Życie codzienne w średniowieczu

Ludzie w średniowieczu sądzili, że za światem materialnym, kryje się świat wyższy, prawdziwy, Boski. O nietrwałości rzeczy materialnych nie trzeba było nikogo przekonywać,  gdyż epoka ta była pełna wojen, chorób, epidemii. Ludzie wiedzieli, że bez Boga nie zaznają życia doczesnego, a to co materialne i z pozoru piękne tak naprawdę nie ma większej wartości. Najważniejsze jest to, co jest duchowe i ma związek ze świętością. W tamtych czasach panował światopogląd mający charakter teocentryczny. Wszystkie sprawy ludzkie, całe życie człowieka było podporządkowane Bogu Dla Boga człowiek rodził się, żył, tworzył i umierał. Ludzie średniowiecza poddani byli wielu próbom. Zarazy i epidemie dziesiątkowały ludność, liczne wojny niszczyły ich dobytek. Pomimo tego rozwijał się handel i miasta. Ludność została podzielona  na cztery stany: duchowieństwo, rycerstwo, mieszczaństwo i chłopi. Dzieliły je przedewszystkim przywileje oraz pozycja społeczna jaką zajmowali.

Duchowieństwo Dzień zakonnika dzielił się na: matutinum, laudes, primę, tercję, sekstę, nonę, nieszpory  i komplety. Najważniejsza w ich życiu była modlitwa, która miała różne postacie liturgii, śpiewów chóralnych czy też gestów. Zakonnicy przepisywali manuskrypty, niektórzy z nich sprzedawali je odbiorcą z zewnątrz i czerpali z tego pewne zyski. Jednym z najważniejszych zadań klasztorów była opieka nad ubogimi. Każdy zakon przeznaczał jakąś kwotę swoich dochodów dla biednych, którzy otrzymywali pożywienie, ubrania, czasem drobne kwoty. Zajmowali się oni też medycyną, opiekowali się biednymi i chorymi, szerzyli chrześcijaństwo, a także prowadzili szkoły. Duchowieństwo było najbardziej uprzywilejowane ponieważ w ich rękach spoczywała władza. Ustrój feudalny ograniczał władzę świecka, a wszyscy władcy europejscy, z wyjątkiem cesarzy niemieckich byli podporządkowani papieżowi i uznawali hegemonię Kościoła. Każdy człowiek musiał płacić co rok dziesięcinę na rzecz kościoła. 

Chłopi Chłopi w średniowieczu stanowili zdecydowaną większość ludności. Byli uważani za ludzi wolnych, gdyż nie podlegali państwu (królowi), natomiast podlegali panu wsi (wasalowi). Chłopi musieli oddawać swemu panu jako podatek część plonów tzw. daninę lub pańszczyznę. Opłacali także specjalny podatek na rzecz kościoła zwany dziesięciną. Życie chłopów w średniowieczu było trudne, wszystkie prace musieli wykonywać ręcznie. Zboże młócono za pomocą cepa czyli zwykłego kija, a do jego przemiału używano żarna. Z czasem zaczęto wprowadzać ważne ulepszenia. Największe znaczenie miało wprowadzenie pługów i młynów wodnych, a także systematyczne zmiany zasiewów tzw. trójpolówka, która polegała na tym, że pole dzielono na trzy części jedną część pola obsiewano wiosną, drugą jesienią, a trzecią zostawiano pod ugór. Podział ten zmieniał się co rok, dzięki czemu gleba dawała większe plony. 

