GRZYBY JADALNE I TRUJĄCE

GRZYBY KAPELUSZOWE JADALNE Borowik szlachetny Podgrzybek brunatny Mleczaj rydz Opieńka miodowa Maślak zwyczajny Pieczarka polowa Koźlarz babka Gołąbek jadalny Kurka TRUJĄCE Muchomor sromotnikowy Muchomor czerwony Mleczaj wełnianka Gołąbek wymiotny Maślanka wiązkowa Czernidłak pospolity Pistrzenica kasztanowata Goryczak żółciowy olszówka

GRZYBY JADALNE

PODGRZYBEK BRUNATNY W stanie surowym trujący! Od czerwca do listopada W starych drzewostanach iglastych, głównie sosnowych, Zwykle na glebie piaszczystej o kwaśnym odczynie Często gromadnie Gatunek bardzo pospolity z wyjątkiem niektórych regionów

BOROWIK SZLACHETNY Od czerwca do listopada W lasach iglastych, rzadziej w mieszanych i liściastych Najobficiej w górskich drzewostanach świerkowych, aż po górną granicę lasu Pojedynczo lub w niewielkich grupach Dawniej pospolity, teraz coraz rzadszy

MLECZAJ RYDZ Uważany za jeden z najlepszych grzybów jadalnych Od lipca do listopada w lasach iglastych Preferuje miejsca o dużej, stałej wilgotności Może być pomylony z niejadalnym mleczajem wełnianką

OPIEŃKA MIODOWA Surowy lub niedogotowany może być szkodliwy W smaku początkowo łagodne, pozostawiają cierpki posmak, zapach mają słaby, ale przyjemny Występuje w lasach Od września do listopada na terenie całej Polski i znacznym obszarze Europy

MAŚLAK ZWYCZAJNY W Europie występuje 20 gatunków, a w Polsce kilkanaście Może jednak u niektórych osób wywoływać objawy alergiczne. Skórkę z kapelusza należy usunąć przy oczyszczaniu. Występuje pojedynczo lub w dużych grupach; gatunek pospolity. Można je znaleźć od maja do października

PIECZARKA POLOWA Występuje często, od lata do jesieni Posiada zapach anyżku i łagodny smak Bywa mylona ze śmiertelnie trującymi muchomorami Zbierać powinna je tylko osoba, która dobrze zna podstawowe cechy rozpoznawcze

KOŹLARZ BABKA Jadalny, do spożycia poleca się zwłaszcza młode owocniki, gdyż trzony starych są bardzo twarde W czasie gotowania i suszenia czernieje Występuje od czerwca do października w lasach liściastych i mieszanych z udziałem brzozy Występuje pojedyńczo lub niewielkimi grupami

GOŁĄBEK JADALNY Jeden z najsmaczniejszych gołąbków Nie należy go spożywać na surowo Mylony z gołąbkiem wymiotnym (trującym) Występuje od czerwca do października, w lasach liściastych i mieszanych Nie występuje w górach

KURKA Jadalny - bardzo smaczny najlepszy w marynatach i duszony, jednak twardy i stosunkowo ciężkostrawny Nie ulega zaczerwieniu Odporny na długi transport Występuje od czerwca do listopada gromadnie

PŁOMIENNICA ZIMOWA W kuchni azjatyckiej znany pod nazwą enoki Rośnie od października do grudnia Na pniakach drzew liściastych, prawie zawsze kępami, najobficiej na topolach i wierzbach. Znany jako zimówka aksamitna

WODNICHA BRUNATNOBIAŁA Posiada stosunkowo duży owocnik, bardzo oślizgły kapelusz i trzon, podwinięty brzeg kapelusza Występuje pod sosną Od września do listopada Smaczny grzyb jadalny do bezpośredniego spożycia

SMARDZ JADALNY Gatunek objęty ścisłą ochroną gatunkową, grzyb rzadki Można pomylić z trującą piestrzenicą kasztanowatą Rośnie od drugiej połowy marca do początku maja w Przed przyrządzeniem należy sparzyć gorącą wodą

GRZYBY TRUJĄCE

MUCHOMOR SROMOTNIKOWY Występuje na całym świecie Zawiera toksyny Niektóre z alkaloidów muchomorów mają właściwości halucynogenne Występują w lasach, tworzą mikoryzę z drzewami.

