1 1

Żołnierze Wyklęci Żołnierze Wyklęci, Żołnierze Niezłomni. Polskie powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne – antykomunistyczny, niepodległościowy ruch partyzancki, toczący walkę ze służbami bezpieczeństwa ZSRR i podporządkowanymi im służbami w Polsce. Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120-180 tysięcy osób. Ostatni członek ruchu oporu – Józef Franczak ps. „Lalek” – zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami (woj. lubelskie) osiemnaście lat po wojnie – 21 października 1963 roku. 2 2

Żołnierze i dowódcy Polskiego Państwa Podziemnego Marian Bernaciak – „Orlik” Zygmunt Szendzielarz – „Łupaszka” Józef Kuraś – „Ogień” 3 3

Żołnierze i dowódcy Polskiego Państwa Podziemnego Władysław Łukasiuk „Młot” Franciszek Olszówka – „Otto” Danuta Siedzikówna – „Inka” 4 4

Zdzisław Broński „Uskok” Zdzisław Broński ps. „Uskok” (ur. 24 grudnia 1912 w Radzicu Starym, zm. 21 maja 1949 w Dąbrówce, obecnie Nowogród) – podoficer rezerwy Wojska Polskiego, członek Polskiej Organizacji Zbrojnej i Armii Krajowej, dowódca oddziału partyzanckiego AK, a następnie Zrzeszenia WIN na Lubelszczyźnie. 5 5

Marian Bernaciak – „Orlik” Marian Bernaciak, ps. Orlik, Dymek (ur. 6 marca 1917 w Zalesiu k. Ryk, zm. 24 czerwca 1946 we wsi Piotrówek (województwo mazowieckie) – podporucznik rezerwy Wojska Polskiego, członek ZWZ-AK, dowódca oddziału partyzanckiego AK, a następnie Zrzeszenia WiN na Lubelszczyźnie. 6 6

Zygmunt Szendzielarz – „Łupaszka” Zygmunt Edward Szendzielarz, ps. „Łupaszka” (ur. 12 marca 1910 w Stryju, zm. 8 lutego 1951 w Warszawie) – major kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Był najmłodszym synem Karola Szendzielarza, urzędnika kolejowego i Eufrozyny z Osieckich. Początkowo uczył się w gimnazjum we Lwowie, a następnie w Stryju. 7 7

Walki zbrojne Akcje większości oddziałów podziemia antykomunistycznego były wymierzone w oddziały zbrojne UB, KBW, MO. Podziemie prowadziło również akcje ekspropriacyjne. Największą zorganizowaną jednostką prowadzącą na terenie powojennej Polski również regularne walki z siłami bezpieczeństwa była 6 Wileńska Brygada (WiN). Działania przeciw siłom bezpieczeństwa prowadził również m.in. wielkopolski oddział Antoniego Fryszowskiego: atak na spółdzielnię Samopomocy Chłopskiej w Wierzbinku (wrzesień 1946) i atak na spółdzielnię SCh w Mostkach (maj 1947). 8 8

Żołnierze Wyklęci na Kresach Wschodnich Podziemie niepodległościowe aktywnie działało na przedwojennych ziemiach polskich włączonych oficjalnie w 1945 do ZSRR, szczególnie na ziemi grodzieńskiej, nowogródzkiej i wileńskiej. Wśród oddziałów podziemia operujących na tym obszarze był m.in.: oddział płk. Macieja Kalenkiewicza „Kotwicz”, cichociemnego, dowódcy Okręgu Nowogródzkiego AK, oddział ppor. Czesława Zajączkowskiego „Ragnera” walczący w Nowogródzkiem, 9 9

Antoni Fryszkowski Antoni Fryszkowski ps. Ryś (ur. 5 czerwca 1924, zm. 10 lutego 1948) – żołnierz Konspiracyjnego Wojska Polskiego oraz Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, jeden z dowódców podziemia niepodległościowego we wschodniej Wielkopolsce i na Kujawach w latach 1945–47, żołnierz wyklęty. W regularnym wojsku nigdy nie służył, jako dowódca partyzancki używał stopnia porucznika. 10 10

Danuta Siedzikówna „Inka” Danuta Siedzikówna ps. „Inka” (ur. 3 września 1928 w Guszczewinie, zm. 28 sierpnia 1946 w Gdańsku) – sanitariuszka 4. szwadronu odtworzonej na Białostocczyźnie 5 Wileńskiej Brygady AK, w 1946 w 1. szwadronie Brygady działającym na Pomorzu. Danuta Siedzikówna była córką Wacława Siedzika i Eugenii z Tymińskich herbu Prus III. 11 11

Józef Kuraś – „Ogień” Józef Kuraś, ps. „Orzeł”, „Ogień” (ur. 23 października 1915 w Waksmundzie, zm. 22 lutego 1947 w Nowym Targu) – żołnierz Wojska Polskiego i Armii Krajowej, porucznik Batalionów Chłopskich i UB, partyzant na Podhalu w czasie II wojny światowej, jeden z dowódców oddziałów podziemia antykomunistycznego. 12 12

Najwyższe odznaczenia państwowe dla „Żołnierzy Wyklętych” Stefan Korboński został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego w 1995 roku przez prezydenta Lecha Wałęsę. Łukasz Ciepliński, August Emil Fieldorf, Wincenty Kwieciński, Franciszek Niepokólczycki, Witold Pilecki i Jan Rzepecki zostali pośmiertnie odznaczeni Orderem Orła Białego przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej zostali pośmiertnie odznaczeni Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski: Marian Bernaciak, Hieronim Dekutowski, Kazimierz Kamieński, Stanisław Kasznica, Władysław Łukasiuk, Stanisław Marchewka, Jan Rodowicz. 13 13

Władysław Łukasiuk „Młot” Władysław Łukasiuk ps. „Młot” (ur. 16 lutego 1906, zm. 27 czerwca 1949) – kapitan WP/AK, partyzant antykomunistyczny ziemi podlaskiej. Urodził się we wsi Tokary, w rodzinie chłopskiej. Ukończył szkołę powszechną i gimnazjum. Od 1929 roku służył w wojsku w 3 PSK w Wołkowysku. Wykształcenie, dobra kondycja oraz predyspozycje sprawiły, że szybko awansował na plutonowego. 14 14

Franciszek Olszówka – „Otto” Franciszek Olszówka, ps. „Otto” (ur. 3 grudnia 1923, zm. 8 lutego 1946 w Pisarzowicach) – żołnierz polskiego podziemia antykomunistycznego, dowódca oddziału działającego na terenie powiatów Kępno, Namysłów i Kluczbork w latach 1945- 1946. 15 15

Dzień Żołnierzy Wyklętych Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” – polskie święto państwowe obchodzone corocznie 1 marca, poświęcone pamięci Żołnierzy Wyklętych – żołnierzom antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia, ustanowione na mocy ustawy z dnia 3 lutego 2011 roku. Święto nie jest dniem wolnym od pracy. 16 16

Zakończenie Prezentację wykonał: Kuba Pachulski kl. II c Materiały wykorzystane w prezentacji: google.pl/grafika pl.wikipedia.org 17 17