Historia rozszerzeń Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej

Historia rozszerzeń Rozszerzanie najpierw Wspólnot Europejskich, a od 1992 roku Unii Europejskiej jest zjawiskiem dynamicznym, nieustannie trwającym. Do powołanej 1 stycznia 1958 roku na podstawie traktatów rzymskich Wspólnoty dołączały kolejne państwa Europy. Aby dołączyć do Unii Europejskiej, państwa Europy Środkowej i Wschodniej musiały spełnić gospodarcze i polityczne warunki, tzw. kryteria kopenhaskie. Wymagały one demokratycznego rządu, rządów prawa, dostosowania prawa do acquis communautaire itp. Jak napisano w traktacie z Maastricht, każdy kraj członkowski oraz Parlament Europejski musiały zgodzić się na każde planowane rozszerzenie Wspólnoty.

Historia rozszerzeń Podstawą prawną polityki rozszerzenia Unii Europejskiej do wejścia w życie Traktatu lizbońskiego był artykuł 49 Traktatu o Unii Europejskiej, który stanowi, że każde państwo europejskie, które szanuje wartości UE, o których mowa w artykule 2 Traktatu oraz zobowiązuje się do wspierania ich, może się ubiegać członkiem Unii. W historii UE mówi się o sześciu rozszerzeniach, z których największe miało miejsce 1 maja 2004, gdy do wspólnoty dołączyło dziesięć państw: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry. Po kolejnym rozszerzeniu w roku 2007, liczba członków Unii Europejskiej wzrosła do 27 – do wspólnoty dołączyły Rumunia i Bułgaria. W wyniku dołączenia Chorwacji w 2008r. liczba ta wzrosła do 28 państw. Trwają także negocjacje z innymi krajami. Proces rozszerzeń jest często nazywany integracją europejską. Jednakże terminu tego używa się również w odniesieniu do zacieśniania współpracy między państwami należącymi do UE.

Kalendarium maja francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman zaprezentował swoją propozycję zjednoczenia Europy znaną jako plan Schumana – wydarzenie to uważa się za początek tego, co dziś nazywamy integracją europejską, która ostatecznie doprowadziła do utworzenia Unii Europejskiej lipca na mocy traktatu paryskiego powołana została Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS). Krajami założycielskimi były: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Republika Federalna Niemiec oraz Włochy stycznia na mocy traktatów rzymskich kraje EWWiS założyły Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG), przekształconą później we Wspólnotę Europejską (WE), oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom) styczniapierwsze rozszerzenie – Wielka Brytania, Dania i Irlandia dołączyły do WE styczniadrugie rozszerzenie – Grecja dołączyła do WE lutegosamorządna od 1979 roku Grenlandia opuściła WE styczniadrugie rozszerzenie – Hiszpania i Portugalia dołączyły do WE październikazjednoczenie Niemiec – ziemie byłej NRD zostały włączone do RFN listopadaformalne powstanie Unii Europejskiej jako etapu integracji stycznia trzecie rozszerzenie – Austria, Finlandia oraz Szwecja dołączają do UE. W Norwegii i Szwajcarii mieszkańcy opowiedzieli się przeciw członkostwu w UE maja czwarte rozszerzenie – Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia oraz Węgry dołączyły do UE. Jednocześnie jest to największe rozszerzenie w historii UE styczniapiąte rozszerzenie część druga – Bułgaria i Rumunia dołączyły do UE lutego w wyniku podziału Gwadelupy powstały dwa osobne terytoria zależne Francji – Saint-Martin i Saint-Barthélemy, które przestały być częścią Unii grudniaw dniu wejścia w życie traktatu lizbońskiego Saint-Martin i Saint-Barthélemy ponownie stały się częścią Unii styczniaSaint-Barthélemy przestało być częścią Unii lipcaszóste rozszerzenie – Chorwacja weszła do Unii Europejskiej styczniaMajotta stała się najbardziej oddalonym regionem i jednocześnie weszła w skład Unii

– państwa założycielskie: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN, Włochy

1973 – pierwsze rozszerzenie: Dania, Irlandia, Wielka Brytania

1981 – drugie rozszerzenie: Grecja

1986 – trzecie rozszerzenie: Hiszpania i Portugalia, Grenlandia odchodzi

1995 – czwarte rozszerzenie: Austria, Finlandia, Szwecja

2004 – piąte rozszerzenie: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry

2007 – piąte rozszerzenie część druga: Bułgaria, Rumunia

2007 – szóste rozszerzenie: Chorwacja