Sandra Król Zakład Prawa Handlowego i Gospodarczego Instytut Prawa Cywilnego Klauzule niedozwolone

Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy. W razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści. Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.

W razie sprzeczności treści umowy z wzorcem umowy strony są związane umową. Wzorzec umowy powinien być sformułowany jednoznacznie i w sposób zrozumiały. Postanowienia niejednoznaczne tłumaczy się na korzyść konsumenta. Zasady wyrażonej w zdaniu poprzedzającym nie stosuje się w postępowaniu w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone.

Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób: sprzeczny z dobrymi obyczajami rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne) Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Postanowienia takie nie wiążą konsumenta.

Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje.

Niedozwolone postanowienia umowne: -Wyłączają lub ograniczają odpowiedzialność za szkody na osobie -Wyłączają lub ograniczają odpowiedzialność za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązania -Wyłączają lub ograniczają możliwość potrącenia wierzytelności -Przewidują postanowienia, z którymi konsument nie miał możliwości zapoznać się przed zawarciem umowy -Zezwalają na przeniesienie praw wynikających z umowy bez zgody konsumenta

-Uzależniają zawarcie umowy od przyrzeczenia zawierania umów w przyszłości lub od zawarcia innej umowy niezwiązanej bezpośrednio -Przyznają prawo jednostronnej interpretacji przedsiębiorcy -Prawo przedsiębiorcy do jednostronnej zmiany umowy -Tylko przedsiębiorca ma prawo stwierdzić niezgodność świadczenia z umową -Wyłączają obowiązek zwrotu zapłaty za świadczenie niespełnione -Pozbawiają wyłącznie konsumenta prawa do rozwiązania umowy

-Zastrzeżenie dla przedsiębiorcy prawo rozwiązania umowy bez ważnych przyczyn -Kara umowna obciążająca jedynie konsumenta -Rażąco wygórowana kara umowna lub odstępne od konsumenta -Postanowienie, że umowa ulega przedłużeniu o ile konsument nie złoży oświadczenia wraz z zastrzeżeniem rażąco krótkiego terminu -Prawo przedsiębiorcy do zmiany ceny świadczenia po zawarciu umowy bez możliwości odstąpienia od umowy przez konsumenta -Nadmiernie uciążliwe formalności do korzystania z roszczeń przez konsumenta

-Obowiązek świadczenia przez konsumenta mimo braku świadczenia przez przedsiębiorcę -Wyłączenie jurysdykcji sądów polskich -Narzucenie jurysdykcji sądu, który nie jest miejscowo właściwy