Katarzyna Podsiadło Jacek Wacławski Gr. 1b Piotr Gościniewicz Otyłość i nadwaga Katarzyna Podsiadło Jacek Wacławski Gr. 1b Piotr Gościniewicz

Otyłość Choroba przewlekła Nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej Powyżej 15 % masy ciała dorosłego mężczyzny Powyżej 25 % masy ciała dorosłej kobiety Jest następstwem dodatniego bilansu energetycznego

Rozpoznanie otyłości BMI < 25 - norma 25 ≥ BMI ≤ 30 – nadwaga Wskaźnik masy ciała BMI BMI = masa ciała (kg)/wzrost2 (m2) BMI < 25 - norma 25 ≥ BMI ≤ 30 – nadwaga BMI > 30 - otyłość

BMI Indeks masy ciała (BMI) nie jest dobrym miernikiem w przypadku: dzieci, które ciągle rosną osób w wieku starszym, u których nie można dokonać dokładnych pomiarów wzrostu sportowców oraz osób o rozbudowanej tkance mięśniowej kobiet ciężarnych

Rozpoznanie otyłości WHR – obwód talii / największy obwód okolicy biodrowej WHR < 1 – norma u mężczyzn WHR < 0,85 – norma u kobiet

Rozpoznanie otyłości Pomiar grubości fałdu skórnego mierzonego nad mięśniem trójgłowym lub w okolicy podłopatkowej Grubość ≥ 18 mm u mężczyzn otyłość Grubość ≥ 25 mm u kobiet

Mierniki otyłości IMC- tzw. idealna masa ciała ustalana ze wzoru Lorenza: IMC=(wzrost[cm]-100)-{(wzrost[cm]-150):K} K- dla kobiet wynosi 4 a dla mężczyzn 2

Epidemiologia W Polsce otyłość 19% otyłość i nadwaga – łącznie 15,7 mln osób W USA otyłość 25% (2003), 15% (1991)

Podział otyłości Otyłość prosta Otyłość wtórna

Otyłość prosta Samoistna, pokarmowa Spowodowana nadmierną podażą pokarmów w stosunku do wydatku energetycznego

Etiologia otyłości prostej Czynniki genetyczne 20-70% Czynniki nabyte Złe nawyki żywieniowe Mała aktywność fizyczna Stres i zaburzenia emocjonalne Czynniki kulturowe i tradycje rodzinne

Otyłość wtórna Otyłość wtórna ( patologiczna) : - może być wynikiem zaburzonej czynności układu hormonalnego np. nadczynność tarczycy, jajników, zespół Cushinga, - występuje w genetycznie uwarunkowanych zespołach tj. Willy-Pradera, Downa

Otyłość wtórna Może powstać w wyniku stosowania niektórych leków: glikokortykosteroidów, długotrwałego stosowania estrogenów, progesteronu, środków uspokajających przy przedawkowaniu insuliny w cukrzycy, leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki (fenotiazyny i butyrofenonu), leki hipotensyjne, insulina, pochodne sulfonylomocznika

Otyłość wtórna otyłość podwzgórzowa może być wywołana urazem, guzem nowotworowym, tętniakiem lub stanem zapalnym brzuszno - przyśrodkowej części podwzgórza w której to znajduje się ośrodek sytości w związku z czym charakteryzuje ją wzmożone łaknienie.

Otyłość centralna Inaczej brzuszna, andropoidalna, wisceralna, tzw. typ „jabłko”. Nagromadzenie tkanki tłuszczowej w górnej połowie ciała, głównie wewnątrz jamy brzusznej: w sieci krezki i przestrzeni zaotrzewnowej. Najczęściej u mężczyzn, a u kobiet zazwyczaj pojawia się ona w okresie menopauzy.

Otyłość obwodowa Inaczej pośladkowo-udowa, ginoidalna, tzw. typ „gruszka”. Charakteryzuje się nagromadzeniem nadmiaru tkanki tłuszczowej w obrębie dolnej połowy ciała. Jest ona charakterystyczna dla kobiet.

Następstwa otyłości Nadciśnienie tętnicze – wzrost masy ciała o 20% powoduje 8-krotny wzrost częstości występowania nadciśnienia. Niewydolność serca – ryzyko wystąpienia u otyłych jest większe 1,9 razy. Choroba wieńcowa – ryzyko jest 1,5 razy większe niż u osoby z prawidłową wagą.

Następstwa otyłości Hiperlipidemia – wzrasta poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, zmiana stosunku cholesterolu HDL/LDL. Udar mózgu – ryzyko wystąpienia u osób otyłych jest 2 razy większe. Zaburzenia oddychania w czasie snu – objawiające się m.in. zespołem hipowentylacji bądź bezdechu sennego.

Następstwa otyłości Kamica pęcherzyka żółciowego – występuje 6-krotnie częściej niż u szczupłych. Zmiany zwyrodnieniowe stawów – spowodowane nadmiernym obciążeniem: bóle kręgosłupa i stawów kolanowych. Zaburzenia hormonalne i powikłania ciąży częściej występują u osób otyłych.

Następstwa otyłości Nowotwory – częściej niż u szczupłych występują nowotwory macicy, sutka, prostaty, jelita grubego, pęcherzyka żółciowego. Żylaki kończyn dolnych – gorsze warunki odpływu krwi. Otyłość zwiększa ryzyko zgonu

Zespół X (zespół polimetaboliczny) Zespół ogólnoustrojowych zaburzeń na które składają się: otyłość trzewna, upośledzona tolerancja glukozy, zwiększone stężenie insuliny, oporność na insulinę, nadciśnienie, dyslipidemia (wzrost trójglicerydów, spadek HDL), choroba wieńcowa.

Sposoby leczenia otyłości Odpowiednia dieta – ograniczenie spożycia tłuszczu cukrów prostych, zwiększenie spożycia warzyw i owoców, unikanie konsumpcji alkoholu, zaleca się spożywanie tłuszczy bogatych w kwas linolowy, nie należy obniżać ilości spożytego białka poniżej 1g/kg należnej masy ciała Zwiększenie aktywności fizycznej Psychoterapia

Sposoby leczenia otyłości Leczenie farmakologiczne – należy rozpocząć gdy: - BMI > 30 kg/m2 - BMI jest niższe ale współistnieją choroby tj. cukrzyca typu 2, nadciśnienie, hiperlipidemia - próby leczenia samą dietą i wysiłkiem fizycznym zakończyły się niepowodzeniem Sibutramina, Orlistat

Sposoby leczenia otyłości Leczenie chirurgiczne – należy rozpocząć gdy: - BMI > 40 kg/m2 - BMI 35 – 40 kg/m2 w sytuacji zagrożenia życia lub przed operacją gdy otyłość stanowi przeszkodę w skutecznym leczeniu choroby podstawowej.

Spadek masy ciała rzędu 10 kg powoduje znaczne zmniejszenie ryzyka zachorowalności na choroby układu krążenia, spadek o 20% umieralności ogólnej spadek o 50% stężenia glukozy na czczo.

Dziękujemy