Mieszczaństwo Stan mieszczański uformował się w XIII wieku w związku z powstawaniem średniowiecznych miast rządzących się odrębnym prawem. Mieszczanie uzyskiwali od feudalnych władców prawa samorządowe i inne przywileje. By spełnić warunki przyjęcia do tego prawa, należało najpierw nabyć obywatelstwo miejskie pod określonymi prawem warunkami uregulowanymi w przepisach miejskich tzw. wilkierzach, ordynacjach Rady Miasta oraz edyktach, niekiedy bardzo surowych. Uzyskanie przyjęcia do prawa miejskiego dawało wiele korzyści – umożliwiało m.in. wolne prowadzenie działalności gospodarczej, dawało czynne i bierne prawo wyborcze do władz miejskich, członkostwo w bractwach kupieckich i cechach rzemieślniczych. MieszczaństwoSkładało się głównie z kupców i zrzeszonych w cechach rzemieślników. Jednocześnie podlegało silnej społecznej i majątkowej stratyfikacji na bogaty patrycjat i uboższe pospólstwo.

Rycerstwo Rycerz - ciężkozbrojny wojownik, zaczynający bitwę szarżą i używający długiej broni drzewcowej. Jego życiem kierował specjalny kodeks który ukształtował się na przestrzeni lat. Wbrew pozorom nie każdy wojak był rycerzem, piechota to nie rycerstwo. Oprócz walki typowy rycerz zajmował się uprawą własnej ziemi, danej mu przez swego pana feudalnego. Aby zostać rycerzem trzeba było być szlachetnie urodzonym bowiem tylko tacy mieli szansę stać się wasalem. Chłopak mając 7 lat został oddawany na dwór pana feudalnego aby tam uczyć się zachowania na dworze. Usługiwał przy posiłkach, uczestniczył w polowaniach. Później stawał się giermkiem. Towarzyszył rycerzowi, uczył się władać bronią, jeździć konno, strzelać z łuku. Oprócz nauki usługiwał swemu nauczycielowi. Mając 21 lat (około, ale czasami nawet wcześniej kiedy to giermek wykazał się odwagą i dowiódł męstwa) stawał się rycerzem poprzez pasowanie. Obowiązkiem rycerza było stawiać się na każde wezwanie swego pana feudalnego w zamian za ziemię (lenno) Rycerz stacjonował w swoim zamku (we wczesnym średniowieczu grodzie) gdzie oprócz niego znajdowała się jego załoga.

Każda z wielkich grup społecznych średniowiecza, czyli chłopi mieszczanie, rycerze  i duchowieństwo miała odrębne obyczaje i własne odmienne od pozostałych prawa. W późnym średniowieczu bogaty mieszczanin nie mógł ubierać się tak samo jak równie bogaty szlachcic, ponieważ ubiór powinien na pierwszy Domy szlacheckie również były zróżnicowane. Najbiedniejsi mieszkali w tzw. kurnych chatach, które miały w środku palenisko, a nad nim otwór w dachu, przez który wylatywał dym. W miastach mieszkano w wąskich piętrowych domach, drewnianych lub murowanych. Na parterze zazwyczaj mieściły się warsztaty rzemieślnicze, a na podwórzu hodowano świnie bądź kury.  Rzemieślnicy wykonujący to samo zajęcie np. krawcy, szewcy, rzeźnicy mieszkali blisko siebie, na tej samej ulicy. W XV wieku na wsiach i w miastach posyłano chłopców do szkół przykościelnych, gdzie poznawali podstawowe zasady religii, a także uczyli się czytania i pisania. W miastach uczono czytać i pisać również dziewczęta, gdyż żona kupca powinna umieć prowadzić interesy. Głównymi składnikami żywienia ludzi średniowiecznych były kasze i placki z mąki (podpłomyki) oraz chleb. Chętnie spożywano nabiał, produkty rolne, a także owoce zarówno świeże jak i suszone. Na zimę kiszono kapustę, ogórki i buraki. Pito głównie piwo lub wodę, dla wyższych sfer dostępne było wino. Mięso pochodziło z własnej hodowli. W tamtych czasach nie znano lodówek, dlatego mięso solono i suszono, dzięki czemu mogło przeleżeć nawet kilka miesięcy. 

KONIEC Dzięki za obejrzenie prezentacji ;) Karol Jasieniecki