MUCHOMOR CZERWONY Silnie trujący Czerwony lub pomarańczowy Pokryty białymi plamkami Nie ma specyficznej odtrutki na zatrucie nim

MLECZAJ WEŁNIANKA Niejadalny, gdyż jest w smaku bardzo ostry We wschodniej Europie bywa zbierany i kiszony. Rośnie od września do października w lasach brzozowych Rośnie pojedynczo lub w grupach

GOŁĄBEK WYMIOTNY Ostry i piekący smak Po zjedzeniu nawet małej ilości występują bóle brzucha, mdłości i wymioty Od lipca do października W lasach iglastych, przeważnie w miejscach wilgotnych

MAŚLANKA WIĄZKOWA Grzyb pospolity, czasem mylony z opieńką miodową Od kwietnia do grudnia w wiązkach liczących nawet po kilkadziesiąt owocników na pniakach obumarłych drzew liściastych oraz iglastych

ZATRUCIE GRZYBAMI Do zatrucia dochodzi po spożyciu nieznanych grzybów, mylnego zaliczenia ich do jadalnych, złego przyrządzenia, bądź z powodu osobniczej nadwrażliwości na grzyby jadalne. Objawy zatrucia mogą ponadto wystąpić po spożyciu zepsutych grzybów jadalnych lub po zjedzeniu surowych grzybów jadalnych.

ZATRUCIA DZIELI SIĘ NA 4 ZESPOŁY: zespół muchomora plamistego (okres utajenia 1-2 h, spowodowany spożyciem muchomora plamistego lub muchomora czerwonego) zespół muskarynowy (okres utajenia z reguły 1-2 h, wskutek spożyciu lejkówek czy gołąbka wymiotnego) zespół żołądkowo-jelitowy (okres utajenia 0,5-2 h, po spożyciu wicruszki zatokowalej, gąski tygrysowatej,) zespół faloidynowy (zespół wątrobowo-nerkowy; okres utajenia 5-48 h, po spożyciu np. muchomora sromotnikowego).

OBJAWY ZATRUCIA zespół muchomora plamistego: rozszerzenie źrenic, zawroty głowy, oszołomienie, omam, stanami odurzenia, drżenie mięśniowe, czasem śpiączką zespół muskarynowy: zwężenie źrenic, zaburzenia widzenia, ślinienie i łzawienie, zlewne poty przy równoczesnym uczuciu chłodu, nudności, wymioty, biegunka, zwężenie oskrzeli z dusznością, zespół żołądkowo-jelitowy: nudności, wymioty, biegunka, kolka, bolesne parcie na stolec, w ciężkich zatruciach wstrząs. zespół faloidynowy: wymioty, wodniste wypróżnienia, kurcze łydek; po 3-4 dniach może dojść do rozwoju ostrego uszkodzenia wątroby z żółtaczką, skazą krwotoczną, śpiączką, drgawkami

ROZPOZNANIE Rozpoznanie ustala się na podstawie wywiadu z osobą u której doszło do zatrucia lub ze świadkami zdarzenia. Ważne jest ustalenie rodzaju spożytych grzybów, czasami zabezpieczenie ich próbki.

POSTĘPOWANIE Postępowanie polega na sprowokowaniu wymiotów jeszcze w okresie bezobjawowym oraz na przewiezieniu chorego do szpitala z odziałem zatruć. We wszystkich przypadkach jednocześnie leczyć osoby, które zjadły tę samą potrawę z grzybów, mimo że nie zgłaszają dolegliwości.

PRAWDZIWEK (grzyb jadalny)

PIECZARKA POLNA (grzyb jadalny)

GOŁĄBEK CZARNOCZERWONY (grzyb trujący)

ŹRÓDŁA: www.grzyby.pl www.fotoplatforma.pl www.bossowski.pl www.wikipedia.pl