia lub pośrednia Kto pierwszy powinien wyrazić zgodę na mediację? Czy podejrzany o przestępstwo musi się przyznać do jego popełnienia?

Mediacje w sprawach przemocy domowej Nierówność stron Niezbędna pomoc psychologiczna dla pokrzywdzonego/pokrzywdzonej Długość mediacji Akceptowalne rozwiązania Związek ze sprawami rodzinnymi (rozwód, separacja, podział majątku) Dzieci

Projekt PRZMOC MA TWARZ jest realizowany przez Fundację po DRUGIE; został dofinansowany ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego